شایستگی‎های منشی و بایستگی‎های کنشی کتابدار کودک در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش‎‎شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

2 استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش‎شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

3 استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

چکیده

هدف: در پژوهش حاضر ویژگی‌ های درونی (َمنِشی) و بیرونی (کُنشی) کتابدار کودک بررسی و سپس اولویت‌ بندی شدند. این ویژگی‏ ها شامل شایستگی در باورها، احساسات و عواطف و هیجانات، و امیال و اراده‎ ها، و بایستگی‎ در گفتار و رفتار بوده و الگوی آن از فیلسوفی به نام تتنس که معاصر کانت بوده، أخذ شده است.
روش‌ شناسی: پژوهش در دو مرحله و با دو روش انجام شد. مرحلۀ اول (کیفی) شامل تحلیل متون داخلی و خارجی و مصاحبه با خبرگان جهت استخراج ویژگی ‎ها ذیل مقولات پنج‎ گانه بود و در آن، از روش تحلیل مضامین استفاده شد. مرحلۀ دوم (کمّی)، شامل رتبه‎بندی مؤلفه ‎های استخراجی با نظر خبرگان بود که در آن از روش تحلیل سلسله‎ مراتبی، ابزار پرسشنامۀ ای‎اچ ‎پی و نرم‎ افزار اکسپرت ‎چویس استفاده شد.
یافته ‎ها: نشان داد که مؤلفه ‎ها در سه سطح حداقلی، پایه و ایدئال قابل تقسیم‌ اند و سطح حداقلی شامل مهم‌ ترین معیارها است. در سطح حداقلی و در مقولۀ باورها، دانش درباره روانشناسی رشد و متون و ادبیات کودک (رتبۀ 1، 346/0)، اولویت ‎دهی به جمع ‎گرایی (رتبۀ 2، 265/0)، درک حساسیت کودک (رتبۀ 3، 218/0)، و باور به حقوق کودک (رتبۀ 4، 171/0) جزو مهم‌ ترین‎ ها بودند. در مقولۀ عواطف، آرامش روان (رتبۀ 1، 385/0)، بشاشیت (رتبۀ 2، 213/0)، شوق به کار با کودک (رتبۀ 3، 152/0) و روحیۀ خدمت‌ گزاری (رتبۀ 4، 150/0) قرار گرفتند. در مقولۀ امیال، اراده به در دسترس بودن (رتبۀ 1، 429/0)، خودانگیختگی (رتبۀ 2، 314/0)، میل به کار با خانواده‎ ها (رتبۀ 3، 168/0)، و رغبت به تغییر در محیط (رتبۀ 4، 09/0) دسته‌ بندی شدند. در مقولۀ گفتار، خوش ‎آهنگی کلامی (رتبۀ 1، 421/0)، مهارت ‎های ارتباط گفتاری و شنیداری (رتبۀ 2، 228/0)، قدرت اقناع و استدلال (رتبۀ 3، 225/0)، و توانایی شبکه ‎سازی بین افراد (رتبۀ 4، 127/0) قرار گرفتند. نهایتاً در مقولۀ رفتار، توانایی در فضاسازی (رتبۀ 1، 324/0)، مهارت‎های کتابشناختی (رتبۀ 2، 266/0)، تسلط در آموزش نفر به نفر (رتبۀ 3، 262/0)، و توانمندی در آراستگی و نظم (رتبۀ 4، 148/0) قرار گرفتند.
نتیجه‌ گیری: یافته‌ ها نشان می‎دهد شایستگی‎های منشی و بایستگی‎های کنشی مورد قبول برای کتابدار کودک گرایش به ویژگی‎های جمع‌ گرا دارد تا فردگرا و این بر خلاف آموزش‎ های دانشگاهی، سبک زندگی شهری، و قوانین و مقررات اجتماعی است که غیرمستقیم فردگرایی را تبلیغ می‌کنند. لذا، برای تربیت کتابدارانی با این ویژگی‌ ها، نیاز به آموزش روش‎های خودآموزی، روش‎های آموزش، دانش روانشناسی و کتابشناسی، و نیز تلاش در تغییر مرام اخلاقی آنان به سمت اجتماع‎ گرایی، منافع جمعی و دگرخواهی است که مورد آخر، کار بسیار دشواری است.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Personal Characteristics and Practical Skills of a Children’s Librarian in Iran

