شناسایی و رتبه‌‌بندی عوامل مؤثر بر موفقیت پیاده‌‌سازی مدیریت دانش در شرکت گاز استان خوزستان به روش تحلیل سلسه مراتبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مدیریت اجرایی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

2 استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی و رتبه‌‌بندی عوامل مؤثر بر موفقیت پیاده‌‌سازی مدیریت دانش در شرکت گاز استان خوزستان به روش تحلیل سلسه مراتبی اجرا شد.
روش‌شناسی: روش پژوهش حاضر توصیفی- اکتشافی است. جامعه آماری شامل کلیه مدیران و کارشناسان ارشد شرکت گاز استان خوزستان بودند که تعداد 35 نفر از آنها به روش نمونه‌‌گیری گلوله برفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌‌ها، پرسشنامه محقق ساخته است. روایی صوری پرسشنامه توسط اساتید و مدیران و صاحب‌‌نظران شرکت گاز استان خوزستان تایید شد. برای تعیین پایایی آن از روش آلفای کرونباخ استفاده گردید که مقدار آن برای مرحله اول و دوم 864/0 و 893/0 به دست آمد. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده‌‌ها از آمار توصیفی و استنباطی به کمک نرم‌‌افزار اس. پی. اس. اس و اکسپرت چویس استفاده شده است.
یافته‌‌ها: براساس تکنیک دلفی، 6 عامل و 33 زیرعامل شناسایی شد. نتایج فرایند تحلیل سلسله مراتبی نشان داد از نظر اهمیت، به ترتیب عوامل مدیریت و رهبری، فناوری اطلاعات، فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی، مدیریت منابع انسانی و فرایندها و فعالیت‌ها در رتبه اول تا ششم قرار دارند.
نتیجه‌‌گیری: مطابق با یافته‌های پژوهش با اولویت عامل‌ها می‌توان نسبت به ایجاد و توسعه زیرساخت‌های تکنولوژیکی، اعمال استراتژی دانش محور در تدوین برنامه‌‌های شرکت و فراهم نمودن سامانه‌های اطلاعاتی مناسب برای ذخیره‌سازی، انتقال و تبادل دانش، حاکمیت تفکر خلاق و انتقادی در فرهنگ، جلب مشارکت، توسعه روابط اجتماعی بین جوامع کاری و تجاری و همچنین روابط غیررسمی در بین کارکنان شرکت برای افزایش رضایت‌‌مندی و انگیزه انتقال دانش و سایر فرآیندهای مدیریت دانش برای بهبود و ارتقاء موقعیت رقابتی شرکت در توسعه مدیریت دانش اقدام کرد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identifying and Ranking of Factors Affecting the Success of Knowledge Management Implementation in the Gas Organization of Khuzestan Province by Analytical Hierarchy Process Method

نویسندگان [English]

  • Reza Abasi 1
  • Fariba Nazari 2
1 M.A. Student in Adminstrative Management, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Knowledge and Information Science, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran
چکیده [English]

Purpose: This study was carried out to identify and rank factors affecting the success of knowledge management implementation in the gas organization of Khuzestan Province by the Analytical Hierarchy Process Method.
Methodology: The research method was descriptive- exploratory. The statistical population included all managers and senior experts of Khuzestan Gas Company, 35 of whom were selected by snowball sampling. The data gathering tool was a researcher-made questionnaire. The face validity of the questionnaire was confirmed by the professors and managers of Khuzestan Gas Company. Cronbach's alpha method was used to determine its reliability, which was estimated at 0.877 and 0.892. In this study, SPSS and Expert Choice software were used to analyze data from descriptive and inferential statistics.
Findings: Based on the Delphi technique, 6 factors and 33 important factors were identified. The results of the analytical hierarchy process show that in terms of importance, management and leadership factors, information technology, organizational culture, organizational structure, human resource management, and processes and activities factors were ranked first to sixth.
Conclusion: According to the results of this study, we can use the decision model derived from identifying and ranking of factors affecting the success of knowledge management implementation in the gas organization of Khuzestan Province by Analytical Hierarchy Process Method to improve and enhance the competitive position of the company. According to the findings obtained from the priority of agents, creation, and development of technological infrastructure,  application  of  knowledge - based  strategy  in  formulating  company  plans  and
providing appropriate information systems for storage, transfer, and exchange of knowledge, the rule of creative and critical thinking in culture, engagement, development of social relations between working and business communities as well as informal relations among company employees to increase satisfaction and motivation of knowledge transfer and other knowledge management processes to improve and enhance the company's competitive position in knowledge management development can be implemented and run.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Analytical hierarchy process
  • Khuzestan Gas Company
  • Knowledge Management
  • Organizational Knowledge
  • Knowledge Sharing
اخوان، پ.؛ یزدی‌مقدم، ج. (1392). بررسی توأم نقش اصول اخلاقی و مدیریت دانش بر عملکرد سازمانی. اخلاق در علوم و فناوری، ۸(۲): ۳۹-۵۴.
بهی، م.ا.؛ مدانلوجویباری، ع. (1398). بررسی عوامل موفقیت معیارهای استقرار مدیریت دانش در دانشگاه‌های آزاد اسلامی غرب استان گلستان. پایان‌‌نامه کارشناسی ارشد، رشته مدیریت اجرایی، گرایش استراتژی. گروه مدیریت و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهشهر.
پرنیان، م.؛ جزندری، ز. (۱۳۹۴). رابطه بین مدیریت دانش و رفتار سازمانی در کارکنان آموزش آموزش و پرورش. در: کنفرانس بین‌‌المللی پژوهش‌‌های نوین در مدیریت و مهندسی صنایع. تهران: شرکت مدیران ایده‌پردازان پایتخت ایلیا: 1-5.
جعفری، م.؛ ابوالقاسم گرجی، ح.؛ صالحی، م.؛ رستگاری مهر، ب. (1390). رابطه عوامل ساختاری و فرهنگی سازمان با استراتژی مدیریت دانش در مراکز آموزشی درمانی و عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران. مدیریت سلامت، 45: 87-94.
حسن‌‌زاده، ع. (۱۳۹۳). ارائه مدلی نظام‌مند برای تدوین استراتژی در پرتو دانش (براساس رویکرد منبع‌محور) در سازمان‌های دولتی. تهران: بیست و نهمین کنفرانس بین‌المللی برق: 1-7.
حسن‌‌زاده، م. (1395). الزامات ملی استقرار مدیریت دانش. امواج دانش جامعه بندری و دریایی ایران، 1(1): 2-5.
خیری، ز.؛ نیلی‌پور طباطبایی، س.ا.؛ آهون‌منش، ع. (1398). اولویت‌بندی ابعاد مدیریت دانش جهت پیاده‌سازی در شرکت هواپیمایی بعثت. پایان‌‌نامه کارشناسی ارشد، رشته مهندسی صنایع گرایش مدیریت پروژه. دانشکده مهندسی صنایع و مدیریت، مؤسسه آموزش عالی صنعتی فولاد.
دلیری، ک.؛ ذبیحی جامخانه، م.؛ امیدی، م. (1398). شناسایی و رتبه‌بندی شاخص‌‌های موفقیت اجرای مدیریت دانش (مورد مطالعه: بانک توسعه تعاون شهر تهران). پایان‌‌نامه کارشناسی ارشد، رشته مدیریت صنعتی، گرایش مدیریت تولید و عملیات. دانشکده علوم اداری و زبان‌های خارجی، مؤسسه آموزش عالی پیام گلپایگان.
صادقی، ح.؛ رفیعی، ع.؛ نیلی‌پور طباطبایی، س.ا. (1398). شناسایی و رتبه‌‌بندی عوامل مؤثر بر موفقیت استقرار مدیریت دانش (مطالعه موردی: مراکز آموزش فنی و حرفه‌‌ای استان اصفهان). پایان‌‌نامه کارشناسی ارشد، رشته مهندسی صنایع، گرایش مدیریت مهندسی. دانشکده مهندسی صنایع و مدیریت، مؤسسه آموزش عالی صنعتی فولاد.
فراهانی، ح. (1388). مدیریت دانش و کارکردهای آن در سازمان‏ها. معرفت، 137: 13-1.
قربانی‌زاده، و.ا.؛ نوربخش، م.؛ منصوریان، ا. (1390). عوامل حیاتی موفقیت مدیریت دانش در سازمان‌های عمومی. مطالعات مدیریت انتظامی، 6(3): 56-45.
کریم بیاتی، ن.س.؛ حاجی‌کریمی، آ.؛ حاجی کریمی، ب. (1398). شناسایی و اولویت‌‌بندی عوامل مؤثر بر استقرار مدیریت دانش با استفاده از روش دلفی و BWM (مطالعه موردی: نیروگاه برق منتظر قائم). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته مدیریت فناوری اطلاعات، گرایش کسب و کار الکترونیکی. دانشکده علوم انسانی، مؤسسه آموزش عالی رجاء.
کریمی مونقی، ح.؛ مرضیه حسنیان، ز.؛ آهنچیان، م. (1393). بررسی وضعیت مدیریت دانش در علوم پزشکی. توسعه آموزش در علوم پزشکی، 17(16): 94-106.
