TY - JOUR ID - 2428 TI - تحلیل رابطه‌ی دادوستد دانش و تدریس نوآورانه در دوره‌های درس پژوهی در شهرستان خرم‌آباد JO - علوم و فنون مدیریت اطلاعات JA - STIM LA - fa SN - 2476-6658 AU - گرایی, احسان AU - شیری, رضوان AD - دانشگاه لرستان AD - دانشجوی کارشناسی ارشد، مدیریت آموزشی، گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران. Y1 - 2023 PY - 2023 VL - IS - SP - EP - KW - آموزش و پرورش KW - دادوستد دانش KW - استفاده از دانش KW - تدریس نوآورانه KW - درس‌ پژوهی KW - خرم‌آباد DO - 10.22091/stim.2023.8952.1910 N2 - مقدمه: مدیریت دانش مسأله یا مفهوم جدیدی نیست. صدها سال است که صاحبان مشاغل خانوادگی دانشِ خود را به فرزندانشان انتقال می‌دهند؛ استادکارانِ حرفه‌ای، با شور و اشتیاق حرفه‌ی خود را به شاگردانشان می‌آموزند و کارگران در محل کار ایده‌ها و دانش خود را ردوبدل می‌کنند. درواقع می‌توان گفت که مدت‌هاست که گزاره‌ی «دانش، قدرت است» به گزاره‌ی «اشتراک دانش‌، قدرت است» تغییریافته است. برهمین اساس، پژوهش حاضر به دنبال این است که به بررسی دادوستد دانش در میان معلمان شرکت‌کننده در دوره‌های درس پژوهی و تأثیر آن بر تدریس نوآورانه در شهرستان خرم‌آباد بپردازد. روش‌شناسی پژوهش: این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر نحوه‌ی گردآوری داده‌ها، توصیفی - همبستگی و از نوع معادلات ساختاری است. جامعه‌ی پژوهش شامل 180 شرکت‌کننده‌ی دوره‌های درس پژوهی آموزش‌وپرورش شهرستان خرم‌آباد در سال تحصیلی ۱۴۰۱- ۱۴۰۰ است که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، 118 نفر از آن‌ها به صورت تصادفی به‌عنوان نمونه‌ی آماری پژوهش انتخاب شدند. به‌منظور پیمایش نظر پاسخگویان درباره‌ی دادوستد دانش از پرسشنامه‌‌های استفاده‌شده در پژوهش اواکوک و دیگران (2021) و برای سنجش متغیر تدریس نوآورانه از پرسشنامه‌ی علیزاده (1386) استفاده شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و SmartPLS انجام شد. یافته‌ها: تجزیه‌وتحلیل اطلاعات جمعیت‌شناختی پاسخ‌دهندگان نشان داد که 95 نفر (51/80 درصد) از پاسخگویان را زنان و 23 نفر (41/19 درصد) از پاسخگویان را مردان تشکیل داده‌اند. ازنظر مدرک تحصیلی 74 نفر (71/62 درصد) دارای مدرک کارشناسی، 42 نفر (59/35 درصد) دارای مدرک کارشناسی ارشد و 2 نفر (70/1 درصد) دارای مدرک دکترا بودند. 65 نفر (09/55 درصد) دارای سابقه‌ی کار کم‌تر از 10 ده سال، 26 نفر (03/22 درصد) دارای سابقه‌ی 11 تا 20 سال و 27 نفر (88/22 درصد) دارای سابقه‌ی بیش‌ از 21 سال بودند. نتایج معادلات ساختاری پژوهش نشان داد که تأثیر پذیرندگی گیرنده برای دریافت دانش بر رفتار اشتراک دانش ارائه‌دهنده؛ پذیرندگی گیرنده برای اشتراک دانش بر رفتار اشتراک دانش ارائه‌دهنده؛ رفتار اشتراک دانش ارائه‌دهنده بر استفاده از دانش گیرنده؛ رفتار اشتراک دانش ارائه‌دهنده بر تدریس نوآورانه؛ استفاده از دانش گیرنده بر تدریس نوآورانه و رفتار اشتراک دانش ارائه‌دهنده با میانجی‌گری استفاده از دانش گیرنده بر تدریس نوآورانه معنی‌دار است. با توجه به ضرایب استاندارد مسیر، میزان تأثیر مستقیم رفتار اشتراک دانش ارائه‌دهنده بر تدریس نوآورانه 397/0؛ میزان تأثیر غیرمستقیم 126/0 و تأثیر کلی آن برابر 523/0 است. همچنین، استفاده از دانش گیرنده نیز به میزان 251/0 (1/25 درصد) تغییرات نوآوری در تدریس را به‌طور مستقیم تبیین می‌کند. نتیجه‌گیری: یافته‌های این مطالعه اهمیت دادوستد دانش و تدریس نوآورانه را تأیید کرد. سیاست‌گذاران نظام آموزش‌وپرورش کشور بایستی بدانند با توجه تغییر پارادایم از «نوآوری مبتنی بر کشف» به «نوآوری مبتنی بر یادگیری»؛ یکی از راه‌هایی مؤثر برای دست‌یابی به اهداف سند تحول بنیادین و ایجاد کیفیت و نوآوری در نظام آموزشی، ایجاد محیط‌های تعاملی برای خلق، اشتراک و استفاده از دانش کارکنان است. یکی از این محیط‌های تعاملی دوره‌های درس پژوهی است که می‌تواند رفتار نوآورانه کارکنان را بهبود بخشد. در واقع کارکنان به‌عنوان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان دانش، تسهیل‌گر فرایند مدیریت دانش هستند و نقش مهمی در فرآیندهای اصلی دانش، یعنی ایجاد، اشتراک‌گذاری و استفاده دارند. کارکنان سرمایه انسانی سازمان بوده و خالق سرمایه فکری آن هستند. ازاین‌رو، مدیران نه‌تنها باید کارکنان را به جمع‌آوری دانش موردنیاز برای نوآوری تشویق کنند؛ بلکه باید آن‌ها را تشویق کنند تا دانش را به دیگران نیز اهدا کنند. UR - https://stim.qom.ac.ir/article_2428.html L1 - ER -