بررسی تأثیر نقش میانجی سرمایۀ روانشناختی در رابطۀ بین رهبری موثق و تسهیم دانش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، مدیریت آموزشی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

2 کارشناسی ارشد، مدیریت آموزشی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

3 دانشجوی دکترای، مدیریت آموزشی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

10.22091/stim.2019.1490

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر نقش میانجی سرمایۀ روانشناختی در رابطۀ بین رهبری موثق و تسهیم دانش در میان کارکنان دانشگاه لرستان انجام شد.
روش پژوهش: این پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی بوده و جامعۀ آماری پژوهش حاضر را کلیۀ کارکنان دانشگاه لرستان در سال تحصیلی  1397- 1396به تعداد 421 نفر تشکیل می‌دهد. نمونۀ آماری 201 نفر بوده که با استفاده از فرمول کوکران و به روش طبقه­‌ای با حجم متناسب انتخاب شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های رهبری موثق والمبوا، آوولیو، گاردنر، ورنسینگ و پترسون(2008)، تسهیم دانش بوک، زمود، کیم و لی(2005) و سرمایۀ روانشناختی لوتانز و آوولیو استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش مدل­یابی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئیpls استفاده شد.
یافته­‌ها: نتایج پژوهش حاکی از آن است که رهبری موثق به صورت مستقیم (322/0=β) بر تسهیم دانش تأثیرگذار بوده و به صورت مستقیم (832/0=β) بر سرمایۀ روانشناختی اثرگذار است. سرمایۀ روانشناختی به صورت مستقیم (389/0=β) بر تسهیم دانش تأثیر می‌گذارد. همچنین تأثیر رهبری موثق بر تسهیم دانش به صورت مستقیم و غیرمستقیم توسط متغیر میانجی، سرمایۀ روانشناختی با (65/0=β)تبیین شد.
نتیجه­‌گیری: در این رابطه زمانی ­که سرمایۀ روانشناختی به عنوان متغیر میانجی وارد معادله می­شود، دارای قدرت بیشتری است. به عبارت دیگر، رهبری موثق با نقش میانجی سرمایۀ روانشناختی موجب افزایش تسهیم دانش در میان کارکنان می­‌شود. بنابراین، پیشنهاد می­‌شود، مدیران دانشگاهی دیدگاه و نگرش رهبری موثق را در دانشگاه خود پرورش و تقویت کرده و بر تسهیم دانش و ارتقاء آن در کارکنان خود تأکید نموده و کارکنان خود را به عنوان مهم­ترین سرمایۀ سازمان درک کنند.
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

-

نویسندگان [English]

  • Sayeed FarahBakhsh 1
  • Maryam zandkarimi 2
  • Mehdi Sahraeebyranvand 3
1 Associate Professor, Education Management, Lorestan University, Lorestan, Iran.
2 Masters in Education Management, University of Lorestan, Lorestan, Iran.
3 PhD student in Educational Management, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

-

کلیدواژه‌ها [English]

  • -

مراجع

1. ابراهیمی، ع.؛ محمدی‌‌فاتح، ا.؛ حاجی‌‌پور، ا. (1391). بررسی نقش اعتماد در تسهیم دانش شغلی کارکنان دانشگاه تربیت مدرس. مدیریت نظامی، 12(47): 162- 135.
2. اکبری، م.؛ پورولی، ب.؛ دیانتی، م.؛ محمدی، م.؛ رضایی،ن. (1395). رهبری اصیل و سرمایۀ روانشناختی: تأثیر متغیر میانجی اعتماد و نقض قرارداد روانشناختی. مدیریت دولتی، 8(3): 532-511. 
3. بریمانی، ا.؛ مدانلو، ی.؛ یوسفی، ح.ا. (1394). رابطۀ بین سرمایۀ روانشناختی و رضایت شغلی کارکنان کمیتۀ امداد امام خمینی شرق استان مازندران. پژوهشنامۀ تربیتی، 10(44): 145- 129.
4. پور؛ س.؛ مرتضوی، س. (1392). تبیین عوامل مؤثر بر نگرش و رفتار مبتنی بر تسهیم دانش. مطالعات رفتار سازمانی، 3(6): 70-43.
5. پورمختاری، ا.؛ کریمی، ف. (1395). رابطۀ ادراک از رهبری موثق با رفتارهای انحرافی کارکنان ستادی آموزش و پرورش شهر اصفهان. نوآوری‌‌های مدیریت آموزشی، 12(1): 68- 55.
6. حسین‌‌پور، د.؛ ارمندئی، م.؛ ولدی، ر. (1395). تأثیر سرمایۀ روانشناختی بر تسهیم دانش با میانجی احساس امنیت روانشناختی. پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 22(4): 154-133.
7. حسینی، م.؛ زردشتیان، ش. (1395). اثر سبک رهبری اصیل بر معنویت در کار با ملاحظۀ نقش میانجی سرمایۀ روانشناختی در کارکنان ادارات کل ورزش و جوانان غرب ایران. مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش، 3(10): 19-11.
8. خلیفه‌‌سلطانی،ح.؛ حسینی، م.؛ عسگری؛ ن. (1389). سبک‌‌های رهبری توانمندساز مدیریت دانش. پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، 2(4-3):166-149. 
9. رحمتی‌‌نیا، خ.؛ ملکی؛ م. (1392). بررسی رابطۀ بین مدیریت دانش و جو سازمانی در دانشگاه‌‌های آزاد اسلامی، پیام‌‌نور و علمی‌‌-کاربردی تربت جام. نوآوری‌‌های مدیریت آموزشی، 8(3): 66- 57.
10. سیدنقوی، م.ع.؛ کاهه، م. (1393). نقش رهبری اصیل در بهبود سطح خلاقیت و اشتیاق به کار کارکنان. مطالعات مدیریت بهبود و تحول، 23(76):27-1.
11. صادقی، م.ب.؛ محمودی‌‌کیا، م.؛ ارشدی، ن. (1394). تحلیل رابطۀ متغیرهای شخصیتی و سازمانی با رهبری قابل اعتماد.  اخلاق در علوم و فناوری، 10(1): 50-38.
12. عباسی، ه.؛ حسینی، م.؛ کریمی، ج.؛ حسین‌‌آبادی، ب. (1395). تبیین رابطۀ رهبری اصیل و رفتار شهروندی سازمانی با ملاحظۀ نقش میانجی اعتماد سازمانی در وزارت ورزش و جوانان. مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش، 3(11): 25- 19.
13. فرزانه، م.؛ عبداللهی، ب.؛ عزیزی، م. (1395). بررسی نقش واسطه‌‌ای قرارداد روانشناختی در ارتباط میان رهبری توزیعی و تسهیم دانش. مطالعات رفتار سازمانی، 4(20): 73-47.
14. فقیرنژاد، ف.؛ فتاحی، م. (1398). بررسی تأثیر رهبری اصیل بر فضیلت سازمانی با میانجی‌‌گری سرمایۀ روانشناختی. راهبردهای آموزشی در علوم پزشکی، 12(1): 122-118.
15. قادری، ا. (1388). رهبری تحول‌‌آفرین رکن اصلی در توسعه و ارتقای هوش سازمانی. عصر مدیریت،4(12-13): 92-86.
16. قانع‌‌نیا، م.؛ ارشدی، ن.؛ سلطانیان، ن.؛ فروهر، م. (1394/الف). تأثیر آموزش رفتارهای رهبری اصیل بر افزایش عملکرد کارکنان پتروشیمی. آموزش و توسعۀ منابع انسانی، 2(6): 141- 125.
17. قانع‌‌نیا، م.؛ ارشدی، ن.؛ سلطانیان، ن.؛ فروهر، م. (1394/ب). آموزش رفتارهای رهبری اصیل به مدیران بر افزایش سرمایۀ روانشناختی کارکنان. علوم مدیریت ایران، 10(38): 123-98.
18. قنبری، س.؛ اردلان، م.ر.؛ نصیری‌‌ولیک‌‌بنی، ف.؛ بهشتی‌‌راد، ر. (1393). ارزیابی اثر فرایندی و زیرساختی مدیریت دانش بر چابکی سازمان. پژوهش‌‌های مدیریت عمومی، 7(23): 52-27.
19. کاملی، ع.ر.؛ یزدانی، ح.ر.؛ نیکخواه‌‌کیارمش، ر.ا.؛ هژبرافکن؛ ح. (1395). تأثیر رهبری اصیل بر رفاه کارکنان و رفتارهای انحرافی با میانجی‌‌گری سرمایۀ روانشناختی. مطالعات رفتار سازمانی، 2(18):201-177.
20. محرابی، س. (1391). بررسی رابطۀ چابکی سازمانی و فرایند تسهیم دانش کارکنان سازمان جهاد کشاورزی شهرکرد. پایان نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ علوم تربیتی و روانشناسی اصفهان.
21. معمارزاده، غ.ر.؛ ختائی؛ م.ر.؛ عباس‌‌زاده‌‌مینق، ش. (1391). رابطۀ بین مؤلفه‌‌های سرمایۀ روانشناختی و تعهد سازمانی کارکنان ادارۀ کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان آذربایجان شرقی. پژوهش‌‌های مدیریت، 96(91): 10-1.
22. مهداد،ع.؛ صمیمی، ن. (1397). نقش واسطه‌‌ای سرمایۀ روانشناختی بین رهبری اصیل، خشنودی از شغل، ادراک ناامنی شغلی و میل به ترک شغل. روانشناسی اجتماعی، 49: 59-45.
23. میرمحمدی، م.؛ رحیمیان، م. (1393). بررسی تأثیر رهبری اصیل بر خلاقیت فردی کارکنان با توجه به نقش میانجی سرمایۀ روانشناختی. پژوهش‌‌های مدیریت در ایران، 18(3): 203-182.
24. ناظم؛ ف.؛ پورشفیعی، د. (1391). بررسی رابطۀ سبک رهبری عمل‌‌گرا و تحول‌‌گرا با مدیریت سرمایۀ فکری در سازمان آموزش و پرورش. رهبری و مدیریت آموزشی، 6(1): 160-145.
25. نامداریان، ل. (1395). ارائۀ الگویی برای مستندسازی تجربیات سازمانی مدیران با رویکرد مدیریت دانش. کنفرانس مدیریت و اقتصاد جهانی: 15-1.
26. هاشم‌‌پورشیره‌‌جینی، ص.؛ صفری، م. (1396). بررسی رابطۀ بین رهبری اصیل و سرمایۀ روانشناختی در بین دبیران متوسطۀ اول و دوم شهر گنبد کاووس. اولین کنفرانس ملی کاربرد پژوهش‌‌های نوین در علوم انسانی: 12-1.
27. یوسفی، ب.؛ عیدی‌‌پور، ک.؛ غلامی؛ ت. (1394). ارتباط بین سبک رهبری اصیل با دلبستگی شغلی کارکنان ادارات کل ورزش و جوانان استان‌‌های غرب کشور. مطالعات مدیریت و رفتار سازمانی در ورزش، 2(8): 62-58.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار