آینده‌پژوهی تأثیر کلان داده بر مدیریت و خدمات کتابخانه‌های عمومی کشور و ارائه مدل راهبردی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، واحد تهران شمال؛ کتابدار کتابخانه امامت بومهن، نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، تهران، ایران.

2 دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

هدف: هدف این مطالعه، آینده‌پژوهی مدیریت کلان داده‌ها در کتابخانه‌‌های عمومی، وابسته به نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در قرن 21 و ارائه مدل راهبردی است.
روش‌شناسی: این پژوهش از نوع آینده‌پژوهی بوده و با استفاده از روش دلفی در سه دور انجام شده است. جامعه آماری پنل دلفی، متشکل از 20 نفر از متخصصان حوزه فناوری اطلاعات و علم اطلاعات و دانش‌شناسی می‌باشند. براساس پرسشنامه مورد اجماع پنل دلفی از 77 نفر کارشناسان در مراکز استانی که براساس جدول مورگان انتخاب شدند، در خصوص اولویت‌های کاربرد کلان داده و قطعیت و عدم قطعیت آنها با مقایسه وضعیت فعلی و آینده سوال شد. سپس با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی، مدل راهبردی مطلوب پیشنهاد شده است. 30 گویۀ پرسشنامه از لحاظ دو ضریب نسبی روایی محتوی (CVR) و شاخص روایی محتوی (CVI) مورد تایید قرار گرفتند و پایایی پرسشنامه نیز براساس ضریب آلفای کرونباخ 86% محاسبه شد.
یافته‌ها: کتابخانه‌های عمومی کشور در حال حاضر به مقدار بسیار اندکی از کلان داده استفاده می‌کنند. طبق نظر خبرگان، کاربرد کلان داده موجب ایجاد امکان دسترسی سریع به داده‌های روزآمد و تامین و تولید داده‌ها با فرمت‌های گوناگون از محل‌های مختلف خواهد شد. تامین ابزارهای تجزیه و تحلیل داده، تامین زیرساخت یکپارچه‌سازی اطلاعات و اتصال کتابخانه‌های عمومی، تامین هزینه مربوط به تجهیزات و سرورهای قدرتمند و روزآمدسازی دانش و مهارت‌های کتابداران از ضرورت‌های بهره‌گیری از کلان داده است.
نتیجه‌گیری: پژوهش حاضر آینده‌پژوهی وضعیت کلان داده در کتابخانه‌های عمومی را پیش‌بینی کرده و بر این اساس، مدل راهبردی برای مدیریت کلان داده در کتابخانه‌های عمومی کشور را پیشنهاد داده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Future Research on the Impact of Big Data on the Management and Services of Iranian Public Libraries and Presenting a Strategic Model

نویسندگان [English]

  • Zahra Rezaei 1
  • Zohreh Mirhosseini 2
  • Fereshteh Sepehr 3
1 PhD. in KIS, Iran Public Libraries Foundation, Tehran North branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Associate Professor, Department of LIS, Tehran North branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Department of LIS, Tehran North branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Purpose: The purpose of this study is the futurology of big data management in public libraries affiliated with the Iran Public Libraries Foundation in the 21st century. It has also presented a strategic model.
Research Method: This is a futurology study using a mixed-method that includes the Delphi technique in three rounds and the Survey method. The statistical population of the Delphi panel consists of 20 managers and experts of information science and information technology, employed in the Iran Public Libraries Foundation. Based on the Delphi Panel Consensus Questionnaire, 77 experts in provincial centers were selected based on Morgan's table. They were asked about the priorities of big data usage and their certainty and uncertainty by comparing the current and future situations. Then, the optimal strategic model is proposed using confirmatory factor analysis. 30 questionnaire items were confirmed in terms of two relative content validity coefficients (CVR) and content validity index (CVI) and the reliability of the questionnaire was calculated based on Cronbach's alpha coefficient of 86%.
Findings: Currently, the Iran Public Libraries Foundation uses few amounts of big data. Using big data enables quick access to updated data and providing and producing data in different formats and from different sources. The necessities of using big data according to the experts’ views are providing data analysis tools, information integration infrastructures, and connecting public libraries, providing the costs associated with powerful servers and equipment, and updating the knowledge and skills of librarians.
Originality: This study uses futurology to examine the big data in public libraries and present a strategic model for big data management in foundation public libraries.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iranian public libraries
  • Big data
  • Futurology
  • Big data strategic model
  • Foundation of Iranian Public Libraries
بختیاری، ع.؛ مرادی، ا.؛ میرحسینی، ز. (1396).آینده‌نگاری فناوری اطلاعات در کتابخانه‌های عمومی ایران براساس سند چشم‌انداز ایران 1404.در: کنفرانس آینده‌پژوهی کتابخانه‌های عمومی ایران (17 خرداد، تهران).
درمنده، م.؛ نوروزی، ع.؛ اسمعیلی گیوی، م. (1397). فرصت‌های مدیریت داده‌های بزرگ در کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی: واکاوی ساختاری- تفسیری و ارائه راهکار. پردازش و مدیریت اطلاعات (علوم و فناوری اطلاعات)، 34(2):841-870.
سهرابی، ب.؛ ایرج، ح. (1395).علم داده- مفاهیم و مهارت‌ها. تهران:جهاد دانشگاهی.
صراف‌زاده، م. (1394). مدیریت کلان داده‌های پژوهشی: نقشی نوین برای کتابخانه‌های دانشگاهی. اطلاع‌رسانی و ارتباطات، 2(6): ۲۶۵-۲۷۳.
غفاری قدیر، ج.؛ روشندل اربطانی، ط.؛ ضیایی، م. (1392). تدوین سناریوهای متصور برای آینده نهاد رسانه‌ای کتابخانه‌های عمومی ایران. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، 19(3): 74.
Beyer, M. & Laney, D. (2012). The Importance of 'Big Data': A Definition, 17. Available at: https://www.gartner.com/en/documents/2057415/the-importance-of-big-data-a-definition.
Khurshid, A.; Zheng, J.M. & Rafi, M. (2018). An analysis of academic librarians competencies and skills for implementation of Big Data analytics in libraries-A correlational study. Data Technologies and Applications, 51(2): 23-24. Available at:
https://doi.org/10.1108/DTA-09-2018-0085.
Kim, Y. & Cooke, L. (2017). Big data analysis of public library operations and services by using the Chernoff face method. Journal of Documentation, 73(3): 466-480.
Kirigo, W.S. (2017). Big data analytics and electronic resource in academic libraries, University of Nairobi research archive. 30-32. Available at:
http://hdl.handle.net/11295/103317.
Liu, Y. (2018). Research on the Application of Big Data in Academic Libraries. In: International Conference on Intelligent Transportation, Big Data & Smart City (ICITBS) (25MARCH, Xiamen). Available at: https://ieeexplore.ieee.org/document/8332783.
LU, N.; SONG, R.; HENG, D.; GOTTIPATI, S. & TAY, A. (2017). Using data analytics for discovering library resource insights - Case from Singapore Management University. Proceedings of the 25th International Conference on Computers in Education ICCE 2017, Christchurch, New Zealand, December 4-8. 280-287. Research Collection School Of Computing and Information Systems. Available at: https://ink.library.smu.edu.sg/sis_research/3835
Wang, C.; Chen, L.; Xu, S. & Chen, X. (2016). Exposing Library Data with Big Data Technology-A Review. 3-6. Available at:
https://ieeexplore.ieee.org/abstract/document/7550937.
Zhan, M. & Widén, G. (2018). Public libraries-roles in Big Data. The Electronic Library, 36(1): 133-145. https://doi.org/10.1108/EL-06-2016-0134.
CAPTCHA Image