بررسی رفتار اشتراک‌‌گذاری اطلاعات دانشجویان در شبکه‌‌های اجتماعی مجازی اینستاگرام، تلگرام و واتساپ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری علم اطلاعات و دانش‌‌شناسی؛ اداره کل کتابخانه‌‌های عمومی خراسان جنوبی، خراسان جنوبی، ایران

2 استاد، گروه علم اطلاعات و دانش‌‌شناسی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

3 استاد، گروه علم اطلاعات و دانش‌‌شناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

4 استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌‌شناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

هدف:پژوهش حاضر بررسی رفتار اشتراک‌‌گذاری اطلاعات دانشجویان دانشگاه‌‌های استان خراسان جنوبی در شبکه‌‌های اجتماعی مجازی اینستاگرام، تلگرام و واتساپ بود.
روش‌‌شناسی: این پژوهش از نوع کاربردی بوده و به روش پیمایشی انجام شد. جامعه پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه‌‌های زیر پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در استان خراسان جنوبی است که در سال تحصیلی 1397-1398 مشغول به تحصیل بودند و حداقل شش ماه تجربه استفاده از یکی از شبکه‌‌های اجتماعی مجازی تلگرام، اینستاگرام یا واتساپ را داشتند. حجم نمونه براساس فرمول کوکران برای حجم جامعه نامعلوم برابر 384 نفر لحاظ گردید. پاسخگویان به روش طبقه‌‌ای تصادفی غیرنسبتی انتخاب شدند. در مجموع 335 (24/87 درصد) پرسشنامه تکمیل شد.
یافته‌ها:نشان داد که دانشجویان بیشتر از حد متوسط به اشتراک‌‌گذاری اطلاعات در شبکه‌‌های اجتماعی مجازی مورد بررسی اقدام کردند. بین رفتار اشتراک‌‌گذاری اطلاعات دانشجویان زن و مرد و دانشجویان حوزه‌‌های تحصیلی مختلف در این شبکه‌‌ها تفاوت معناداری یافته نشد، اما بین رفتار اشتراک‌‌گذاری اطلاعات دانشجویان مقاطع تحصیلی مختلف تفاوت معناداری مشاهده شد. افزون بر این، نتایج نشان داد که بین برخی از انواع اطلاعات به اشتراک گذاشته شده توسط پاسخگویان زن و مرد، حوزه‌‌های تحصیلی مختلف و مقاطع تحصیلی مختلف در این شبکه‌‌ها تفاوت معناداری وجود دارد.
نتیجه‌‌گیری:دانشجویان زمان زیادی صرف اشتراک‌‌گذاری اطلاعات در شبکه‌‌های اجتماعی مجازی می‌نمایند. از این‌‌رو عدم توجه به رفتارهای اشتراک‌‌گذاری اطلاعات توسط دانشجویان در شبکه‌‌های اجتماعی مجازی موجب نقصان در توانایی ایشان در استفاده از ابزارهای ارتباطی علمی خواهد شد که این مسئله می‌‌تواند عقب‌ماندگی علمی جامعه ایران را در زمان حاضر به دنبال داشته باشد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Behavior of Sharing Information of Students in the Virtual Social Networks: Instagram, Telegram and WhatsApp

نویسندگان [English]

  • Seyyed Mahdi Narmenji 1
  • Mohsen Nowkarizi 2
  • Nosrat Riahinia 3
  • Mohamad zerehsaz 4
1 Ph.D. in Information and Knowledge Sciences; South Khorasan Public libraries Foundation, South Khorasan, Iran
2 Professor, Information and Knowledge Sciences Department, Ferdowsi University, Mashhad, Iran
3 Professor, Information and Knowledge Sciences Department, Kharazmi University, Tehran, Iran
4 Assistant Professor, Information and Knowledge Sciences Department, Kharazmi University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Aim: The main purpose of the present study was to investigate the students’ information sharing behavior in the universities of South Khorasan Province in the social network sites of Instagram, Telegram, and WhatsApp.
Methodology: This research was of an applied type and was conducted through a survey method. The study population consisted of all the students of universities affiliated to the Ministry of Science, Research and Technology in South Khorasan Province in Iran who were studying in the academic year of 2018-2019 with a minimum experience of six months in using one of the social network sites of Telegram, Instagram or WhatsApp.
Findings: Only about 33% of the respondents have used social network sites for less than an hour during 24h. The rate of use has been more than three hours in 24h for about 24.5% of the respondents. Nearly 50 percent of respondents have used social network sites for more than three years, and only about 13 percent have experienced using these networks between six months to a year. Among the social network sites surveyed, respondents mostly used Telegram to share information. The results showed that students shared information on social network sites more than average. In choosing a social network, there was no significant difference between the information sharing behavior of male and female students and students of different fields of study, but there was a significant difference between the information sharing behavior of students of different educational levels. In addition, the results showed that there was a significant difference between sharing economic, personal, and family, art, and sports information by male and female respondents. There was also a significant difference between economic, cultural- social, and religious information shared by students in different fields of study on social network sites. There was a significant difference between respondents of different educational levels regarding economic, entertaining, occupational-professional, cultural-social, religious, artistic, and sports information shared in social network sites
Conclusion: Students spend a lot of time sharing information on social network sites.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Information Sharing
  • Students
  • Virtual Social Networks
  • Instagram
  • Telegram
  • WhatsApp
  • South Khorasan

مراجع

احمدی، ح.؛ یاری، ش. (1393). مروری بر متون اطلاع‌‌یابی در ایران. پردازش و مدیریت اطلاعات، 30(1): 173-197.
ایسپا (1397).ذائقه کاربران ایرانی در بکارگیری شبکه‌‌های اجتماعی. بازیابی شده در 3 آذر 1397، از:
http://ispa.ir/Default/Details/fa/1953.
تولایی، ر.؛ صباغی، ز.؛ نظافتی، ن. (1396). شناسایی و تحلیل فرصت‌‌ها و تهدیدهای شبکه‌‌های اجتماعی در فضای مجازی: مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی. تحقیقات فرهنگی ایران، 10(3): 153-175.
جوادی‌‌نیا، ع.ر.؛ عرفانیان، م.؛ عابدینی، م.ر.؛ عسکری، م.؛ عباسی، ع.؛ بیجاری، ب. (1392). الگوی استفاده از شبکه‌‌های اجتماعی مجازی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند. طب و تزکیه، 22(2): 39-44.
خلیلی، ل. (1394). استفاده دانشجویان از شبکه‌‌های اجتماعی. تعامل انسان و اطلاعات، 2(1): 59-73.
داستانی، م.؛ کرامتی، ج.؛ پورفاطمی، ع.؛ اکرامی، ع. (1394). دلایل و انگیزه استفاده از شبکه‌‌های اجتماعی مجازی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گناباد. علم‌‌سنجی کاسپین، ۲(۲): ۲7-۲4.
داستانی، م.؛ کرامتی، ج.؛ پورفاطمی، ع.؛ اکرامی، ع. (1395). ﺗأثیر اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﺒﻜﻪ‌‌ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﺠﺎزی ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد تحصیلی داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن. مجله مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی یزد، 11(2): 153-160.
داورپناه، م.ر. (1383). پارادایم و بازیابی اطلاعات. در: م.ر. داورپناه و همکاران (گردآورنده). رفتار اطلاعاتی انسان. تهران: دبیزش: 69-96.
سرمد، ز.؛ بازرگان، ع.؛ حجازی، الف. (1394). روش‌‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: آگه.
عبیدی، ن. (1395).رفتار اطلاعاتی کاربران در شبکه‌های اجتماعی و پیام‌‌رسان مبتنی بر تلفن همراه با تأکید بر جنبه‌‌های روانی- اجتماعی. پایان‌‌نامه کارشناسی ‌‌ارشد، گروه علم اطلاعات و دانش‌‌شناسی. دانشگاه بیرجند، دانشکده علوم تربیتی و روان‌‌شناسی.
فیدل، ر. (1394). تعامل اطلاعاتی انسان: رویکردی بوم‌‌شناختی در رفتار اطلاعاتی. ترجمه ف. عصاره و همکاران. تهران: کتابدار.
قنبریان، ع. (1391). بررسی نگرش‌های مربوط به حریم خصوصی و به اشتراک‌گذاری اطلاعات در شبکه‌های اجتماعی مجازی: مطالعه موردی دانشجویان کاربر فیس‌بوک در دانشگاه‌های دولتی شهر تهران. پایان‌‌نامه کارشناسی‌‌ارشد، گروه علوم ارتباطات اجتماعی. دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده علوم اجتماعی.
کیان، م.؛ یعقوبی ملال، ن.؛ ریاحی‌‌نیا، ن. (1394). واکاوی نقش و کاربرد شبکه‌‌های اجتماعی مجازی برای دانشجویان. فناوری آموزش و یادگیری، 1(3): 69-88.
مجردی، و.؛ اسلامی، ع.؛ جمال، س. (1393). بررسی وضعیت استفاده از شبکه‌‌های اجتماعی مجازی بین دانشجویان استان خراسان شمالی. دانش انتظامی خراسان شمالی، 1(4): 85-99.
محمدامینی، ع. (1396). عوامل مؤثر بر وضعیت سرمایه اجتماعی کاربران شبکه‌‌های اجتماعی مجازی در شهر اصفهان. پایان‌‌نامه کارشناسی‌‌ارشد، گروه جامعه‌‌شناسی. دانشگاه پیام‌‌نور، واحد پرند.
مرادی، ش.؛ رجب‌‌پور، م.؛ کیان ارثی، ف.؛ حاجلو، ن.؛ رادبخش، ن. (1393). انگیزه‌‌های استفاده از شبکه‌های مجازی اجتماعی. فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 4(1): 95-118.
معینی‌‌کیا، م.؛ زاهد بابلان، ع.؛ آریانی، ا.؛ خالق‌‌خواه، ع. (1394). بررسی اهداف و انگیزه‌‌های دانشجویان از کاربست شبکه‌‌های اجتماعی مجازی (مطالعه موردی دانشجویان کارشناسی ‌‌ارشد دانشگاه‌‌های تهران، علامه طباطبایی، شهید بهشتی و محقق اردبیلی). رسانه، 26(4): 105-130.
میرزایی، م.؛ رحیمی، ص.؛ مرادی، م. (1395). بررسی نقش شبکه‌‌های اجتماعی در تبادل‌‌های علمی (مطالعه موردی: دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی). کتابداری و اطلاع‌‌رسانی، 19(1): 108-130.
نوکاریزی، م.؛‌ داورپناه،‌ م.ر. (1385). تحلیل الگوهای رفتار اطلاع‌‌یابی. کتابداری و اطلاع‌‌رسانی،‌ 9(2): 119- 152.
نویدی، ف. (1394). نقش شبکه‌‌های اجتماعی پیوسته در رفتار اطلاع‌‌یابی زندگی روزمره کاربران. تعامل انسان و اطلاعات، 2(1): 50- 58.
یعقوبی، ج.؛ نجفلو، پ.؛ محمدی، و. (1396). کاربرد شبکه‌های اجتماعی در فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی دانشجویان کشاورزی دانشگاه زنجان. پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 43(9): 17-29.
Bilgihan, A. ; Peng, C. & Kandampully, J. (2014). Generation Y's dining information seeking and sharing behavior on social networking sites. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 26(3): 349-366.
Calo, K.M. ; Cenci, K. ; Fillottrani, P. & Estevez, E. (2012). Information sharing - benefits. Journal of Computer Science and Technology, 12(2): 49-55.
Chakraborty, R. ; Vishik, C. & Raghav Rao, H. (2013). Privacy preserving actions of older adults on social media: Exploring the behavior of opting out of information sharing. Decision Support System, 55(4): 948-956.
Chia, J. ; Geow, J.C.L. & Khoo, C.S.G. (2015). Characteristics of information shared on Facebook: An exploratory study. In: proceedings of the 6th international conference on
Asia-Pacific library and information education and practice, Manila, Philippines, 28-30 October 2015. Quezon city: University of the Philippines, School of Library and Information Studies. Retrieved 8 May 2018, from: http://www.ntu.edu.sg/home/assgkhoo/papers.
Du, J. (2014). The information journey of marketing professionals: Incorporating work task-driven information seeking, information judgments, information use, and information sharing. Journal of the Association for Information Science and Technology, 65(9):1850-1869.
Elaimi, K. & Persaud, A. (2014). The impact of organization factors and web 2.0 technologies on knowledge haring in Saudi Arabian firms. Journal of Human Resource and Adult Learning, 10(2): 30-40.
Gardoni, M. ; Spadoni, M. & Vernadat, F. (2000). Harnessing non-structured information and knowledge and know-how capitalisation in integrated engineering: Case study at aerospatiale matra. Concurrent Engineering, 8(4): 281-296.
Ghaisani, A.P. ; Handayani, P.W. & Munajat, Q. (2017). Users’ Motivation in Sharing Information on Social Media. Procedia Computer Science, 124: 530-535.
Gitonga, M.M.A. (2013). Information sharing among humanitarian organizations in Kenya. M.A. thesis. University of Nairobi.
Gupta, A. & Dhami, A. (2015). Measuring the impact of security, trust and privacy in information sharing: A study on social networking sites. Journal of Direct, Data and Digital Marketing Practice, 17(1): 43-53.
Hajli, N. & Lin, X. (2016). Exploring the security of information sharing on social networking sites: The role of perceived control of information bus ethics. Journal of Business Ethics, 133(1): 111-123.
Huang, Y.-T. & Su, S.-F. (2018). Motives for Instagram Use and Topics of Interest among Young Adults. Future Internet, 10 (77): 1-12.
Jain, D. (2017). Information sharing on social networking sites (SNS): An empirical study. Annual Research Journal of Symbiosis Centre for Management Studies, Pune, 5: 38-60.
Kang, J.W. & Namkung, Y. (2016). Restaurant Information Sharing on Social Networking Sites: Do Network Externalities Matter?. Journal of Hospitality & Tourism Research, 40(6): 739-763.
Kim, J. ; Lee, C. & Elias, T. (2015). Factors affecting information sharing in social networking sites amongst university students: Application of the knowledge-sharing model to social networking sites. Online Information Review, 39(3): 290-309.
Kuhlthau, C.C. (1991). Inside the search process: Information seeking from the user’s perspective. Journal of the American Society for Information Science, 42(5): 361-371.
Li, Y. ; Wang, X. ; Lin, X. & Hajli, M. (2018). Seeking and sharing health information on social media: A net valence model and cross-cultural comparison. Technological Forecasting & Social Change, 126: 28-40.
Oh, S. & Syn, S.Y. (2015). Motivations for sharing information and social support in social media: A comparative analysis of Facebook, Twitter, Delicious, YouTube, and Flickr. Journal of the Association for Information Science and Technology, 66(10): 2045-2060.
Osatuyi, B. (2013). Information sharing on social media sites. Computers in Human Behavior, 29(6): 2622-2631.
Rafaeli, S. & Raban, D.R. (2005). Information sharing online: A research challenge. International Journal of Knowledge and Learning, 1(1/2): 62-79.
Rafique, G.M. (2017). Personal information sharing behavior of university Students via online social networks. Library Philosophy and Practice (e-journal). Retrieved 26 May 2019, from:
http://digitalcommons.unl.edu/libphilprac/1454.
Ramaswami, C. ; Murugathasan, M. ; Narayanasamy, P. & Khoo, C.S.G. (2014). A survey of information sharing on Facebook. In: Proceedings of ISIC, the Information Behaviour Conference, Leeds, 2-5 September: Part 1. Retrieved 3 February, 2018 from:
http://InformationR.net/ir/19-4/isic/isicsp8.html.
Schaefer, C. (2008). Motivations and usage patterns on social network sites. In:ECIS 2008 Proceedings. Retrieved 19 May 2019, from: https://aisel.aisnet.org/ecis2008/143.
Shabir, G. ; Iqbal, Y.W. & Safdar, G. (2014). Demographics’ differences in social networking sites use: what communication motives does it gratify?. International Journal of Social Work and Human Services Practice, 5(2): 184-194.
Talja, S. (2002). Information sharing in academic communities: Types and levels of collaboration in information seeking and use. The New Review of Information Behaviour Research, 3(1): 143-159.
Tian, X. (2016). Network domains in social networking sites: expectations, meanings, and social capital. Information, Communication & Society, 19(2): 188-202.
Wang, C. ; Zhou, Z. ; Jin, X.L. ; Fang, Y. & Lee, M.K.O. (2017). The influence of affective cues on positive emotion in predicting instant information sharing on microblogs: Gender as a moderator. Information Processing & Management, 53(3): 721-734.
Wijesundara, T.R. (2014). Motivations and usage patterns of social networking sites: exploring cultural differences between United States & Sri Lanka. Canadian Social Science, 10(6).
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image
علوم و فنون مدیریت اطلاعات
دوره 6، شماره 4
دی 1399
صفحه 49-78

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار