شناسایی عوامل تحولات آینده فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) موثر بر مهندسی دانش سازمانی در سازمان‌های دانش‌بنیان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، گرایش مدیریت اطلاعات، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

2 استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، گرایش مدیریت اطلاعات، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

3 استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل مؤثر بر تحولات آینده فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات (ICT) و تاثیر آن بر مهندسی دانش سازمانی در سازمان‌های دانش‌بنیان می‌باشد. با توجه به اهمیت فناوری اطلاعات و ارتباطات، این پژوهش در چارچوب مهندسی دانش بر مبنای نگرش سیستمی انجام شد.
روش: روش پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و توسعه‌ای و به لحاظ نحوه گردآوری داده‌ها از نوع کیفی است. جامعه آماری شامل مدیران و کارشناسان شاغل در شرکت‌های دانش‌بنیان در سطح ارشد می‌باشد. روش نمونه‌گیری نظری بوده و بر همین اساس با تعداد 15 نفر از پژوهشگران حوزه علوم انسانی مصاحبه باز و ساختارنیافته به عمل آمد که از این تعداد 9 نفر به صورت خاص در حوزه مدیریت اطلاعات و ارتباطات مشغول تحقیق و پژوهش بودند. مصاحبه‌ها به مدت 45 تا 90 دقیقه با هرکدام از پژوهشگران به طول انجامید. روایی و پایایی ابزار سنجش با رعایت شرایطی از جمله تعریف اصطلاحات، توجیه پاسخ‌دهندگان، تجانس و همگونی پاسخ‌گویان و برقراری شرایط و زمینه‌های اجرای پرسش‌گری مورد توجه و اعتبار قرار گرفته است. با به‌کارگیری روش‌های تحلیل تماتیک و نظریه زمینه‌ای به طبقه‌بندی، شاخص‌بندی و سنخ‌بندی داده‌ها پرداخته شده است. با توجه به هدف پژوهش، محقق تلاش کرد با انجام مطالعات میدانی و مشارکت در فرآیندهای مربوط به موضوع پژوهش، به درک و فهم چالش‌های فراروی فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات و تاثیر آن بر مهندسی دانش و مدیریت اطلاعات و ارتباطات بپردازد.
یافته‌ها: عوامل مؤثر بر ارائه مدل مفهومی از تحولات آینده فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات و تاثیر آن بر مهندسی دانش سازمانی در سازمان‌های دانش‌بنیان شرایط علّی (با شاخص‌های سیاست‌گذاری‌های کلان کشور، نوسانات سیاسی و اقتصادی، پتانسیل منابع انسانی، کمبود منابع اطلاعاتی و ارتباطی، بالا بودن هزینه فناوری اطلاعات و ارتباطات، مشکل مالی و همکاری شرکت‌های دارای فناوری)، شرایط زمینه‌ای (سرمایه فکری، عملکرد نیروی کار، اثربخشی و کیفیت کاری، تعهد مدیران، نوسانات مدیریتی و استراتژی مدیریت)، شرایط مداخله‌گر (ساختار سازمانی، مدیریت کاربران، بلوغ دانشی، تجربه شخصی، مشارکت کاربران و فرهنگ ‌سازمانی)، فرآیند / تعاملات (تعداد واحدهای سازمانی، کیفی‌سازی دانش سازمانی، سرعت فرایند، برآورد دقیق حجم کار، شفافیت اهداف، تخمین صحیح زمان و تخمین صحیح بودجه) و پیامدها (ارتباطات سازمانی، مدیریت مشارکتی، کیفی‌سازی دانش سازمانی، بهسازی منابع انسانی و ارتباط صنعت با سازمان) هستند.
نتیجه‌گیری: فناوری اطلاعات به عنوان مهم‌ترین عامل تواناساز فرایند مهندسی دانش با سرعت و دقت بالا است. مولفه‌ها و شاخصه‌های تحولات این فناوری که در پژوهش حاضر به عنوان عوامل تاثیرگذار بر مهندسی دانش سازمانی در سازمان‌های دانش‌بنیان شناسایی شده است؛ شامل شاخص‌های مهمی بوده که ضروری است جهت بررسی این تحولات و به‌کارگیری آن‌ها در معماری دانش سازمانی مورد توجه قرار داده شوند.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Identifying Factors Affecting Future Developments in Information and Communication Technology (ICT) on Organizational Knowledge Engineering in Knowledge-Based Organizations

نویسندگان [English]

  • Nima Tabaghi 1
  • Atefeh Zarei 2
  • Behrooz Bayat 3
1 PhD. Candidate in Department of knowledge and Information Science, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran
2 Assistant Professor, Department of Knowledge and Information Science, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran
3 Assistant Professor, Department of Knowledge and Information Science, Hamedan Branch, Islamic Azad University, Hamedan, Iran
چکیده [English]

Objectives: The purpose of this study is to identify the factors affecting the future developments of information and communication technologies (ICT) in organizational knowledge engineering in knowledge-based organizations. According to the importance of information and communication technology, this research has been proposed, studied, and analyzed according to the knowledge engineering framework based on a systemic approach.
Methods: In the present study, open and unstructured interview tools with experts were used to collect information. It is also qualitative in terms of methodology and thematic analysis methods and contextual theory, which were used to classify, index, and sort the data. The purpose of the research is to identify and classify the challenges and problems facing information and communication technologies and knowledge engineering and information and communication management. The researcher tries to understand the challenges of information and communication technologies (ICT) and knowledge engineering and information and communication management by conducting field studies and participating in processes related to the research topic.
Results: Based on the research results, it was found that the factors influencing the presentation of a conceptual model of future developments in information and communication technologies on organizational knowledge engineering in knowledge-based organizations are causal conditions, contextual conditions, intervening conditions, process/interactions, and consequences.
Conclusions: Information technology is the most important factor enabling the knowledge engineering process with high speed and accuracy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Organizational Knowledge Engineering
  • Knowledge Base
  • Future Developments
  • Information and Communication Technologies
بدیعی، م.، میراحمدی، ف.س. (1391). نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در تحولات سال 2011 منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (مطالعه موردی مصر). جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، 10(19): 143-175.
چهرآزاد، م. (1399). بررسی منابع فناوری اطلاعات و مدیریت دانش بر مزیت رقابتی با نقش میانجی تعهد سازمانی (مطالعه موردی شرکت صنایع کاشی و سرامیک). در: تهران: دومین کنفرانس ملی کارآفرینی و مهندسی صنایع.
خدادادحسینی س.ح.، لاجوردی، م. (1398). بررسی تأثیر فناوری اطلاعات، مدیریت دانش و یادگیری سازمانی بر عملکرد سازمانی. مدیریت منابع در نیروی انتظامی، 1(7): 135-160.
دولت‌پسند، م.، روشندل، ط.، معمارزاده طهران، غ. (1398). شناسایی عوامل کلیدی در پیاده‌سازی سیستم مدیریت دانش در سیمای جمهوری اسلامی ایران. مطالعات بین‌ رشته‌ای دانش راهبردی، 9(37): 331-356.
زندحسامی، ح.، زارع ده‌آبادی، م.ر. (1395). تاثیر فناوری ارتباطات و اطلاعات (ICT) بر فرآیندهای آینده‌نگاری. انجمن اقتصاد و انرژی، دوره 1.
صفری، ب.، رضوی، ع.ا.، قیاسی، م. (1399). شناسایی عوامل مؤثر بر حاکمیت فناوری اطلاعات، مهارت‌های کوآنتومی و مهندسی دانش در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور. علوم و فنون مدیریت اطلاعات، 6(4): 181-207.
کاظمی، م.، مذهبی، م.ب. (۱۳۹۳). فناوری اطلاعات و بهینه‌سازی مدیریت دانش. در: همایش ملی مهندسی رایانه و مدیریت فناوری اطلاعات. تهران: شرکت علم و صنعت طلوع فرزین.
موغلی، ع.ر. (1387). نقش عوامل حیاتی موفقیت مدیریت دانش در کسب مزیت رقابتی. پیک نور- علوم انسانی، 6(1): 82-106.
CAPTCHA Image