تحلیل مسیر انتظار تلاش، تأثیر اجتماعی و شرایط تسهیل‌‌گر در قصد استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات: نقش واسطه‌گری انتظار عملکرد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

2 استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

3 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف مطالعه اثر انتظار تلاش، تأثیر اجتماعی و شرایط تسهیل‌‌گر در قصد استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات با نقش واسطه‌‌ای انتظار عملکرد در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام شد.
روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش تحقیق، تحقیق توصیفی از نوع همبستگی براساس مدل معادلات ساختاری است. جامعه آماری مورد مطالعه، کلیه دانشجویان دوره‌های تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم پزشکی تبریز به حجم 1500 نفر است. نمونه آماری این تحقیق 306 نفر بوده و به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای متناسب انتخاب شده است. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، ترجمه و ترکیب پرسش‌نامه استاندارد بوده که بر پایه استفاده از فناوری به وسیله پژوهشگر اصلاح شده است. روایی پرسش‌نامه براساس روایی محتوایی، روایی صوری و روایی سازه (تحلیل عاملی تاییدی، CFA) تایید شده و ضریب پایایی آن براساس ضریب آلفای کرونباخ برابر با 86/0 به دست آمده است. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از روش‏های آمار توصیفی (فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد و ضریب همبستگی پیرسون) و آمار استنباطی (تحلیل مسیر مدل معادلات ساختاری) با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و LISREL مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که متغیرهای انتظار تلاش، تأثیر اجتماعی و شرایط تسهیل‌‌گر با نقش واسطه‌ای انتظار عملکرد، اثر علّی مثبت و معناداری بر قصد استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز دارند (p<.01).
نتیجه‌گیری: با توجه به تأثیر متغیرهای تحقیق در قصد استفاده از فناوری، لازم است نگرش سازمان‌های آموزشی و سیاست‌گذاران براساس نتایج چنین تحقیقاتی مورد توجه قرار گرفته و بیش از پیش، علاقه‌‌مندی و نیازهای دانشجویان در استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات بررسی شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Path Analysis of Effort Expectancy, Social Influences and Facilitating Conditions in the Intention to Use Information and Communication Technology: The Mediating Role of Performance Expectancy

نویسندگان [English]

  • Abolfazl Ghasemzadeh Alishahi 1
  • Aziz Hedayati Khoshemehr 2
  • Shahrokh Mohammadian 3
1 Associate Professor, Department of Education, Faculty of Education and Psychology, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran
2 Assistant Professor, Department of Knowledge and Information Science, Faculty of Education and Psychology, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran.
3 Master student of educational Administration, Department of Education, Faculty of Education and Psychology, Shahid Madani University of Azerbaijan, Tabriz, Iran
چکیده [English]

Purpose: This study aimed to investigate the role of effort expectancy, social influences, and facilitating conditions in the intention to use information and communication technology with the mediating role of performance expectancy among graduate students of Tabriz University of Medical Sciences.
Methodology: The present study is a descriptive-survey correlational study based on the structural equation model in terms of applied purpose and in terms of data collection. The statistical population of the study is all graduate students of Tabriz University of Medical Sciences with a number of 1500 people. The statistical sample of this research is 306 people who have been selected by the stratified random sampling method. The data collection tool is a translation and synthesis of a standard questionnaire based on the use of technology modified by the researcher. The validity of the questionnaire was confirmed based on content validity, face validity, and construct validity (confirmatory factor analysis, CFA) and its reliability coefficient was obtained based on Cronbach's alpha coefficient which is equal to 0.86. The collected data were analyzed using descriptive statistics (frequency, mean, standard deviation, and Pearson correlation coefficient) and inferential statistics (path analysis of structural equation model) by SPSS and LISREL software.
Finding: The results showed that the variables of effort expectancy, social influences, and facilitator conditions with mediating role of performance expectancy have a positive and significant causal effect on the intention to use information and communication technology of Tabriz University of Medical Sciences students with mediating role of performance expectation (p<.01).
Conclusion: The use of information and communication technology in the educational and research goals of students is a good opportunity and it is necessary to consider the attitudes of educational organizations and policy makers based on the results of such research.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Effort Expectancy
  • Social Influences
  • Facilitating Conditions
  • Intention to Use ICT
  • Performance Expectancy

مراجع

افشانی، ع.؛ نوریان، م.؛ پهلوان شریف، س. (1395). تحلیل معادلات آماری با SPSS و AMOS. تهران: اندیشه فاضل.
بابائی، م. (1391). ارزیابی پذیرش یادگیری سیار در دانشگاه‌های ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته مهندسی فناوری اطلاعات (تجارت الکترونیک). دانشکده مهندسی، دانشگاه شیراز.
توکلی، ن.؛ جهانبخش، م.؛ یادگارفر، ق.؛ رنجبر، ن. (1395). بررسی پذیرش و استفاده از سیستم اطلاعات بیمارستان در بین کاربران بخش مدارک پزشکی بیمارستان‌های آموزشی اصفهان با استفاده از مدل UTAUT. انفورماتیک سلامت و زیست پزشکی، 2(4): 243-250.
حسینی، ن.؛ وزیرپور کشمیری، م.؛ چشمه سهرابی، م. (1393). پذیرش و استفاده از پایگاه‌های اطاعاتی پیوسته لاتین توسط اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های شهر کرمانشاه براساس نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری. دانش‌‌شناسی، 7(27): 43-54.
خدابخش، س.؛ شیرمحمدی، م.؛ زلیکانی، ز. (1393). بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات توسط کارکنان براساس نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری UTAAU. در: کنفرانس بین‌المللی حسابداری و مدیریت. تهران: موسسه همایشگران مهر اشراق، مرکز همایش‌های دانشگاه تهران: 35-45.
خدامی، س.؛ نوروزی، ح.؛ مروتی شانجانی، م. (1396). بررسی عوامل تأثیرگذار بر استفاده مصرف‌کنندگان از تبلیغات موبایلی مبتنی بر نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از تکنولوژی (UTAUT). تحقیقات بازاریابی نوین، 7(4): 1-22.
داور‌‌پسند، ط. (1394). بررسی نقش عوامل مؤثر بر پذیرش خدمات بانکداری اینترنتی توسط مشتریان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته مدیریت. تهران: دانشگاه پیام نور.
شکیبایی، ز.؛ سمنانی، ع.؛ گلی توانا، م. (1396). بررسی عوامل مؤثر بر تمایلات رفتاری نسبت به استفاده از فناوری اطلاعات در کارکنان مدارس الکترونیکی. فن آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 8(2): 57-85.
فرهادی، ر. (1390). فناوری اطلاعات و ارتباطات: اصول و کاربرد. تهران: نشر کتابدار.
قلاوندی، ح.؛ اشرفی سلیم کندی، ف.؛ علی‌زاده، س. (1396). بررسی تأثیر متغیرهای فردی، سازمانی و فرهنگی بر پذیرش فناوری اطلاعات در میان دبیران در قالب الگویابی علّی. فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 7(3): 5-26.
لاودن، ک.؛ لاودن، ج. (1392). فناوری اطلاعات و ارتباطات: مفاهیم و کاربردها. ترجمه ح. محسنی. تهران: نشر کتابدار.
لگزیان، م.؛ مرتضوی، س.؛ رجب‌زاده، م. (1390). تأثیر عوامل مؤثر بر پذیرش خدمات دولت الکترونیک از سوی کاربران با استفاده از الگوی UTAUT. فرایند مدیریت و توسعه، 24(4): 3-20.
محمودآبادی، م. (1388). نقش جنسیت در پذیرش و استفاده از نظام‌های یادگیری الکترونیکی با استفاده از مدل پذیرش فناوری. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا(س).
هاشمی‌نژاد، آ.؛ حجازی، ی. (1392). بررسی نگرش دانشجویان تحصیلات تکمیلی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران نسبت به استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در آموزش عالی کشاورزی. تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 44(1): 153-164.
هومن، ح. (1387). مدل‌یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم‌افزار LISREL. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی، چاپ ششم.
Afshani, A.; Nourian, M. & Pahlavan Sharif, S. (2016). Analysis of statistical equations with SPSS and AMOS. Tehran: Andisheh Fazel. [In Persian]
Akbar, F. (2013). What affects students’ acceptance and use of technology? Senior Honors Thesis, Information Systems. Dietrich College, Carnegie Mellon University.
Attuquayefio, S. & Addo, H. (2014). Using the UTAUT model to analyze students’ ICT adoption. International Journal of Education and Development using ICT (IJEDICT), 10(3): 75-86.