نویسندگان [English]

  • Nader Akbari Baris 1
  • Mahdi Shaghaghi 2
  • Amir-Reza Asnafi 3
1 M.A., Knowledge & Information Science, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Dept. of KIS, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Information Science, University of Shahid Beheshti, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Aim: In the present study, the internal (mental) and external (cognitive) characteristics of the children’s librarian were examined and then prioritized. These traits include competence in beliefs, feelings, emotions, and desires, and aptitude in speech and behavior, and are modeled on a philosopher named Nikolaus Tetens, who was Kant's contemporary.
Methodology: The research was conducted in two phases and with two methods. The first (qualitative) phase included the analysis of internal and external texts and interviews with experts to extract the characteristics under the five categories, and in that, the theme analysis method was used. The second phase (quantitative) included the ranking of the extracted components with the opinion of experts, which Analytical Hierarchy Process (AHP) method, HP questionnaire tool and Expert Choice software were used.
Findings: The findings showed that the components can be divided into three minimum, basic and ideal levels and the minimum level includes the most important criteria. At the minimum level and in the category of beliefs, knowledge about child literature and child psychology (Rank 1, 0.346), believe to priority of collectivism (rank 2, 0.265), understanding child’s sensibility (rank 3, 0.218), and believe to child’s rights (rank 4, 0.171) were among the most important components in the belief category. Psychic relax (rank 1, 0.385), being cheerful (rank 2, 0.213), enthusiasm for working with children (rank 3, 0.152), and having service mood (rank 4, 0.152) are among the most important components in emotive category. willingness to be accessible (rank 1, 0.429), self-motivation (rank 1, 0.314), tendency to work with households (rank 1, 0.168), and zest for change in environment (rank 4, 0.09) are among the most important components in volitive category; euphony (rank 1, 0.421), speaking and listening skills (rank 2, 0.228), persuasion and reasoning skills (rank 3, 0.225), and networking skills (rank 4, 0.127) are among the most important components in discursive category; ability to design area (rank 1, 0.324), bibliographic and technical service skills (rank 2, 0.266), person to person education skills (rank 3, 0.262), and ability to arrange decorate and dress (rank 4, 0.148) are among the most important components in active category.
Conclusion: The findings show that the competencies of the characteristics and the practical skills accepted for the children’s librarian tend to be more collective than individualistic, and this is contrary to academic education, urban lifestyle, and social rules and regulations. Indirectly, they promote individualism. Therefore, in order to train librarians with these characteristics, it is necessary to teach self-learning methods, teaching methods, psychological and bibliographic knowledge, as well as trying to change their moral ideology towards socialism, collective interests and altruism. It is very difficult.


کلیدواژه‌ها [English]

