سخن سردبیر
محمد حسن زاده
چکیده
تحول دیجیتال پلی برای گذر از دنیای سنتی به دنیای جدید است. ویژگیهای دنیای جدید عمدتا بر دیجیتال‌سازی استوار معطوف می‌باشد. در دنیای جدید، از ارتباطات شخصی تا کسب و کارهای کلان، همگی بر محمل ارقام استوار گشته و پدیده نوینی به نام واقعیت مجازی را آشکار ساخته است. واقعیت مجازی، شکل‌گیری پدیده‌هایی مانند زندگی دوم، واقعیت افزوده و ...
بیشتر
تحول دیجیتال پلی برای گذر از دنیای سنتی به دنیای جدید است. ویژگیهای دنیای جدید عمدتا بر دیجیتال‌سازی استوار معطوف می‌باشد. در دنیای جدید، از ارتباطات شخصی تا کسب و کارهای کلان، همگی بر محمل ارقام استوار گشته و پدیده نوینی به نام واقعیت مجازی را آشکار ساخته است. واقعیت مجازی، شکل‌گیری پدیده‌هایی مانند زندگی دوم، واقعیت افزوده و در یک کلام دنیای مجازی را تسریع کرده است. نحوه انتقال از مناسبات، ساختارها، نگرش، رفتار و شئونات قبل از دیجیتال‌سازی به عصر دیجیتال نیازمند تحول دیجیتال می‌باشد. ضرورت تحول دیجیتال، نیاز به مدیریت دانایی را اجتناب‌ناپذیر ساخته است. ریشه تحولات عمیق فردی و سازمانی و همچنین ارتقای اثربخشی فعالیت‌های دگرگونه‌سازی در پویایی منظومه دانایی فردی و سازمانی نهفته است. منظومه دانایی در سطح فردی و سازمانی از ارتباطات پیچیده و دائم التغییر بین عناصر درونی و مولفههای بیرونی تاثیر می‌پذیرد. تعریف و تنظیم ارتباط بین عناصر درونی و هماهنگ‌سازی آنها برای تعامل موثر با مولفههای بیرونی به ارتقای اثربخشی و تاب‌آوری آن در تعامل با فراز و فرودهای تحول دیجیتال کمک شایانی خواهد کرد. در این نوشتار، به صورت مختصر لزوم همگرایی حوزه‌های مدیریت دانایی به عنوان عناصر درونی منظومه دانایی برای ایجاد آمادگی فردی و سازمانی برای تحول دیجیتال موفقیت‌آمیز تبیین شده است. انجام مطالعات عمیق بر مبنای مفروضات مطرح شده در این نوشتار به شکل‌گیری و غنی‌سازی ادبیات علمی در زمینه تحول دیجیتال اثربخش خواهد انجامید.
مقاله پژوهشی
سید احمد حسینی؛ روح اله مهدیون؛ ابوالفضل قاسم زاده علیشاهی
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سواد دیجیتالی و شایستگی‌های کانونی معلمان بر عملکرد شغلی آنان بود. روش‌شناسی: روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه معلمان (530 نفر) دوره دوم متوسطه ناحیه یک، دو و سه شهر تبریز در سال تحصیلی 96-95 می‌باشد. حجم نمونه با توجه به جامعه آماری و براساس جدول تعیین حجم نمونه مورگان 257 نفر تعیین ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سواد دیجیتالی و شایستگی‌های کانونی معلمان بر عملکرد شغلی آنان بود. روش‌شناسی: روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه معلمان (530 نفر) دوره دوم متوسطه ناحیه یک، دو و سه شهر تبریز در سال تحصیلی 96-95 می‌باشد. حجم نمونه با توجه به جامعه آماری و براساس جدول تعیین حجم نمونه مورگان 257 نفر تعیین شد. دادهها از طریق پرسشنامههای سواد دیجیتالی توحیدی اصل (1391)، شایستگی‌های کانونی حیدری، فرج پهلو، عصاره و گرایی (1392) و عملکرد شغلی پاترسون (2000) گردآوری گردید. روایی سازه این پرسشنامهها با استفاده از تحلیل عاملی تایید و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تایید شد. یافتهها: سواد دیجیتالی اثر مستقیم، مثبت و معنیداری بر عملکرد شغلی (0.51b=) و شایستگی کانونی (0.15b=) دارد. همچنین اثر علّی شایستگی کانونی بر عملکرد شغلی با )0.25b=) تائید شد. نتیجهگیری: هرگونه افزایش سواد دیجیتالی منجر به افزایش شایستگی‌های کانونی معلمان و به دنبال آن افزایش شایستگی‌های کانونی معلمان، عملکرد شغلی و سواد دیجیتالی آنها را بهبود میبخشد.
مقاله پژوهشی
نیلوفر برزگران؛ عاطفه شریف؛ محمد حسن زاده
چکیده
هدف: پژوهش حاضر، با هدف شناسایی عوامل موثر بر اطلاعآفرینی در کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی انجام شده است. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از نظر رویکرد، پژوهشی آمیخته است. نمونهگیری بخش کیفی به صورت غیر احتمالاتی و هدفمند انجام پذیرفت و عوامل موثر بر اطلاعآفرینی از طریق مصاحبه نیمه‌ساختاریافته شناسایی شد. در بخش کمّی، ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر، با هدف شناسایی عوامل موثر بر اطلاعآفرینی در کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی انجام شده است. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از نظر رویکرد، پژوهشی آمیخته است. نمونهگیری بخش کیفی به صورت غیر احتمالاتی و هدفمند انجام پذیرفت و عوامل موثر بر اطلاعآفرینی از طریق مصاحبه نیمه‌ساختاریافته شناسایی شد. در بخش کمّی، نظرات 30 نفر از اعضای هیئت علمی و دانشجویان دکتری پیرامون اهمیت هر یک از مولفههای شناسایی شده، بررسی شد. نتایج: براساس مطالعه متون، مصاحبه اکتشافی و پالایش تیم پژوهش، عوامل موثر بر اطلاعآفرینی شامل 6 مقوله و 172 مولفه به دست آمد. برای قضاوت در مورد میزان اهمیت هر یک از مولفه‌‌ها، میانگین امتیاز اعضای هیئت علمی و دانشجویان دکتری گزارش شد. در میان مولفههای به دست آمده، مولفه انگیزه و پشتکار در مقوله ویژگیهای اطلاعآفرینان دارای بیشترین اهمیت (33/4) و مولفههای ایجاد صفحه‌های زرد الکترونیکی و تبلیغات دسته‌‌بندی شده و تبلیغات سیاسی برخط (سیاست مجازی) در مقوله پیشه‌‌های اطلاعآفرینی (شغل‌‌های اطلاعاتی)،دارای کمترین اهمیت (میانگین 10/3) بودند. نتیجهگیری: در این حوزه پژوهش‌های اندکی صورت گرفته است. شناسایی عوامل موثر بر اطلاعآفرینی در سیاست‌گذاری کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی کاربرد دارد. ویژگیهای اطلاعآفرینان و سایر عوامل شناسایی شده، میتواند به منزله راهنمایی در حوزه آموزش دانشجویان رشته در راستای تحقق دانشگاه نسل سوم، که دانشگاه کارآفرین است، باشد.
مقاله پژوهشی
میترا صمیعی؛ حدیقه قبادی ترا؛ نجلا حریری
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش شبکه‌های اجتماعی در مطالعه الکترونیکی و چاپی درسی و غیر درسی دانشجویان دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش با روش پیمایشی- تحلیلی از نوع کاربردی انجام شده است. جامعه آماری (3032 نفر) با روش تصادفی ساده، و حجم نمونه 216 نفر تعیین شد. ابزار ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش شبکه‌های اجتماعی در مطالعه الکترونیکی و چاپی درسی و غیر درسی دانشجویان دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش با روش پیمایشی- تحلیلی از نوع کاربردی انجام شده است. جامعه آماری (3032 نفر) با روش تصادفی ساده، و حجم نمونه 216 نفر تعیین شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته است و داده‌های گردآوری شده با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS در دوسطح توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها: استفاده دانشجویان از شبکه‌های اجتماعی بین سه تا چهار ساعت در روز (6/33%) بوده و استفاده جامعه آماری از تلگرام (96/0) بیش از سایر شبکه‌های اجتماعی می‌باشد. دانشجویان مورد مطالعه از امکانات شبکه‌های اجتماعی در مطالعۀ الکترونیکی درسی و غیردرسی 46% و در جهت هدایت به مطالعۀ چاپی درسی و غیردرسی به میزان 43% بهره می‌گیرند. نقش شبکه‌های اجتماعی در مطالعۀ الکترونیکی درسی و غیردرسی 55% و در مطالعۀ چاپی درسی و غیردرسی52% می‌باشد. شبکه‌های اجتماعی به میزان 55% در ایجاد عادت به مطالعه نقش دارند. نتیجهگیری: شبکه‌های اجتماعی در ایجاد عادت به مطالعه نقش داشته و دانشجویان مورد مطالعه در استفاده از این شبکه‌ها با مشکلاتی نظیر کندی سرعت و قیمت بالای اینترنت، قیمت بالای منابع چاپی و عدم آشنایی با سایت‌ها و فیلترینگ مواجه هستند. با توجه به نقش شبکه‌های اجتماعی در تبادل اطلاعات، ضروری است در مورد قابلیتهای این شبکه‌ها و در نتیجه افزایش بهره‌وری مؤثر از آنها تلاش شود.