نادری، م.؛ همتی، م. (1396). شناسایی و رتبه‌‌بندی عوامل مؤثر در جاری‌‌سازی مدیریت دانش با استفاده از تکنیک سلسله مراتبی داده‌‌ها (مورد مطالعه: شرکت ملی حفاری ایران). پایان‌‌نامه کارشناسی ارشد، رشته مدیریت اجرایی، گرایش استراتژیک، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز.
Akhavan, P. & Yazdi Moghadam, J. (2013). A Study of the Combined Role of Ethical Principles and Knowledge Management on Organizational Performance. Ethics in Science and Technology, 8(2): 39-54. [In Persian]
Ale, M.; Toledo, C.; Chiotti, O. & Galli, M. (2014). A conceptual model and technological support for organizational knowledge management. Science of Computer Programming, 95(1): 73-92. DOI: 10.1016/j.scico.2013.12.012.
Bahrami, M.; Oktar, S. & Karimpour, H. (2016). Identification and Ranking of Factors in Successful Implementation of Knowledge Management in Türkiyeis, Bankası: An AHP Approach. Advances in Applied Science Research, 7(3): 193-199. DOI: 10.9790/487X-1901055863
Behi, M.A. & Madanloojooybari, A. (2018). A Study of Success Factors of Knowledge Management Criteria in Islamic Azad Universities in west of the Golestan province. M.Sc. thesis, Executive Management, Strategy Orientation. Department of Management and Accounting, Behshahr Branch, Islamic Azad University. [In Persian]
Cepeda-Carrion, I.; Silvia -Landroguez, M.L.; Leal-Rodríguez, A. & Leal-Millána, A. (2017). Critical processes of knowledge management: An approach toward the creation of customer value. European Research on Management and Business Economics, 23(1): 1-7.                       
DOI: 10.1016/j.iedeen.2016.03.001
Costa, V. & Monteiro, S. (2016). Key knowledge management processes for innovation: A systematic literature review. VINE Journal of Information and Knowledge Management Systems, 46(3): 386-410. DOI: 10.1108/VJIKMS-02-2015-0017.
Daliri, K.; Zabihi Jamkhaneh, M. & Omidi, M. (2019). Identifying and ranking the success indicators of knowledge management implementation (Case study: Tehran Cooperative Development Bank). Master Thesis, Industrial Management, Production and Operations Management. Payam-Golpayegan Institute of Higher Education, Faculty of Administrative Sciences and Foreign Languages. [In Persian]
Enshassi, A.; Falouji, I.I.; AlKilani, S. & Sundermeieri, M. (2016). Knowledge Management Critical Success Factors in Construction Projects. International Journal of Sustainable Construction Engineering & Technology,7(1): 69-84.
Farahani, H. (2009). Knowledge management and its functions in organizations. Journal of Knowledge, 137: 13-1. [In Persian]
Ghorbanizadeh, V.; Nourbakhsh, M. & Mansoorian, E. (2011). Critical Factors for Knowledge Management Success in Public Organizations. Disciplinary Management Studies, 6(3): 56-45. [In Persian]
Gloet, M. & Samson, D. (2016). Knowledge management and systematic innovation capability. International Journal of Knowledge Management, 12(2): 54-72. DOI: 10.4018/IJKM.2016040104
Gunjal, B. (2005). Knowledge Management: Why Do We Need It For Corporates. Malaysian Journal of Library & Information Science, 10(2): 37-50. DOI: 10.31229/osf.io/fy984.
Hassanzadeh, A. (2014). Presenting a systematic model for developing a strategy in the light of knowledge (based on a resource-based approach) in government organizations. Tehran: 29th International Conference on Electricity: 1-7. [In Persian]
Hassanzadeh, M. (2016). National Requirements for Establishing Knowledge Management. Waves of knowledge,Iranian Port and Maritime Society, 1(1): 2-5. [In Persian]
Jafari, M.; Abolghasem Gorji, H.; Salehi, M. & Rastegari Mehr, B. (2011). The Relationship between Structural and Cultural Factors of the Organization and Knowledge Management Strategy in Educational and Public Centers of Tehran University of Medical Sciences. Journal of Health Management, 45: 87-94. [In Persian]
Karamat, J.; Shurong, T.; Ahmad, N.; Afridi, S.; Khan, S. & Khan, N (2019). Developing sustainable healthcare systems in developing countries: Examining the role of barriers, enablers and drivers on knowledge management adoption. Sustainability, 11: 1-31. DOI: 10.3390/su11040954
Karim Bayati, N.S.; Haji Karimi, A. & Haji Karimi, B. (2019). Identification and Prioritization of Factors Affecting the Establishment of Knowledge Management Using Delphi and BWM Methods (Case Study: Montazer Ghaem Power Plant). M.Sc. thesis, Information Technology Management, e-Business orientation. Raja Higher Education Institution, Faculty of Humanities. [In Persian]
Karimi Monaghi, H.; Marzieh Hassanian, Z. & Ahanchian, M.R. (2014). A Study of Knowledge Management in Medical Sciences. Journal of Education Development in Medical Sciences, 17(16): 94-106. [In Persian]
Kheiri, Z.; Nilipour Tabatabai, S. & Ahonmanesh, A. (2019). Prioritizing the dimensions of knowledge management for implementation in Beasat Airlines. M.Sc. thesis, Industrial Engineering, Project Management Orientation. Faculty of Industrial Engineering and Management, Higher-education institution of steel industry. [In Persian]
Koloniari, M.; Vraimaki, E. & Fassoulis, K. (2019). Factors affecting knowledge creation in academic libraries. Journal of Librarianship and Information Science, 51(4): 1-17.          
