ترسیم و تحلیل نقشه علم‌نگاشتی برون‌دادهای حوزه جامعه اطلاعاتی از طریق هم‌رخدادی واژگان در پایگاه استنادی وب آو ساینس و آی اس سی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه قم، قم، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه قم، قم، ایران

10.22091/stim.2019.1492

چکیده

هدف: ترسیم و تحلیل نقشه علم­نگاشتی برون­دادهای حوزه جامعه اطلاعاتی از طریق هم­‌رخدادی واژگان در پایگاه استنادی وب آو ساینس 2001 تا 2018 و آی اس سی 1370 تا 1396است.
روش: روش این پژوهش تحلیل همایندی واژگان بوده که از فنون علم‌سنجی است.
یافته­‌ها: حوزه­‌های موضوعی جامعه اطلاعاتی، اینترنت و شکاف دیجیتالی در پایگاه وب آو ساینس و جامعه اطلاعاتی، اشتغال و اجلاس جهانی سران در پایگاه آی اس سی بیشترین سهم تولید را داشتند. نرخ رشد حوزه جامعه اطلاعاتی در پایگاه وب آو ساینس 4 درصد و در آی اس سی در سال‌­های 1370 تا 1384 نرخ رشد 67 درصدی و از سال 1384 تا 1396 نرخ رشد منفی 23 درصد بوده است. خوشه‌های جامعه اطلاعاتی اعتماد، شکاف دیجیتالی، جهانی‌سازی، سیاست اطلاعاتی، جامعه اطلاعاتی، فن­آوری، سیاست، آموزش و پرورش، کپی رایت و مالکیت معنوی است. واژگان جامعه اطلاعاتی، اینترنت و فن‌آوری در سه سنجه­ مرکزیت دارای بالاترین پیوند است و در سنجه­‌های نزدیکی و بینابینی در پایگاه وب آو ساینس بالاترین میزان را به خود اختصاص داده‌­اند. شبکه­ حوزه­ جامعه اطلاعاتی از ساختار پیوست‌ه­ای برخوردار است.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش می‌توان به سیاست‌گذاری علمی حوزه جامعه اطلاعاتی کمک کرد. با مشخص شدن خلاءهای پژوهشی حوزه جامعه اطلاعاتی در داخل کشور در مقایسه با  موضوعات مرتبط این حوزه در خارج از کشور، متخصصان علم اطلاعات می‌توانند برای برطرف کردن این خلاء‌ها تلاش کنند.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Drawing and Analyzing the Mapping Outputs of the Information Society Domain through the Cooccurrence of the Vocabulary in the Citation Databases of Web of Science and ISC

نویسندگان [English]

  • Reza Karimi 1
  • zahra Heidarnia 2
1 -
2 -
چکیده [English]

Abstract
Aim: It aims to draw and analyze the Mapping Outputs of the Information Society
Domain through the Co-occurrence of the Vocabulary in the Citation Databases of Web of
Science during 2001-2018 and ISC during 1991-2018.
Methodology: This study is a syntactic analysis of words which is one of the scientific
techniques.
Findings: The thematic areas of the Information Society, Internet and the digital gap
between the Web of Science database and information society, Employment, and the World
Summit on the ISC database had the highest share of production. The growth rate of the
information society domain in the Web of Science was 4%. In the ISC, the growth rate was
67% during 1991 to 2015 and from 2005 to 2018 the negative growth rate was 23%. The
clusters of the information society included trust, digital gap, globalization, information
policy, information society, technology, politics, education, copyright, and intellectual
property. Internet and technology have the highest link in the three centrality measures and
the highest rate in the proximity and middle measures at the Web of Science. The results show
that the network of information society domain has a continuous structure.
Conclusion: According to the results of this study, scientific policy making in the field
of information society can be aided. By identifying research gaps in the field of information
society domestically and in relation to related issues abroad, information science
professionals can work to address these gaps. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • science production
  • scientific outputs
  • information society
  • scientometric
  • Co-occurrence

مراجع

1. احمدی، ع. (1384). سیاست چیست؟. تهران: نشر آگه.
2. بوالحسنی، ن. (1389). قدرت، سیاست و رفتارهای سیاسی در سازمان. قابل دسترس در:  www.mgtsolution.com
3. توکلی فراش، ل. (1395). ترسیم و تحلیل نقشه علم‌نگاشتی برون‌دادهای حوزه کارآفرینی در بازه زمانی 1996 تا 2015 از طریق هم‌رخدادی واژگان در پایگاه استنادی وب آو ساینس و تعیین جایگاه ایران در این حوزه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
4. جعفرخانی، ا. (1388). جامعه اطلاعاتی ابزار جهانی شدن و توسعه. قابل دسترس در:  www.mgtsolution.com
5. جعفرزاده، ص. (1391). سنجش برون‌دادهای علمی پژوهشگران دانشگاه شهید چمران در پایگاه وب آو ساینس بین سال‌های 1990 تا 2011 براساس شاخص‌های علم‌سنجی و با تأکید بر ترسیم و تحلیل شبکه‌های هم‌نویسندگی آنها. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران.
6. خلجی، م.؛ خانیکی، ه. (1388). جامعه اطلاعاتی، جوامع معرفتی، شکاف‌های دیجیتال و ضرورت‌های جدید توسعه. پژوهش‌های ارتباطی، 4(60): 95-124.
7. درگاهی، س. (1394). تولید علم و همکاری علمی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد بر پایه داده‌های پایگاه وب آو ساینس. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد.
8. درودی، ف. (1385). ضرورت‌های جامعه اطلاعاتی. کتاب ماه کلیات، 1 – 3: 30-19.
9. سهیلی، ف.؛ شعبانی، ع.؛ خاصه، ع.ا. (1395). ساختار فکری دانش در حوزه رفتار اطلاعاتی: مطالعه هم‌واژگانی. تعامل انسان و اطلاعات، 2 (4): 21-36.
10. شکفته، م. ؛ حریری، ن. (1392). ترسیم و تحلیل نقشه علمی پزشکی ایران با استفاده از روش هم استنادی موضوعی و معیارهای تحلیل شبکه اجتماعی. مدیریت سلامت(51) :43-59
11. عباسپور، ابراهیم (1385). سیاست: مشارکت سیاسی. قابل دسترس در: http://hawzah.net
12. علیان طرقبهی، م. (1389). بررسی وضعیت تولیدات علمی اعضای هیأت علمی دانشگاه بیرجند در دو پایگاه اسکوپوس و وب آو ساینس با تأکید بر میزان همکاری علمی آنها. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه بیرجند.
13. علیخانی، م.ح.؛ کریمی، ز. (1396). آموزش سواد رسانه‌ای در مدارس. رشد آموزش فنی و حرفه‌ای و کاردانش، 12(3): 47-51.
14. فرهنگی، س.؛ خاصه، ع. ا.؛ ابراهیمی دینانی، آ. (1397). ترسیم ساختار دانش در پژوهش‌های عرفانی: تحلیل هم‌واژگانی. ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی، 14(51): 207-239.
15. قفقازی‌الاصل، ش. (1389). جامعه اطلاعاتی یا جامعه معرفتی: چالش‌ها و فرصت‌ها. مجله عطف،در دسترس https://www2.atfmag.info/1389/02/31/information-society/
16. کاتبی، ف. (1393). تحلیل هم‌رخدادی واژگان حوزه مدیریت دانش در پایگاه وب آو ساینس طی سال‌های 1993 لغایت 2012 به منظور دیداری‌سازی واژگان تشکیل‌دهند زیرساخت این حوزه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
17. کاکاپور، ص. (1396). ارتباطات و اجزای آن. قابل دسترس در: raftarsazmani.com
18. کریم پور، ز. (1395). دیداری‌سازی و تحلیل هم‌واژگانی برون‌دادهای علمی حوزه مهندسی آب و تعیین جایگاه ایران در این حوزه در پایگاه وب آو ساینس. پایان نامه کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
19. محمدی، ا. (1388). حوزه‌های تشکیل‌دهنده فناوری و علم نانو در ایران. رهیافت، 18(43): 10-14.
20. منصوری، ف.(1390). بررسی وضعیت، میزان هم‌نویسندگی، و ترسیم نقشه تاریخ نگاشتی برون‌دادهای علمی نویسندگان ایران حوزه زمین‌شناسی در پایگاه وب آو ساینس طی سال‌های 1990 تا 2010. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
21. مؤمنی، ز. (1395). حقوق مالکیت معنوی چیست و به چه افرادی تعلق می گیرد؟. قابل دسترس در: www.chetor.com
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار