بررسی نیازهای آموزشی دانشجویان و دانش آموختگان رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی گرایش بازیابی اطلاعات و دانش، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

هدف: هدف از پژوهش حاضر شناسایی نیازهای آموزشی دانشجویان و دانش‌آموختگان رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی بود. روش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری داده‌ها از نوع پژوهش‌های تحلیلی-پیمایشی بود. جامعه پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌های دولتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری شهر تهران و فارغ التحصیلان کتابداری و اطلاع رسانی در کلیه مقاطع از سال 1390-1395 است. آمار مربوطه از طریق مراجعه به سایت دانشگاه‌ها، مراجعه به دفترچه کنکور سازمان سنجش و سرشماری دانشجویان به تعداد 3575 نفرگردآوری شد. که از میان آن‌ها تعداد 357 نفر طبق فرمول کوکران به‌عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی بود و اطلاعات از طریق پرسشنامه براساس پژوهش آهنچیان، لطفی، کاظمی و ثابت‌زاده (1394) گردآوری شد. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که مهارت‌های خدمات مرجع، مهارت‌های فناوری اطلاعات، مهارت‌های سواد اطلاعاتی، مهارت‌های سازماندهی و مهارت‌های مجموعه سازی به ترتیب جهت آموزش به دانشجویان و دانش‌آموختگان اهمیت دارند. همچنین نتایج نشان داد که بین نیازمندی‌های دانشجویان و دانش آموختگان براساس مقطع تحصیلی و جنسیت تفاوت معناداری وجود ندارد. نتیجه‌گیری: بررسی‌های انجام گرفته نشان داد که مهارت‌های خدمات مرجع و فناوری اطلاعات از مهم‌ترین نیازمندی‌های دانشجویان و فارغ التحصیلان برای ورود به بازار کار هستند و باید مؤسسات و دانشگاه‌ها جهت تربیت نیروهای توانمند وارد کار شوند و برای آموزش مهارت‌های ذکر شده برنامه ریزی کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Studying the Educational Needs of Students and Graduates in the Field of knowledge and Information Science

نویسنده [English]

  • Mahdi Rahmani 1
چکیده [English]

Aim: The purpose of this study was to identify the educational needs of graduate and undergraduate students in the field of knowledge and Information Science. Method: The research method is survey and evaluative, it was a kind of analytical-survey research. The research population consists of all graduate students of state universities affiliated to the Ministry of Science, Research and Technology of Tehran, and graduates of knowledge and Information Science in all sections from 2011-2016. The relevant statistics were referenced to the websites of the universities, referring to the reference book of the assessment organization and the census of students in 3575 individuals. 357 of them were selected according to Cochran formula. Stratified random sampling method was used and information was gathered through a questionnaire based on Ahanchian, Lotfi, Kazemi & sabetzadeh's (2015) research. Results: The findings of this study showed that reference service skills, IT skills, information literacy skills, organization skills and set-up skills are important for students and graduates, respectively. The results also showed that there is no significant difference between students 'and graduates' needs based on their educational level and gender. Conclusion: The results of this study showed that reference and IT services skills are one of the most important needs of students and graduates to enter the labor market, and institutions and universities need to enter the workforce to train qualified staff and plan for the training of the mentioned skills.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Educational Needs
  • Students
  • Graduates
  • knowledge and Information Science

مراجع

آهنچیان، م؛ لطفی، ح؛ کاظمی، ش، و ثابت‌زاده، الف (1394) سنجش نیازهای آموزشی کتابداران متخصص و غیرمتخصص کتابخانه‌های عمومی مشهد و بررسی نقش تجربه در این نیازها. پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی، 5(1)، ۱۵۳-۱۷۰
اسماعیلی، س (1385) مفهوم شناسی آموزش مستمر در توسعه پایدار کشاورزی. جهاد، 374، ۲۹۷-۳۱۳.
رجب‌بیگی، م؛ پرتویی، ب ؛ قنبر زاده علمداری، ن (1387) بررسی نیازهای آموزشی کارکنان کتابخانه‌های عمومی کشور. کتابداری و اطلاع رسانی، ۱۱ (۴)، ۱۸۹-۲۱۰
رسولی، ب، نقشینه، ن و احمدی، الف (1392) نیازهای آموزشی کتابداران برای ارائه خدمت به کاربران با آسیب بینایی: دیدگاه کتابداران و استادان علم اطلاعات و دانش‌شناسی ایران. مطالعات کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 97: 194-174.
سلیمانی، م؛ شهرزادی، ل؛ فقیهی حبیب‌آبادی، ح؛ مرادی، ر و عشوری مهرنجانی، ف (1393) مهارت‌های آموزشی کتابداران شاغل در کتابخانه‌های دانشگاهی اصفهان. مدیریت اطلاعات و دانش شناسی، 1(3)، ۱۲۰-۱۳۶
شهرزادی، ل و مجیری، ش (1389) نیازسنجی دوره‌های آموزش ضمن خدمت کتابداران کتابخانه‌های دانشگاه‌های دولتی شهر اصفهان. مدیریت اطلاعات سلامت، 7 (ویژه‌نامه همت مضاعف، کار مضاعف)، 566- ۵۷۶
مرتضائی، ل (13۸۰‌). تحصیلات تکمیلی علوم اطـلاع‌رسانی و کتـابداری و اطلاع‌رسانی در ایران و چند کشـور جهان: بررسی تطبیقی. تهران: مرکز اطلاعات و مـدارک عـلمی کشـور.
معرف زاده، ع و صانعی دهکردی، پ (1385) بررسی نیروی انسانی و نیازهای مهارتی کتابداران شاغل در کتابخانه‌های دانشگاهی استان خوزستان. کتابداری و اطلاع‌رسانی، 9(3)، ۱۰۳-۱۰۹.
معرف زاده، ع، کمایی، م و چراغی، ز (1391) بررسی نیازهای آموزشی کتابداران شاغل در کتابخانه‌های عمومی استان خوزستان. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، 18(4)، ۴۰۱-420
نادری، ف؛ نوشین فرد، ف و شاه‌بیگ، الف (1394) شناسایی نیازهای آموزشی کتابداران شاغل در استان البرز. فصلنامه نظام‌ها و خدمات اطلاعاتی، 4(1 و 2)، ۵۱-۶۲.
نـجیلال، الف (1380). تـوسعه منابع انسانی در علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی از راه دور: چشم‌اندازهایی برای هند. ترجمه علی حسین قاسمی. چهل و هشتمین کنگره فید. مرکز اطلاعات و مدارک علمی کشور.
Chopra, H. (2006) user education: Training the librarians to use new technologies in developing countries [online]. [Cited 2017 Apr 25]: Available from: URL: http//www.Ifla.org/IV/Ifla67/papers/103-126.
Kavulya, J. M. (2007) Training of library and information science (LIS) professionals in Kenya: A needs assessment", Library Review, 56(3): 208-223. https://doi.org/10.1108/00242530710735993
Mahmood, M. G. & Ajmal Khan, Ch. (2007). ICT training for LIS professionals in Pakistan: a needs assessment. Emerald group publishing limited, 41: 418- 427.
Okello- Obura, C. & Kigongo- Bukenya. I. M. N. (2011) Library and Information Science Education and Training in Uganda: Trends, Challenges, and the Way Forward. Education Research International, 9:1-9. Available at: https://www.hindawi.com/journals/edri/2011/705372
Sinnasamy, J. & Edzan, N. N. (2015) Industrial training for library and information science students: A Malaysian experience. Journal PPM: Journal of Malaysian Librarians, 9: 97-106.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار