بررسی میزان آشنایی اعضای هیئت علمی دانشگاه صنعتی جندی‌شاپور دزفول با نقش فراداده (متادیتا) در رؤیت‌پذیری مقالات در محیط وب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 گروه انفورماتیک، دانشگاه شفیلد هلم، شفیلد، انگلستان

10.22091/stim.2024.10101.2036

چکیده

هدف: در میان خروجی‌های متعدد پژوهشی دانشگاه‌ها، توجه بیشتری معطوف مقالات منتشر شده است. در دانشگاه‌های اروپا و آمریکا، تعداد مقالات منتشر شده در یک سال توسط یک عضو هیئت علمی، نشانه موفقیت حرفه‌ای او به شمار می‌آید. هدف از این مطالعه، بررسی میزان آشنایی اعضای هیئت علمی دانشگاه صنعتی جندی‌شاپور دزفول با نقش فراداده (متادیتا) در رؤیت‌پذیری مقالات در محیط وب است.

روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی و با رویکرد توصیفی انجام شده است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش، تمامی اعضای هیئت علمی دانشگاه صنعتی جندی‌شاپور دزفول که 82 عضو می‌باشند، است که به دلیل حجم کم جامعه، روش سرشماری انجام شد. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه است که شامل اطلاعات جمعیت‌شناختی و 53 گویه در سه بخش می‌باشد. بخش نخست، که مربوط به فراداده است، برگرفته از پرسشنامه متادیتا 2020 (کایزر و همکاران، 2021)؛ بخش دوم که مربوط به رؤیت‌پذیری است و نیز بخش سوم که مربوط به استفاده از فراداده و عناصر فراداده‌ای در نرم‌افزار Word است، محقق‌ساخته است که سؤالاتی را در راستای پاسخ به پرسش‌های پژوهش دربرمی‌گیرد. روایی پرسشنامه، با سنجش روایی صوری و محتوایی، مورد تأیید قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون پایایی پرسشنامه، با استفاده از آلفای کرونباخ در هر بخش به ترتیب 86/0، 81/0 و 77/0 به‌دست آمد و مورد تأیید قرار گرفت. برخی از گویه‌ها، بر اساس مقیاس پنج گزینه‌ای لیکرت؛ برخی گویه‌ها دارای گزینه‌هایی جهت اولویت‌دهی؛ و برخی گویه‌ها دارای پاسخ بله و خیر هستند. داده‌ها به نرم‌افزار اکسل منتقل شد و با استفاده از آمار توصیفی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد حدوداً نیمی از اعضای هیئت علمی، کلمات فراداده، اَبَرداده و متادیتا را ندیده یا نشنیده‌اند و مفهوم این کلمات برای بیشتر اعضای هیئت علمی، واضح و روشن نیست. همچنین یافته‌ها حاکی از این است اکثر اعضای هیئت علمی (حدود 75 درصد)، ذهنیت صحیحی از مفهوم فراداده نداشتند و فقط حدود 25 درصد از آن‌ها با مفهوم فراداده، آشنایی نسبی داشتند. همچنین نتایج نشان داد مهم‌ترین فقره‌های اطلاعاتی از نظر اعضای هیئت علمی جهت دسترس‌پذیر ساختن مقالات یا به‌هنگام جستجوی مقالات و یا تصمیم‌گیری در مورد مطالعه یا دانلود یک مقاله، به ترتیب عنوان، نویسنده، وابستگی سازمانی، چکیده و تاریخ نشر مقاله است. اعضای هیئت علمی قبل از استفاده از یک اثر تحقیقاتی، به‌منظور درک و پذیرش و یا عدم پذیرش آن اثر، به عنوان، فرمت و اندازه و حجم آن اثر، اهمیت زیادی می‌دهند و تصمیم به استفاده یا عدم استفاده از آن می‌گیرند. نتایج نشان می‌دهد که میزان تمایل و علاقه‌ی اعضای هیئت علمی نسبت به انتشار مقالات خود و همکاری با محققین داخلی و خارجی در تالیفات خود، در سطح بالایی است و نیز آشنایی بالایی را با پایگاه‌های اطلاعاتی علمی گوگل اسکالر، ریسرچ گیت و اُرکید اظهار داشتند. همچنین مواردی که استفاده و به‌کارگیری آن‌ها منجر به رؤیت‌پذیری بیشتر می‌شود توسط نیمی از اعضای هیئت علمی به‌کار گرفته می‌شود و نیمی از آن‌ها با عدم برخورداری از پروفایل کاربری یا شناسه در پایگاه های اطلاعاتی و شبکه‌های اجتماعی علمی، رؤیت‌پذیری خود را کاهش می‌دهند. مشخص شد که بیشتر اعضای هیئت علمی جهت نگارش مقالات خود، به‌صورت روزانه و متناوب از نرم افزار وُرد استفاده می‌کنند. همچنین، تعداد زیادی از اعضای هیئت علمی در نگارش مقالات خود با استفاده از نرم‌افزار وُرد، از انواع مختلف فراداده‌ها (توصیفی، ساختاری، اجرایی یا مدیریتی)، استفاده نمی‌کنند یا آن‌ها را بسیار کم به‌کار می‌برند که این منجر به عدم نمایه‌سازی صحیح مقاله در موتورهای جستجو و پایگاه‌های اطلاعاتی و در نهایت، کاهش رؤیت‌پذیری می‌شود. در پایان مشاهده شد که بیشتر اعضای هیئت علمی، با عناصر اصلی تولید فراداده در این نرم افزار آشنا نیستند و آن‌ها را به‌کار نمی‌برند.

نتیجه‌گیری: آن‌چه از یافته‌ها، نتیجه می‌شود این است که عدم آشنایی اعضای هیئت علمی با مفهوم فراداده و نیز عدم به‌کارگیری آن در نگارش مقالات خود و انتشار آن در محیط وب منجر به عدم نمایه‌سازی صحیح مقالات در موتورها و پایگاه‌‌های جستجو و در نتیجه کاهش رؤیت‌پذیری مقاله و پدیدآور آن می‌شود. پیشنهاد می‌شود با برگزاری کارگاهی برای اعضای هیئت علمی، در مورد فراداده و مفهوم و انواع آن و نیز تشریح مفهوم فراداده به عنوان یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار در افزایش رؤیت‌پذیری، و همچنین نحوه به‌کارگیری آن در نرم‌افزار وُرد، با این واژه و کاربرد آن، بیشتر آشنا شوند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Examining the level of familiarity of faculty members of Jundishapur Dezful University of Technology with the role of metadata in the visibility of articles on the web

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hassan Azimi 1
  • Mohammad Amin Sekhavatmanesh 1
  • Babak Akhgar 2
1 Department of Knowledge and Information Science, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
2 Department of Informatics, Sheffield Hallam University. Sheffield. UK
چکیده [English]

Purpose: Among the numerous research outputs of universities, more attention has been paid to published articles. In European and American universities, the number of articles published in a year by a faculty member is a sign of his professional success. The purpose of this study is to investigate the familiarity of the faculty members of Jundishapur Dezful University of Technology with the role of metadata in the visibility of articles in the web environment.

Method: The present research is of applied type, which was done by survey method and descriptive approach. The population studied in this research is all the faculty members of Jundishapur Dezful University of Technology, which are 82 members, and due to the small size of the population, a census method was used. The data collection tool is a questionnaire that includes demographic information and 53 items in three sections. The first part, which is related to metadata, is taken from the Metadata 2020 questionnaire (Kaiser et al., 2021); The second part, which is related to visibility, and the third part, which is related to the use of metadata and metadata elements in the Word software, are researcher-made, which includes questions in line with the answers to the research questions. The validity of the questionnaire was confirmed by measuring the face and content validity. The results of the reliability test of the questionnaire using Cronbach's alpha in each section were 0.86, 0.81 and 0.77 respectively and were confirmed. Some items, based on a five-point Likert scale; Some items have options for prioritization; And some items have yes and no answers. Then, its validity and reliability were confirmed. Data were transferred to Excel software and analyzed using descriptive statistics.

Findings: The findings showed that about half of the faculty members have not seen or heard the word of metadata, and the meaning of this word is not clear for most of the faculty members. Also, the findings indicate that most of the faculty members (about 75%) did not have a correct mindset of the concept of metadata and only about 25% of them had relative familiarity with the concept of metadata. Also, the results showed that the most important pieces of information from the faculty members' point of view for making articles accessible or when searching for articles or deciding whether to read or download an article are the title, author, organizational affiliation, abstract, and publication date of the article. Before using a research work, faculty members give great importance to the title, format, size, and volume of that work and decide to use it or not. The results show that the level of desire and interest of the faculty members towards publishing their articles and collaborating with domestic and foreign researchers in their writings is at a high level, and they also expressed a high level of familiarity with the scientific databases of Google Scholar, Research Gate and Orchid. Also, the cases that lead to more visibility are used by half of the faculty members, and half of them reduce their visibility by not having a user profile or ID in databases and scientific social networks. It was found that most faculty members use Word software on a daily basis to write their articles. Also, a large number of faculty members do not use different types of metadata (descriptive, structural, executive or management) in writing their articles using Word software, or they use them very little, which leads to the lack of correct indexing of the article in search engines and databases, and ultimately, reduced visibility. In the end, it was observed that most faculty members are not familiar with the main elements of metadata production in this software and do not use them.

Conclusion: What is concluded from the findings is that the faculty members' lack of familiarity with the concept of metadata, as well as their failure to use it in writing their articles and publishing it in the web environment, leads to the lack of proper indexing of articles in search engines and databases, and as a result, reducing the visibility of the article and It creates it. It is suggested to hold a workshop for faculty members about metadata and its concept and types, as well as explain the concept of metadata as one of the important and influential factors in increasing visibility, as well as how to use it in Word software, with this word and its use get to know more.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Faculty Members
  • Jundishapur Dezful University of Technology
  • Visibility
  • Metadata
  • Articles
  • Web
CAPTCHA Image