بررسی نقش نگرش مدیران به تغییر و توسعه منابع انسانی با مدیریت دانش در کتابخانه‌های دانشگاهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران.

چکیده

هدف: امروزه، دانشجویان و جامعه علمی در انتظار افزایش دسترسی و پشتیبانی از خدمات اطلاعاتی هستند. کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی در حال ایجاد تغییرات قابل‌توجهی برای همگام شدن با این پدیده می‌باشند. در دنیای متحول دانش و دانایی، نقش متخصصان اطلاعات نیز تغییر یافته است. برخی پژوهشگران بر این باورند که تنها راه‌حل موجود برای متخصصان اطلاعات برای غلبه بر همه مشکلات ناشی از محیط دائماً در حال تغییر در عصر دیجیتال، مدیریت تغییر است. از این‌رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش نگرش مدیران به تغییر و توسعه منابع انسانی با مدیریت دانش در کتابخانه‌های دانشگاهی انجام ‌شده است.
روش: پژوهش حاضر از نظر ماهیت و هدف، کاربردی توصیفی و از نظر گردآوردی داده‌ها و رویکرد پیمایشی، همبستگی است. جامعه آماری پژوهش 49 نفر از مدیران کتابخانه‌های دانشگاهی استان فارس در سال 1401-1400 بوده که به روش سرشماری مشخص شدند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه‌های تغییر سازمانی مدل ادکار (هیات[1]، 2006) شامل ۶ بعد (مشارکت در تغییر، پشتیبانی از تغییر، مقاومت نکردن، آمادگی برای تغییر، اطلاع‌رسانی و درک ضرورت تغییر)، توسعه منابع انسانی شای[2] (2006) در 4 بعد (آموزش کارکنان، توسعه شایستگی‌ها، تسهیم اطلاعات و توانمندسازی)
و مدیریت دانش لاوسون[3] (2003) در 6 مؤلفه (به‌کارگیری دانش، انتشار دانش، سازمان‌دهی دانش، ذخیره دانش، دانش‌آفرینی، جذب دانش)، در طیف لیکرت استفاده شد. روایی پرسشنامه‌ها، با سنجش روایی صوری و محتوایی، مورد تأیید قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون پایایی پرسشنامه‌ها به ترتیب 74/0، 81/0، 78/0 به دست آمد و مورد تأیید قرار گرفت. به‌منظور سنجش توزیع طبیعی داده‌ها، از آزمون کولموگروف- اسمیرنوف و جهت آزمون فرضیه‌های پژوهش، از ضریب بتای رگرسیونی (ضریب مسیر)، آماره t و ضریب همبستگی پیرسون، و از نرم‌افزار PLS استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج پژوهش حاکی از آن است که تأثیر نگرش به تغییر، بر توسعه منابع انسانی کتابخانه‌های دانشگاهی با ضریب مسیر 733/0 و مقدار تی 016/7، با احتمال 95 درصد معنادار است؛ به این معنی که با افزایش یک انحراف استاندارد در نگرش به تغییر، توسعه منابع انسانی کتابخانه‌های دانشگاهی به‌اندازه 733/0 انحراف استاندارد افزایش خواهد یافت. از سوی دیگر، تأثیر نگرش به تغییر بر مدیریت دانش با ضریب مسیر  0/746 و مقدار آماره تی 8/254 تأیید شد. مقدار ضریب همبستگی پیرسون بین دو متغیر ذکر شده، برابر با 0/735 بوده و با توجه به سطح معناداری 0/00 می‌توان نتیجه گرفت که همبستگی مثبت و معنی‌داری وجود دارد. مدیریت دانش همچنین تأثیر معناداری بر توسعه منابع انسانی با ضریب مسیر 0/483 و مقدار آماره تی 2/397 در کتابخانه‌های مورد بررسی داشت. با تایید تأثیر مستقیم نگرش به تغییر بر توسعه منابع انسانی، مشخص شد که متغیر مدیریت دانش، به‌صورت یک متغیر میانجی، در تأثیرگذاری مستقیم نگرش به تغییر بر توسعه منابع انسانی عمل می‌نماید. با توجه به داده‌های به‌دست ‌آمده، با احتمال 95 درصد تمامی اثرگذاری نگرش به تغییر بر توسعه منابع انسانی (0/746*0/483=0/360) از طریق میانجی‌گری مدیریت دانش صورت گرفته است.
نتیجه‌گیری: این مطالعه چشم‌انداز جدیدی برای ایجاد تغییر پیش روی کتابخانه‌های دانشگاهی مورد بررسی قرار داد. کشف اثر واسطه‌ای مدیریت دانش و نگرش به تغییر و تأثیر مثبت و مستقیمی که بر توسعه منابع انسانی دارد، می‌تواند راهبرد مناسبی برای توسعه کتابخانه‌های دانشگاهی که شیوه‌های جدید ارائه خدمات به مشتریان خود را همسو با استانداردهای ملی و بین‌المللی مدنظر قرار داده‌اند، در اختیار قرار دهد. بنابر نتایج به‌دست ‌آمده و تایید همه فرضیه‌های پژوهش، توصیه می‌شود که مدیران کتابخانه‌های دانشگاهی بر مزایای ایجاد تغییر در جهت توسعه منابع انسانی و افزایش قابلیت‌ها و مهارت‌های کارکنان تأکید داشته باشند. ایجاد استراتژی برای اجرای تغییر، به‌گونه‌ای که اقدامی مثبت در جهت دستیابی به اهداف و مقاصد سازمانی باشد، نیازمند آموزش و توسعه مهارت‌های جدید و قابلیت‌های ارتقاء دانش فردی و سازمانی کلیه کارکنان کتابخانه براساس اهداف جدید و کاهش چالش‌های تغییر است، تا بتوانند به‌طور مؤثر در اجرای آن مشارکت داشته باشند.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating the Impact of Managers' Attitudes Toward Change and Human Resource Development on Knowledge Management in University Libraries

نویسنده [English]

  • Marzieh YariZanganeh
Assistant Professor, Department of Knowledge and Information Science, Marvdasht Branch, Islamic Azad University, Marvdasht, Iran
چکیده [English]

Purpose: Nowadays, students and the scientific community are eager to improve their access to and receive support from information services. Libraries and information centers are making significant changes to keep up with this phenomenon. In the ever-changing landscape of knowledge, the role of information specialists has also evolved. Some researchers believe that the only solution available for information professionals to overcome all the problems caused by the ever-changing environment in the digital age is change management. Therefore, the present study was conducted to investigate the impact of managers' attitudes toward change and the development of human resources on knowledge management in university libraries.
Method: The present research is descriptive in nature and purpose, and it employs a correlational survey approach for data collection. The research's statistical population consisted of 49 university library managers in Fars province in 2021-2022, who were selected using the census method. To collect the data, organizational change questionnaires based on ADKAR's Model (Hiatt, 2006) were utilized. These questionnaires included six components: participating in change, supporting change, not resisting, preparation for change, informing, and understanding the need for change. Additionally, Shai's (2006) human resource development model, consisting of four components (staff training, competence development, information sharing, and empowerment), and Lawson's (2003) knowledge management model, comprising six components (applying knowledge, disseminating knowledge, organizing knowledge, storing knowledge, knowledge creation, and knowledge absorption), were employed using the Likert scale. The validity of the questionnaires was confirmed by assessing both the face and content validity. The reliability of the questionnaires was confirmed with estimated values of 0.74, 0.81, and 0.78, respectively. To assess the normal distribution of the data, the Kolmogorov-Smirnov test was conducted. To test the research hypotheses, the beta regression coefficient (path coefficient), the t statistic, and the Pearson correlation coefficient were utilized with PLS software.
Findings: The research results revealed that the attitude towards change significantly impacts the development of human resources in academic libraries, with a path coefficient of 0.733 and a t-value of 7.016 at a 95% probability level. This indicates that a one standard deviation increase in the attitude towards change leads to a 0.733 standard deviation increase in the development of human resources
in academic libraries. On the other hand, the impact of attitude toward change on knowledge management was confirmed with a path coefficient of 0.746 and a t-statistic value of 254.8. The Pearson correlation coefficient between the two variables is 0.735, and with a significance level of 0.00, it can be concluded that there is a positive and significant correlation. Knowledge management also had a significant impact on the development of human resources, with a path coefficient of
0.483 and a t-statistic value of 397.2 in the libraries under investigation. The study confirmed
the direct impact of attitude toward change on human resource development. It also found that knowledge management serves as a mediator in this relationship. Based on the data obtained, there
is a 95% probability that the impact of attitude towards change on human resources development (0.483 ´ 0.746 = 0.360) has occurred through the mediation of knowledge management.
Conclusion: The current research provides a new perspective on the transformation of university libraries under study. Exploring the mediating effect of knowledge management and attitude towards change, as well as its positive and direct impact on the development of human resources, can provide a suitable strategy for the advancement of university libraries. This strategy should consider new methods of delivering services to customers in accordance with national and international standards.
Based on the obtained results and the confirmation of all research hypotheses, it is recommended that university library managers prioritize emphasizing the benefits of redirecting human resources development and enhancing the capabilities and skills of employees.Developing a strategy to implement change as a positive force for achieving organizational goals and objectives necessitates training and developing new skills and capabilities to enhance the knowledge of both individual employees and the organization as a whole. This will enable them to effectively participate in the implementation of new goals and reduce the challenges associated with change.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Attitude to Change
  • Human Resource Development
  • Knowledge Management
  • Academic Libraries
ابراهیمی، س.، فرج پهلو، ع. (1392). سنجش ارتباط بین میزان مهارت مدیران در مدیریت تغییر و نگرش به تغییر در مدیران کتابخانه‌های دانشگاهی منطقه جنوب کشور. مطالعات کتابداری و علم اطلاعات، 5(12): 45-60.
حسن‌زاده، م. (1388). بررسی عوامل زیرساختی مدیریت دانش در دولت جمهوری اسلامی ایران. دانشور رفتار، 16(35): 26-11.
صادقی ده چشمه، م.، ابراهیم‌زاده دستجردی، ر.، قائد امینی هارونی، ع.، ماهرانی برزانی، م. (1397). اثر مدیریت دانش بر تعهد به تغییر از طریق کیفیت ارتباطات درک شده از تغییر و آمادگی برای تغییر. پژوهش‌های رهبری و مدیریت آموزشی 5(17): 91-118. https://doi.org/10.22054/jrlat.2020.50839.1523
موغلی، ع.، خودپالار، ن. (1394). ارتباط مدیریت دانش با مدیریت تغییر در سازمان. در: اولین کنفرانس بین‌المللی اقتصاد کاربردی و تجارت. تهران: شرکت دانش‌محور: 1-15.
یاری زنگنه، م.، الهایی، ه. (1401). کاربست راهبرد ابعاد مدیریت دانش بر نوآوری سازمانی و توانمندسازی کارکنان. مدیریت نوآفرینی، 2(1): 10-1.
CAPTCHA Image