مقاله پژوهشی
مریم بابازاده؛ مریم صراف زاده؛ نادر نقشینه
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر جریمه دیرکرد منابع امانی بر بازگشت منابع است. روش‌شناسی: روش این پژوهش، پیمایشی توصیفی است. اعضای کتابخانه‌های عمومی شهرستان کرج که شامل 41400 کاربر ( تا پایان سال 97) هستند، جامعه آماری این پژوهش میباشند که از این میان 381 نفر به عنوان نمونه در این پژوهش شرکت کردند. داده‌های مورد نیاز به کمک پرسشنامه ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر جریمه دیرکرد منابع امانی بر بازگشت منابع است. روش‌شناسی: روش این پژوهش، پیمایشی توصیفی است. اعضای کتابخانه‌های عمومی شهرستان کرج که شامل 41400 کاربر ( تا پایان سال 97) هستند، جامعه آماری این پژوهش میباشند که از این میان 381 نفر به عنوان نمونه در این پژوهش شرکت کردند. داده‌های مورد نیاز به کمک پرسشنامه گردآوری شده و با استفاده از نرم‌افزارهای اکسل و مینیتب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافتهها: کاربران کتابخانه‌های عمومی با جریمه موافق بوده و آن را بر بازگشت به‌هنگام منابع کتابخانه موثر می‌دانند؛ به طوری که میتواند به‌عنوان عامل مهمی در بازگشت به موقع منابع به کتابخانه در نظر گرفته شود. دو دلیل اصلی تأخیر در بازگرداندن منابع کتابخانه، فراموشی موعد بازگشت کتاب و همچنین نیاز به کتاب (حتی به قیمت پرداخت جریمه دیرکرد) عنوان شد. بسیاری از کاربران از این که میتوانند منابع را به صورت آنلاین و تلفنی تمدید کنند، اظهار بی‌اطلاعی نمودند. از نظر پاسخ‌دهندگان، جریمه بر تمدید عضویت تأثیری منفی نداشته است. نتیجهگیری:یکی از علل اصلی عدم بازگشت به موقع منابع، فراموشی موعد بازگشت است. این مشکل میتواند با ارسال پیامک یادآوری، قبل و بعد از موعد سررسید منابع، تا حدی حل شود. امکان تمدید آنلاین منابع در سامانه نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور وجود دارد، اما بیشتر کاربران از امکانات این سامانه آگاهی ندارند. با توجه به اینکه امروزه دسترسی افراد به اینترنت به‌طور عمده از طریق گوشی تلفن همراه است، طراحی و ساخت نرم‌افزار کاربردی قابل نصب روی گوشی تلفن همراه که بتواند امر جستجو و تمدید منابع را به راحتی انجام دهد، احساس میشود. آموزش کاربران کتابخانه‌ها درباره قوانین و مقررات کلی کتابخانه و امانت نیز میتواند بر بازگشت به‌موقع منابع مؤثر باشد.
مقاله پژوهشی
سونا ایمانی طیبی؛ فیروزه زارع فراشبندی
چکیده
هدف: حفاظت از اطلاعات، به معنای نگهداری و حفظ اطلاعات و تضمین امنیت برای استفاده پایدار از آن است. هدف از پژوهش حاضر، شناخت تجارب اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در خصوص حفاظت از مجموعه اطلاعات شخصی خود بود. روش: پژوهش حاضر کیفی بوده که با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام شده است. ابزار گردآوری دادهها مصاحبه نیمه ساختاریافته ...
بیشتر
هدف: حفاظت از اطلاعات، به معنای نگهداری و حفظ اطلاعات و تضمین امنیت برای استفاده پایدار از آن است. هدف از پژوهش حاضر، شناخت تجارب اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در خصوص حفاظت از مجموعه اطلاعات شخصی خود بود. روش: پژوهش حاضر کیفی بوده که با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام شده است. ابزار گردآوری دادهها مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. نمونهگیری به صورت هدفمند و تا رسیدن به سطح اشباع دادهها ادامه پیدا کرد (21 نفر). تجزیه و تحلیل دادهها به روش تحلیل محتوای موضوعی انجام شد. یافتهها: اعضای هیئت علمی مورد بررسی از ابزارها و مکان‌‌های مختلفی برای نگهداری و حفظ اطلاعات خود استفاده می‌‌کردند. چهار مکان عمده نگهداری اطلاعات آنان عبارت از رایانه، حافظه‌‌های جانبی، فضاهای مجازی و فضاهای سنتی بود. همچنین آنان چهار مؤلفه برای حفاظت از اطلاعات در نظر می‌‌گرفتند که شامل حفظ اطلاعات، امنیت اطلاعات، آرشیو اطلاعات و پایداری اطلاعات بود. نتیجهگیری: تجارب اعضای هیئت علمی در مورد نگهداری و چگونگی حفاظت از مجموعه اطلاعات شخصی خود متنوع بود، ولی دغدغه اغلب آنان مربوط به گم نشدن اطلاعات است. برخی از آنان در محور امنیت اطلاعات فاقد دانش و آگاهی کافی بوده و نیازمند آموزش‌‌هایی در این خصوص میباشند.
مقاله پژوهشی
فرشید دانش؛ حمید کاظمی علیشاهی؛ صالح رحیمی؛ فرامرز سهیلی
چکیده
هدف: پژوهش حاضر به بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با سرمایه فکری و مدیریت دانش در بیمه ایران استان کرمانشاه پرداخته است. روش پژوهش: نوع پژوهش کاربردی و روش پیمایشی با رویکرد تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان بیمه ایران در استان کرمانشاه (140 نفر) هستند. برای گردآوری دادهها از 3 پرسشنامه استاندارد فکری بونتیس، چو و ریچاردسون، ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر به بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با سرمایه فکری و مدیریت دانش در بیمه ایران استان کرمانشاه پرداخته است. روش پژوهش: نوع پژوهش کاربردی و روش پیمایشی با رویکرد تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان بیمه ایران در استان کرمانشاه (140 نفر) هستند. برای گردآوری دادهها از 3 پرسشنامه استاندارد فکری بونتیس، چو و ریچاردسون، پرسشنامه استاندارد مدیریت دانش کوئینگ و پرسشنامه سرمایه اجتماعی خیرخواه استفاده شد. پایایی ابزار آزمون با روش آلفای کرونباخ به ترتیب سرمایه اجتماعی (73/0)، سرمایه فکری (81/0) و مدیریت دانش (79/0) به‌دست آمد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرم‌افزار لیزرل و اس.پی.اس.اس. استفاده شد. یافتهها: تحلیل نتایج آزمون معادلات ساختاری بیانگر تأیید فرضیه‌‌های اصلی پژوهش است؛ یعنی به‌طورکلی بین سرمایه اجتماعی با سرمایه فکری و مدیریت دانش رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین تحلیل نتایج رگرسیون خطی چندگانه نشان داد که فرضیه‌‌های پژوهش مورد تأیید است. به‌عبارت دیگر، بین ابعاد سرمایه اجتماعی (بعد رابطه‌‌ای، بعد شناختی و بعد ساختاری) با سرمایه فکری و مدیریت دانش رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتیجهگیری: براساس یافته‌‌های این پژوهش، سرمایه اجتماعی میتواند به‌عنوان یکی از قابلیتهای سازمان به شمار آید و در خلق و تسهیم دانش موجود در سرمایه‌‌های فکری و مدیریت دانش سازمان کمک بسیار نماید.
)
