تأثیر شبکه‌های اجتماعی در بهبود وضعیت اطلاع‌رسانی و جذب مخاطبین کتابخانه‌های عمومی شهر تهران از دید کتابداران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استادیار، گروه ارزیابی سیاست‌‌ها و پایش علم، فناوری و نوآوری، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، تهران، ایران.

چکیده

هدف: هدف این پژوهش بررسی تأثیر شبکه‌های اجتماعی در بهبود وضعیت اطلاع‌رسانی و جذب مخاطبین کتابخانه‌های عمومی شهر تهران از دیدگاه کتابداران است.
روش‌شناسی:روش پژوهش حاضر پیمایشی از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و جامعه آماری نیز کتابداران کتابخانه‌های عمومی شهر تهران هستند. داده‌های پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شده است. بررسی روایی ابزار با کمک 10 دانش‌آموخته و حرفه‌مند و 5 متخصص خبره رشته انجام شد. پایایی ابزار با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید. در نهایت داده‌های گردآوری شده در نرم‌افزارSPSS  کدگذاری و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون K2 و آزمون فریدمن استفاده شده است.
یافته‌ها: تلگرام بیشترین کاربرد را بین مخاطبان کتابخانه‌های مورد مطالعه داشته و پس از آن اینستاگرام قرار دارد. سروش کم‌ترین میزان استفاده را دارد. به نظر می‌رسد با توجه به فیلترینگ تلگرام و ظهور شبکه اجتماعی سروش با بستری مشابه تلگرام، باز هم این شبکه نتوانسته مخاطبان را به سمت خود جذب نماید. نکته قابل تأملی که در این پاسخ‌ها وجود دارد این است که هیچ یک از کتابداران اعلام نکرده‌اند که کتابخانه نیازی به استفاده از شبکه‌های اجتماعی ندارد. کتابداران به استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای ارائه خدمات کتابخانه‌ای تمایل دارند و به نظر می‌رسد که کتابخانه‌ها و کتابداران علاقه‌مند به‌کارگیری این نوع فناوری در ارائه‌ی خدمات کتابخانه‌ای و ارتباط با مراجعان هستند.
نتیجه‌گیری: از دیدگاه کتابداران، استفاده از شبکه‌های اجتماعی در بهبود اطلاع‌رسانی و جذب مخاطب
به کتابخانه‌های عمومی موثر بوده و بهتر است برای افزایش کارایی و ارائه‌ی خدمات بهتر و مناسب‌تر از این شبکه‌ها نیز بهره ببرند، در این راستا، کتابداران علاقه‌مند به دریافت آموزش در این رابطه هستند. بنابراین، ارتقاء زیرساخت‌های لازم برای بهره‌‌گیری از شبکه‌‌های اجتماعی بایستی مدنظر تصمیم‌‌سازان و سیاست‌گذاران کتابخانه‌‌های عمومی قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Impact of Social Networking on Improving Information and Attracting Public Library Contacts from the Viewpoint of Librarians

نویسندگان [English]

  • Fariba Mardani 1
  • Elmira Janavi 2
1 PhD. Student of information science, Information and knowledge management, Faculty of human science, Science and research branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Policy Evaluation and STI Monitoring Department, National Research Institute for Science Policy (NRISP), Tehran, Iran.
چکیده [English]

Objective: The purpose of this study is to investigate the effect of social networks in improving the information status and attracting audiences of public libraries in Tehran from the perspective of librarians
Methodology: It is a descriptive and analytical survey. The statistical population is the librarians of public libraries in Tehran. Research data were collected using a researcher-made questionnaire. The validity of the instrument was assessed with the help of 10 educated and professional students and 5 experts in the field. The reliability of the instrument was calculated using Cronbach's alpha coefficient. Finally, the collected data were entered and coded in SPSS software. The K2 test and Friedman test were used to analyse the data.
Results: While the survey data was collected at the time Telegram filtering began, however, a significant number of librarian responses indicate that this network is used more than any other social network. It actually shows the extent of social media penetration in everyday life, and although it is costly to bypass filtering, it has not stopped being used. According to the survey and the results, the Telegram Social Network is the most used among the target audience of the libraries studied, followed by the second level of the Instagram Social Network and the audiences are interested to follow the possible pages of the library on Instagram. The survey shows that Soroush social network has the least use among library audiences.
It seems that due to the filtering of the telegram and the emergence of Soroush social network with a similar context, the telegram still can attract audiences. The plausible point in these responses is that none of the librarians stated that the library does not require the use of social networks.
Conclusion: According to these librarians, the use of social networks is effective in improving information and attracting audiences to public libraries, and it is better to use these networks to increase efficiency and provide better and more appropriate services. In this regard, librarians are interested in receiving training in this regard. Therefore, upgrading the necessary infrastructure for the use of social networks should be considered by decision- makers and policymakers of public libraries and with efficient policies and targeted planning, can gradually institutionalize the position of public libraries in the heart of society. It is also suggested that to create a competitive environment among public libraries, the use of cyberspace and attracting audiences to use library resources, and increasing the reading rate in the community should be considered in evaluating the performance of public libraries.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Public libraries
  • Social networks
  • Librarian
  • Tehran
جلیل‌پور، پ.؛ عزیزخانی، ر. (۱۳۹۴). بازاریابی در کتابخانه‌ها از طریق رسانه‌های اجتماعی: مزایا و چالش‌ها.کتاب مهر، ۱۷-۱: ۲۶-۴۳.
دادگران، م.؛ خرازی آذر، ز.؛ دبلشکی، ف. (۱۳۹۶). نقش شبکه‌های اجتماعی بر ترویج فرهنگ کتابخوانی (مطالعه موردی: دنبال‌کنندگان صفحه کتابدونی در شبکه اجتماعی اینستاگرام). راهبرد اجتماعی فرهنگی، ۲۲(۶):
۱۰۹-۱۲۸.
زیبدی، ر.؛ قلی‌زاده، ا. (1394). شبکه‌های اجتماعی و نقش آن در آینده کتابخانه‌های عمومی. در: رسانه‌های اجتماعی در مراکز اطلاع‌رسانی: مجموعه مقالات هشتمین همایش سراسری اتحایه انجمن‌های علمی- دانشجویی علم اطلاعات و دانش‌شناسی (ادکا): 453 - 466.
سعادت نسب، ر.؛ تاج‌الدینی، ا.؛ سلیمانی‌نژاد، ع. (۱۳۹۵). آیا کاربران کتابخانه‌های عمومی از شبکه‌های اجتماعی برای اشتراک دانش استفاده می‌کنند؟: یک مطالعه کیفی.علوم و فنون مدیریت اطلاعات، ۴(۲): ۸۱-۱۰۲.
قاضی‌زاده، ح.؛ جهانشاهی، ز. (۱۳۹۷). بهره‌گیری از شبکه‌های اجتماعی توسط کاربران کتابخانه‌های عمومی مطالعه موردی: کتابخانه‌های عمومی شهرستان تنکابن. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، ۹۲(۲۴): ۱۴۹-۱۶۷.
میرزایی، م.؛ رحیمی، ص.؛ مرادی، م. (۱۳۹۵). بررسی نقش شبکه‌های اجتماعی در تبادلات علمی مطالعه موردی: دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی. کتابداری و اطلاع‌رسانی، ۷۳(۱۹): ۱۰۸-۱۳۰.
ولی‌زاده، ب.؛ رضائی شریف آبادی، س.؛ دولانی، ع. (۱۳۹۶). بررسی نقش شبکه اجتماعی موبایلی تلگرام در توسعه خدمات کتابخانه‌های دانشگاهی (مطالعه موردی: مدیران و کتابداران کتابخانه مرکزی دانشگاه‌های وزارت علوم). کتابداری و اطلاع‌رسانی، ۷۷(۲۰): ۲۱-۵۱.
Bhatt, K. & Kumar, A. (2012). Student opinion on the use of social networking tools by libraries. The Electronic Library.
https://doi.org/10.1108/EL-09-2012-0110.
Chen, D.Y.T., Chu, S.K.W. & Xu, S.Q. (2012). How do libraries use social networking sites to interact with users. Proceedings of the American Society for Information Science and Technology, 49(1): 1-10.‏
Choi, N. & Joo, S. (2018). Understanding public libraries’ challenges, motivators, and perceptions toward the use of social media for marketing. Journal of library Hi Tech, Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print.
https://doi.org/10.1108/LHT-11-2017-0237
Khan, A M. & Ansari, A. (2014). Role of social networks in library and information services in India: a case study of efficiency and effectiveness. Library Hi Tech News, 31(5): 11-13. https://doi.org/10.1108/LHTN-04-2014-0027.
Yavorska, T., Prihunov, O. & Syerov, Y. (2019). Libraries in social Networks: Opportunities and presentation. Available at: http://ceur-ws.org/Vol-2392/paper18.pdf.
CAPTCHA Image