Babaei, M. (2012). Evaluation of mobile learning acceptance in Iranian universities. Master Thesis, Information Technology Engineering (E-Commerce). Faculty of Engineering, Shiraz University. [In Persian]
Bas, G. (2017). Perceptions of Teachers about Information and Communication Technologies (ICT): A Study of Metaphor Analysis. Contemporary Educational Technology, 8(4): 319-337. DOI: 10.30935/CEDTECH/6203.
Chan, K.; Cheung, G.; Wan, K.; Brown, I. & Luk, G. (2015). Synthesizing Technology Adoption and Learners’ Approaches towards Active Learning in Higher Education. The Electronic Journal of e-Learning, 13(6): 432-440.
Davarpasand, T. (2015). Investigating the role of effective factors on the acceptance of Internet banking services by customers. Master Thesis, Management. Tehran: Payame Noor University. [In Persian]
Eftekhar, Z.; Ziaei, S. & Sharif Moghaddam, H. (2019). New Educational System and Information and Communication Technology’s Influence on the Process of Information Seeking behavior: Case of Students of Islamic Higher Education. International Journal of Information Science and Management (IJISM), 17(1): 73-82.
Farhadi, R. (2011). Information and Communication Technology: Principles and Application. Tehran: Librarian Publishing. [In Persian]
Glavandi, H.; Ashrafi Salim Kannedy, F. & Alizadeh, S. (2017). Investigating the effect of individual, organizational and cultural variables on the acceptance of information technology among teachers in the form of causal modeling. Information and Communication Technology in Educational Sciences, 7(3): 5-26. [In Persian]
Halili, S.H. & Sulaiman, H. (2019). Factors influencing the rural students' acceptance of using ICT for educational purposes. Kasetsart Journal of Social Sciences, 40(3): 574-579.        
DOI: 10.1016/j.kjss.2017.12.022.
Hasheminejad, A. & Hejazi, Y. (2013). A Survey of Attitudes of Graduate Students of the Campus of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran, towards the Use of Information and Communication Technology (ICT) in Agricultural Higher Education. Iranian Agricultural Economics and Development Research, 44(1): 153-164. [In Persian]
Hosseini, N.; Wazirpour Kashmiri, M. & Cheshmeh Sohrabi, M. (2014). Acceptance and use of online Latin databases by faculty members of Kermanshah universities based on the Unite theory of acceptance and use of technology. Scholarship, 7(27): 43-54. [In Persian]
Human, H. (2008). Structural equation modeling using LISREL software. Tehran: Organization for the Study and Compilation of University Humanities Books (Samt), Center for Research and Development of Humanities, sixth edition. [In Persian]
Khodami, S.; Nowruz, H. & Morowati Shanjani, M. (2017). Investigating the Factors Affecting Consumers' Use of Mobile Advertising Based on Unite theory of acceptance and use of technology (UTAUT). New Marketing Research, 7(4): 1-22. [In Persian]
Kodabakhsh, S.; Shirmohammadi, M. & zoleikani, Z. (2014). Investigating the effective factors on IT acceptance by employees based on the Unite theory of acceptance and use of technology (UTAAU). International Conference on Accounting and Management. Tehran: Mehr Ishraq Conference Institute, Tehran University Conference Center: 35-45. [In Persian]
Koral Gumusoglu, E. & Akay, E. (2017). Measuring Technology Acceptance Level of Teachers by Using Unified Theory of Acceptance and Use of Technology, Online Submission. International Journal of Language Education and Teaching, 5(4): 378-394. DOI: 10.18298/ijlet.2239.