  • children librarian
  • kid’s trainer
  • child education
  • librarian’s skills
1. احمدی، ع.ا. (1396). تربیت جنسی کودک و نوجوان (بخش سوم). رشد آموزش مشاور مدرسه، 13(1): 4-10.
2. افشار، ا. ‌ (۱۳۹۷). مهارت‌های ارتباطی برای کتابداران. تهران: چاپار.
3. افشارنیا، ز. (1397). به کودک احساس گناه ندهید. موفقیت (ویژه نوروز)، 369: 78-79.
4. انصاری‌، ن. (۱۳۹۴). کتاب، کتابداری و کتاب‌پژوهی در آثار نوش‌آفرین انصاری. به کوشش علی بوذری. تهران: خانه کتاب.
5. بیات، ا.؛ بهرامی‌، ح‌. (۱۳۹۶). مخاطب‌شناسی. تهران: ادیبان روز.
6. پرهیزگار طرقبه، ع. (۱۳۹۳). بررسی تأثیر تعهد عاطفی، عدالت سازمانی و رضایت شغلی بر میزان تمایل به ترک خدمت کارکنان در سازمان‌های دولتی. در: سومین همایش ملی سالیانه علوم مدیریت نوین. گرگان: انجمن علمی و حرفه‌ای مدیران و حسابداران گلستان؛ دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علی‎آباد کتول.
7. پورصالحی، ن.؛ فهیم‎نیا، ف.؛ بازرگان، ع.؛ ناخدا، م. (1397). آموزش سواد اطلاعاتی به کودکان 7 تا 11 سالۀ ایرانی. تحقیقات اطلاعرسانی و کتابخانه‌های عمومی، 24(2): 305-325.
8. جابری، ی. (۱۳۹۵). تأثیر فضاهای معماری در عملکرد کتابخانه‌های کودکان. در: سومین کنفرانس بین‌المللی پژوهش در مهندسی، علوم و فناوری. گرجستان: موسسه سرآمد همایش کارین.
9. دانش‌پور، س.ع.؛ نقره‎کار، ع.؛ سالاری‎پور، ع.ا. (1396). مقایسه ارتباط کودک با محله در محله‌های سنتی و جدید، مطالعه موردی: محله‎های ساغریسازان و گلسار شهر رشت. مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 7(27): 5-15.
10. ذاکرحقیقی، ک.؛ حاجی‌بابایی، س. (1396). تدوین سیاست‌های ارتقاء محیط‌های دوستدار کودک مبتنی بر ترجیحات محیطی کودکان (نمونه مطالعاتی: کودکان حاضر در فضاهای عمومی منطقه 6 شهرداری تهران). مجلۀ جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، 29(1): 105-116.
11. رحیمی، ع.؛ علومی، ط.؛ هویدا، ع. (1389). بررسی مسائل و مشکلات تأمین، تربیت و حفظ و نگهداری کتابداران آموزشگاهی در آموزش ‌و پرورش شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ‎ارشد. تهران دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران.
12. سراج‌زاده، ح. (۱۳۹۰). موضوع‌شناسی گزاره‎های اخلاقی قرآن. اخلاق، 1(3): 35-64.
13. سرنی، ر.؛ مارکی، پ.؛ ویلیامز، آ. (۱۳۹۲). خدمات کتابخانه‌ای ویژه برای کودکان (به‌کارگیری شایستگی‌های لازم برای کار). ترجمۀ معصومه تجعفری و سیدجلال عبدالمنافی. تهران: چاپار.
14. عابدی جعفری، ح.؛ تسلیمی، م.س.؛ فقیهی، ا.؛ شیخ‎زاده، م (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی. اندیشه مدیریت راهبردی، 5(2): 151-198.
15. علومی، ط. (1351). منابع مورد نیاز کتابدار آموزشگاهی. روان‌شناسی و علوم تربیتی (دانشگاه تهران)، 5: 58-67.
16. قدیریان‎پور، س. (1397). تربیت جنسی کودک من. رشد آموزش پیش‌دبستانی، 12(1): 16-18.
17. کریمی، م. و امیری‎مجد، م. (1395). اثربخشی آموزش ادبیات کودک بر مشکلات هیجانی و رفتاری کودکان بی سرپرست و بدسرپرست. توانمندسازی کودکان استثنایی، 7(19): 41-49.
18. کریمی، م.؛ امیری‎مجد، م. (1395). اثربخشی آموزش ادبیات کودک بر مشکلات هیجانی و رفتاری کودکان بی سرپرست و بدسرپرست. توانمندسازی کودکان استثنایی، 7(19): 41-49.
19. کاظمی‎فر، م.؛ غلامحسین‎زاده، غ.ح. (۱۳۹۴). تحلیل کارکرد ذهن روزبهان در صورت‌بندی تجربه‌های عرفانی او. نقد ادبی، 8(۳۰): ۱۲۳-۱۴۸.
20. کی‎نیا، م. (۱۳۷۷). روانشناسی کودک. مجلۀ دادرسی، 12: 46-51.
21. مظاهری، ق.؛ صالحی، ا. (1396). کودک شهروند: مطالعه تطبیقی حقوق کودکان در اسلام، منشور حقوق شهروندی و کنوانسیون 1989 حقوق کودک. مطالعات حقوق شهروندی، 1(4): 361-384.
22. معماریانی، ع.؛ آذر، ع. (1374). AHP تکنیکی نوین برای تصمیم‌گیری گروهی. مدیریت دانش، 27 – 28: 22-32.
23. مقدادی، م.م. (1395). بررسی فقهی حق هنر برای کودک. الهیات هنر، 3(7): 107-136.
24. مومنی، م. (1387). مباحث نوین تحقیق در عملیات. تهران: انتشارات دانشکده مدیریت دانشگاه تهران.
25. نصیرزاده، ن.؛ زندیان، ف.؛ حسن‌زاده، م. (۱۳۹۱). مطالعه نقش و جایگاه کتابخانه‌های آموزشگاهی در نظام آموزشی از دیدگاه دبیران، دانش‌آموزان و کتابداران و ارائه راهکارهای مناسب. پایان‌نامۀ کارشناسی‎ارشد. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
26. Adkins, D. & Esser, L. (2004). Literature and technology skills for entry-level children’s librarians: What employers want? Children & Libraries, 2(3):14- 21.
27. Adkins, D. (2004). Changes in Public Library Youth Services: A Content Analysis of Youth Services Job Advertisements. Public Library Quarterly, 23(3-4): 59-73.
28. ALSC Education Committee (2009). Competencies for librarians serving children in public libraries. Association for Library Service to Children, a Division of the American Library Association. Chicago: ALA, ALSC. Retrieved from:         http://www.ala.org/alsc/edcareeers/alsccorecomps.
29. Association of Children’s Librarians (2017). Resources. Retrieved from:
https://www.bayviews.org/resources/
30. Danley, E. (2003). The Public Children’s Librarian as Educator. Public Libraries, 42(2): 98-101.
31. Gilman, I. (2008). Beyond books: Restorative librarianship in juvenile detention centers. Public Libraries, 47(1). Retrieved from: https://commons.pacificu.edu/libfac/1/
32. Hamada, D. & Stavridi, S. (2014). Required skills for children's and youth librarians in the digital age. IFLA journal, 40(2): 102-109.
33. Harrington, J.N. (1992). Children's librarians, reviews, and collection development. In: Allerton Park Institute held October (25-27, 1992): 27-36. Retrieved from: https://www.naperville-lib.org/sites/default/files/jobdescriptions/Childrens_Services_Librarian.pdf
34. IFLA (2017). Guidelines for Children's Libraries Services. Retrieved from:
https://www.ifla.org/files/assets/libraries-for-children-and-ya/publications/guidelines-for-childrens-libraries-services_background-en.pdf
35. Immroth, B. (1989). Improving Children's Services: Competencies for Librarians Serving Children in Public Libraries. Public libraries, 28(3): 166-169.
36. Ivana, M. & Ivanka, S. (2012). The Role of Children’s Librarians in Communicating Picture Books to Users: What Can Be Learned from Linguistic Theories and Research? Retrieved from: citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.858.2818&rep=rep1&type=pdf
37. Lowrie, J.E. (1966). Education and Training of School Librarians. The bulletin of the National Association of Secondary School Principals, 50(306): 64-69.
38. Lukenbill, B. & Immroth, B. (2009). School and Public Youth Librarians as Health Information Gatekeepers: Research from the Lower Rio Grande Valley of Texas. School Library Media Research, 12, Retrieved from: http://www.ala.org/aasl/slmr/volume12/lukenbill-immroth
39. Martinović, I. & Stričević, I. (2012, January). The Role of Children's Librarians in Communicating Picture Books to Users: What Can Be Learned from the Linguistic Theories and Research? In: Libraries in the Digital Age. Retrived from: https://www.bib.irb.hr/585207.
40. Naperville Public Library (2018). Job Specifications Children’s Services. Retrieved December 26, 2018, from:
https://www.naperville-lib.org/sites/default/files/jobdescriptions/Childrens_Services_Librarian.pdf
41. Partridge, H.; Menzies, V.; Lee, J. & Munro, C. (2010). The contemporary librarian: Skills, knowledge and attributes required in a world of emerging technologies. Library & information science research, 32(4): 265-271.
42. Subramaniam, M. & et.al. (2015). The role of school librarians in enhancing science learning. Journal of Librarianship and Information Science, 47(1): 3-16.
43. Walter, V.A. (2014). Who will serve the children? Recruiting and educating future children’s librarians. IFLA journal, 40(1): 24-29.
44. Winston, M.D. & Dunne, J. (2001). Children's Librarians: A Research Study of Diversity and Leadership. Public Library Quarterly, 19(1): 23-38.
45. Yilmaz, M. (2014). The Selection of a Children's Librarian: OWA (Ordered Weighted Averaging) as a New Model. Journal of Library Administration, 54(7): 573-589.
CAPTCHA Image