DOI: 10.1177/0961000616668958.
Lin, C.; Wu, J.C. & Yen, D.C. (2012). Exploring barriers to knowledge flow at different knowledge management maturity stages. Information & Management, 49(1): 10-23.             
DOI: 10.1016/j.im.2011.11.001
Meneghello, J.; Thompson, N. & Lee, K. (2020). Unlocking Social Media and User Generated Content as a Data Source for Knowledge Management. International Journal of Knowledge Management, 16(1): 1-22. DOI: 10.4018/IJKM.2020010105.
Mooghali, A.; Mokhtarkhanlou, M.R. & Cheriki, S. (2015). Review and ratings of effective factors on establishment of knowledge management by using interpretive structural equations and analytic network process in the Electricity department of Shiraz city. Asian Journal of Research in Business Economics and Management, 5(3): 189-202. DOI: 10.5958/2249-7307.2015.00070.5
Naderi, M.R. & Hemmati, M. (2017). Identification and ranking of effective factors in streamlining knowledge management using hierarchical data technique (Case study: National Iranian Drilling Company). Thesis for Master's Degree, Management Executive, Strategic Orientation, Ahvaz Branch, Islamic Azad University. [In Persian]
Ogiela, L. (2015). Advanced techniques for knowledge management and access to strategic information. International Journal of Information Management, 35(2): 154-159.        
DOI: 10.1007/s12599-017-0513-1.
Orenga-Roglá, S. & Chalmeta, R. (2019). Methodology for the Implementation of Knowledge Management Systems 2.0. Business & Information Systems Engineering, 61(2): 195-213.
Parnian, M. & Jazandari, Z. (2015). The Relationship between Knowledge Management and Organizational Behavior among department of Education staff. In: International Conference on New Research in Industrial Management and Engineering. Tehran: Managers' Company of Ilia Capital Idea makers: 1-5. [In Persian]
Pee, L.G. & Kankanhalli, A. (2016). Interactions among factors influencing knowledge management in public-sector organizations: A resource-based view. Government Information Quarterly, 33(1): 188-199. DOI: 10.1016/j.giq.2015.06.002.
Rashid, M.S.; KAMAL, N. & YEOP, B. (2020). Measuring the Organizational Performance in the Government Departments of Dubai Using the Knowledge Management Process. European Journal of Social Sciences Education and Research, 7: 33-40. DOI: 10.26417/ejser.v7i1.p33-40
Sadeghi, H.; Rafiei, A. & Nilipour Tabatabai, S. (2019). Identifying and Ranking the Factors Affecting the Success of Knowledge Management Establishment (Case Study: Technical and Vocational Training Centers of Isfahan Province). M.Sc. thesis, Industrial Engineering, Engineering Management orientation. Higher-education institution of steel industry, Faculty of Industrial Engineering and Management. [In Persian]
Shannak, R.; Maqableh, M. & Tarhini, A. (2017). The impact of knowledge management on job performance in higher education: The case of the University of Jordan. Journal of Enterprise Information Management, 30(2): 244-262. DOI: 10.1108/JEIM-09-2015-0087
Shujahat, M.; Sousa, M.J.; Hussain, S. & Nawaz, F. (2019). Translating the impact of knowledge management processes into knowledge-based innovation: The neglected and mediating role of knowledge-worker productivity. Journal of Business Research, 94: 442-450.        
DOI: 10.1016/j.jbusres.2017.11.001.
Sukumaran, S. & Mustapha, S.M.F.D. & Chandran, K (2016). Critical Factors in Developing Knowledge Management Systems. In: Knowledge Management International Conference (KMICe): 29-30
CAPTCHA Image