Lagzian, M.; Mortazavi, S. & Rajabzadeh, M. (2011). The effect of effective factors on the acceptance of e-government services by users using the UTAUT model. Journal of management and development process, 24(4): 3-20. [In Persian]
Lauden, K. & Lauden, J. (2013). Information and Communication Technology: Concepts and Applications. Translated by H. Mohseni. Tehran: Librarian Publishing. [In Persian]
Liebenberg, J.; Benade, T. & Ellis, S. (2018). Acceptance of ICT: applicability of the Unified Theory of Acceptance and Use of Technology (UTAUT) to South African students. The African Journal of Information Systems, 10(3): 160-173.
Mahmoudabadi, M. (2009). The role of gender in the acceptance and use of e-learning systems using the technology acceptance model. Master Thesis. Tehran: Faculty of Social and Economic Sciences, Al-Zahra University. [In Persian]
Noor-Ul-Amin, S. (2013). An Effective Use of ICT for Education and Learning by Drawing on Worldwide Knowledge, Research, and Experience. ICT as a Change Agent for Education. Scholarly Journal of Education, 2(4): 38-45.
Nwosu, J.C.; John, H.C.; Izang, A.A. & Akorede, O.J. (2018). Assessment of Information and Communication Technology (ICT) Competence and Literacy Skills among Undergraduates as a Determinant Factor of Academic Achievement. Educational Research and Reviews,13(15): 582-589. DOI: 10.5897/ERR2018.3539.
Ouedraogo, B. (2017). Model of Information and Communication Technology (ICT) Acceptance and Use for Teaching Staff in Sub-Saharan Africa Public Higher Education Institutions. Higher Education Studies, 7(2): 101-118. DOI: 10.5539/hes.v7n2p101.
Persada, S.F.; Miraja, B.A. & Nadlifatin, R. (2019). Understanding the Generation Z Behavior on D-Learning: A Unified Theory of Acceptance and Use of Technology (UTAUT) Approach. International Journal of Emerging Technologies in Learning, (IJET), 14(5): 20-33.      
DOI: 10.3991/ijet.v14i05.9993.
Raman, A. & Don, Y. (2013). Preservice teachers' acceptance of learning management software: An application of the UTAUT2 model. International Education Studies, 6(7): 157-164.
DOI: 10.5539/ies.v6n7p157.
Raman, A.; Sani, R.M. & Kaur, P. (2014). Facebook as a collaborative and communication tool: A study of secondary school students in Malaysia. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 155: 141-146. DOI: 10.1016/j.sbspro.2014.10.270.
Shakibaei, Z.; Semnani, A. & Goli Tavana, M. (2017). Investigating the factors affecting behavioral tendencies towards the use of information technology in e-school staff. Information and Communication Technology in Educational Sciences, 8(2): 57-85. [In Persian]
Tan, P.J.B. (2013). Applying the UTAUT to understand factors affecting the use of English e-learning websites in Taiwan. Sage Open, 3(4): 1-12. DOI: 10.1177/2158244013503837.
Tavakoli, N.; Jahanbakhsh, M.; Yadgarfar, Q. & Ranjbar, N. (2016). Investigating the acceptance and use of hospital information system among users of medical records department of Isfahan teaching hospitals using UTAUT model. Health and Biomedicine Informatics, 2(4): 243-250. [In Persian]
Venkatesh, V.; Morris, M.G.; Davis, G.B. & Davis, F.D. (2003). User acceptance of information technology: Toward a unified view. MIS quarterly, 27(3): 425-478. DOI: 10.2307/30036540.
 
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image
علوم و فنون مدیریت اطلاعات
دوره 7، شماره 4
دی 1400
صفحه 173-194

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار