مدیریت منابع خاکستری در کتابخانه‌های دانشگاهی: مطالعه موردی دانشگاه تبریز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور، واحد قم، قم، ایران.

2 علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور، واحد قم، قم، ایران.

چکیده

هدف: مدیریت منابع خاکستری با داشتن ارزش اطلاعاتی منحصر به فرد در توسعه دانش، کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. بر همین اساس در این پژوهش به بررسی وضعیت مدیریت منابع خاکستری در کتابخانه‌های دانشگاه تبریز پرداخته شد.
روش: روش تحقیق حاضر از نوع پیمایشی – توصیفی بوده و جامعه آماری 41 نفر شامل تمامی کارکنان کتابخانه‌های دانشگاه تبریز است. داده‌های اولیه با استفاده از پرسشنامه جمع‌آوری و با استفاده از  نرم افزار SPSS  تحلیل شد.
یافته‌ها: براساس نتایج تحقیق، در کتابخانه‌های دانشگاه تبریز میانگین نمره تامین منابع خاکستری خیلی پایین‌تر از متوسط (1/29 درصد)، میانگین سازماندهی منابع خاکستری اندکی پایین‌تر از متوسط (2/46 درصد)، میانگین نگهداری منابع خاکستری کمی بالاتر از متوسط (8/53 درصد) و میانگین دسترسی به منابع خاکستری اندکی بالاتر از متوسط (4/56 درصد) می‌باشد که در کل، وضعیت این کتابخانه‌ها از نظر تامین، سازماندهی، نگهداری و دسترسی اندکی پایین‌تر از متوسط (3/46 درصد) می‌باشد. همچنین میانگین چالش‌های مدیریت منابع خاکستری (9/51 درصد) و میانگین بهبود مدیریت منابع خاکستری در حد متوسط (4/51 درصد)  می‌باشند.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج تحقیق، دانشگاه تبریز به مدیریت منابع خاکستری کتابخانه‌های خود توجه آنچنانی نمی‌کند و مسئولین دانشگاه کمتر از حد انتظار این نوع منابع را مورد حمایت قرار می‌دهند. بر همین اساس باید مدیریت این منابع جزو اولویت‌های کتابخانه‌های دانشگاهی باشد، چراکه این منابع با داشتن ارزش اطلاعاتی منحصر به فرد و ویژه‌ در توسعه دانش و پژوهش، بسیار ارزشمند هستند. 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Managing Grey Resources in Academic Libraries: A Case Study at University of Tabriz

نویسندگان [English]

  • Saeed Ghaffari 1
  • Roghayeh Abbaszadeh 2
1 Associate Professor, Department of Knowledge and Information Science, Faculty of Humanities, Payame Nour University, Qom Branch, Qom, Iran.
2 MSc, Knowledge and Information Science, Payame Nour University, Qom Branch, Qom, Iran.
چکیده [English]

 
 





 





Purpose: the research aimed to explore how grey resources are managed in an academic library setting.
Methodology: the research was conducted in a descriptive and survey design. Primary data gathered using a questionnaire followed by a secondary study by library survey method. The statistical population was a total number of the librarians at University of Tabriz. Data gathered were then analyzed by software SPSS and Excel.
Findings: the mean score of collecting grey resources was a much lower than average one (29.1%), the mean score of organizing gray resources was slightly lower than the average (46.2%), the mean score of maintaining grey resources was 53.8% and finally the average score of accessing grey resources was calculated as 56.4%. The whole situation in terms of accessing, organizing and maintaining was slightly lower than the average (46.3%). Moreover, the average score for the challenges for managing grey resources (9.51%) and improving the management process of them (4.51%) were also calculated.
Conclusion: libraries located at and administrators in University of Tabriz are taking into account the management of their grey resources lesser than expected. There appears a need to manage these resources as a priority in academic libraries as they contain valuable and unique information necessary to the development of knowledge and research.
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • grey resources
  • managing information resources
  • organizing information resources
  • academic libraries
  • University of Tabriz
  1. اصنافی، ا. ر. (1392). درآمدی بر منابع خاکستری. شیراز: همارا.
  2. دکارواهو، ا. م. (1383). منابع خاکسترى و سهم آن درجامعه اطلاعاتى. ترجمه ویدا بزرگ پرچمى. زیر نظر فریبرز خسروى، در: گزیده مقالات ایفلا 2001 (بوستون،  25-16 اوت ، (2001)، (335-350). تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملى جمهوری اسلامى ایرا2001 (بوستون،  25-16 اوت ، (2001)، (335-350). تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملى جمهوری اسلامى ایران.
  3. صفازاده، س؛ اصنافى، ا.ر.؛ و سالمى، ن. (1394). مدیریت منابع خاکسترى )موردپژوهى: کتابخانه‌هاى سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزى.(  مطالعات ملى کتابدارى و اطلاع‌رسانى، 26 (4): 55-74.

 

  1. Aina, L. O. (2004). Grey literature and library and information studies: a global perspective. International Journal on Grey Literature, 1 (4): 179-182.

 

  1. Farace D.  , Schöpfel, J. (2010). Grey Literature in Library and Information Studies. Berlin: Walter de Gruyter GmbH & Co.

 

  1. Fatokun, J. O.  , Amusa, O. I. (2014). Acquisition and management of grey literature: A case study of the Federal University of Agriculture. Abeokuta, Nigeria. Chinese Librarianship, 38: 68-76.

 

  1. Muhammad Alhaji M. E.  (2014). Management of grey literature in academic libraries in Niger  State. A Thesis submitted in partial fulfillment of the requirements for the award of masters degree in library and information science ; Department of library, University of Nigeria, Nsukka, Survivor: N.E.E. Achebe.

 

  1. Okoroma, F. N. (2012). Grey literature management at Southern Illinois University EdwardsVille (SIUE) Library, USA: A MacArthur Foundation Grant research project. Library Philosophy and Practice. Retrieved September 14, 2018, from:

 http://unllib.unl.edu/LPP/okorama.pdf

  1. Osayande, O. and Ukpebor, C. O. (2012). Grey Literature Acquisition and Management: Challenges in Academic Libraries in Africa. Library Philosophy and Practice (e-journal). Retrieved September 14, 2018, from:

 http://digitalcommons.unl.edu/libphilprac/700

 

  1. Rabina, D. L. (2008). A Scholarly communication perspective of Grey literature in Library and Information Science education. Grey Journal Amesterdam. 4 (1): 34-40.

 

  1.  Salanje, G. F. (2007). Managing grey literature in fisheries and aquaculture information: experience in Malavi. In Proceeding of 33rd IAMSLIC Conference. Retrieved September 15, 2018, from: http://library.brooklyncuny.adu/access/greyliter.htm.

 

  1. Samuzgi,  A. S. (2012), Accessiblity of grey litrarture originating from public universities in Tanzania,. Julitha Nawe (Principal Supervisor), Henry L. Mambo, (Second Supervisor), A Thesis Submitted in Fulfillment of the Requirements for the degree of  Doctor of Philosophy in Library and Information Science of  The open University of Tanzania. Retrieved September 14, 2018, from:

https://core.ac.uk/download/pdf/33424189.pdf

 

  1. Schöpfel, J. (2011). Towards a Prague Definition of Grey Literature. Twelfth International Conference on Grey Literature: Transparency in Grey Literature. Grey Tech Approaches to High Tech Issues. Prague, 6-7 December 2010, Dec 2010, Czech Republic. pp.11-26. ⟨sic_00581570⟩ Retrieved September 14, 2018, from:

 https://archivesic.ccsd.cnrs.fr/sic_00581570/document

 

  1. Siegel, G. E. (2010). Institutional Grey Literature in the University Environment: Grey Literature in Library and Information. Retrieved September 14, 2018, From:

https://pdxscholar.library.pdx.edu/ulib_fac

 

CAPTCHA Image