ترسیم نقشه تولیدات علمی در حوزه کاربرد بازاریابی در کتابخانه‌‌ها و مراکز اطلاع‌‌رسانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، گروه علم اطلاعات و دانش‌‌شناسی، دانشگاه قم، قم، ایران

2 استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌‌شناسی، دانشگاه قم، قم، ایران

3 دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌‌شناسی، دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر ترسیم نقشه علمی و تحلیل خوشه‌‌ای پژوهش‌‌های منتشر شده در حوزه پژوهش‌‌های کاربرد بازاریابی در کتابخانه‌‌ها و مراکز اطلاع‌‌رسانی با استفاده از مدارک نمایه شده در پایگاه وب آف ساینس است.
روش: این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی بوده که با استفاده از روش علم‌‌سنجی انجام شده است. به طور کلی 431 سند در حوزه بازاریابی در کتابخانه‌‌ها و مراکز اطلاع‌‌رسانی استخراج شد و مورد بررسی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل‌‌های آماری علاوه بر نرم‌افزار اکسل، از نرم‌‌افزارهای علم سنجی مانند، وُس ویور و یو.سی.آی.نت استفاده شد.
نتایج: یافته‌‌ها نشان داد کلیدواژه‌‌های بازاریابی با فراوانی ۲۴، بازاریابی کتابخانه‌‌ای با فراوانی ۱۸، کتابداری با فراوانی ۱۴ و رسانه‌‌های اجتماعی با فراوانی ۱۳ بیشترین هم‌‌رخدادی را میان متون مورد مطالعه داشته‌‌اند. از طرفی، تحلیل خوشه‌‌های کلیدواژه‌‌ها نشان داد که حوزه موضوعی بازاریابی در کتابخانه‌‌ها و مراکز اطلاع‌‌رسانی از هفت خوشه تشکیل شده است و خوشه شماره دو با کلیدواژه‌‌های بنگلادش، منابع اطلاعات، خدمات اطلاعاتی، بازاریابی، آمیخته بازاریابی، استراتژی بازاریابی، کتابخانه‌‌های عمومی، بازاریابی استراتژیک، دانشگاه، وب‌‌سایت‌‌ها و شبکه جهانی وب، مهم‌‌ترین خوشه است که در این میان کلیدواژه‌‌های بازاریابی و خدمات اطلاعاتی مهم‌‌ترین کلیدواژه‌‌های این خوشه محسوب می‌‌شوند. همچنین یافته‌‌ها نشان داد، خوشه سوم از ده کلیدواژه تشکیل شده و عمدتاً به بازاریابی در کتابخانه‌‌ها مربوط می‌‌شود و نشان می‌‌دهد ظهور بازاریابی در کتابخانه‌‌ها و بکارگیری آن در بازاریابی از جمله مهم‌‌ترین مباحث مد نظر پژوهشگران این حوزه است. در خوشه چهارم ۸ کلیدواژه مشاهده می‌‌شود که عمدتاً به بازاریابی از طریق شبکه‌‌های اجتماعی می‌‌پردازد.
نتیجه‌‌گیری‌‌: ترسیم و تحلیل نقشه موضوعی بازاریابی در کتابخانه‌‌ها نشان داد که پژوهشگران حوزه بازاریابی در کتابخانه‌‌ها، آنگونه که شایسته است به این حوزه، به ویژه موضوعاتی نظیر بازاریابی در کتابخانه‌‌های دانشگاهی، بازاریابی در کتابخانه‌‌های عمومی، بازاریابی دیجیتال و بازاریابی از طریق شبکه‌‌های اجتماعی مانند فیسبوک و توییتر توجه نکرده‌‌اند‌‌. انتظار می‌‌رود که پژوهشگران از شکاف‌‌های موضوعی موجود در این حوزه مطلع شوند و پژوهش‌‌هایی در رابطه با موضوعات بیان شده انجام دهند.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Mapping Scientific Output in the Field of Marketing Application to Libraries and Information

نویسندگان [English]

  • Zeynab Siami 1
  • Jafar Ebadullah Amuqin 2
  • Mahdi Mohammadi 3
1 M.A., in Knowledge and Information Science, University of Qom, Qom, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Knowledge and Information Science, Faculty of Literature and Humanities, University of Qom, Qom, Iran
3 Associate Professor, Department of Knowledge and Information Science, Faculty of Literature and Humanities, University of Qom, Qom, Iran
چکیده [English]

Objectives: This study aimed to draw a scientific map and analyze the clusters of research published in the field of marketing application to libraries and information centers using documents indexed in the Web of Science.
Methods: The study is applied research in terms of the purpose and scientometrics descriptive in terms of type. A total of 431 documents in the field of marketing application to libraries and information centers were extracted and reviewed. In addition to Excel software, scientometric software such as VosViewer and UCINet were used to analyze the data.
Results: The results showed that some keywords had the highest frequency in terms of co-wording in the following order: marketing (24), marketing to library (18), librarianship (14), and social media (13), respectively. Also, the analysis of keyword clusters showed that the area of marketing to libraries and information centers consists of 7 clusters, and the most important cluster is related to the second cluster which includes the number two cluster with the keywords Bangladesh, information resources, information services, marketing, marketing mix, marketing strategy, public libraries, strategic marketing, University, websites, the World Wide Web which among them, the keywords marketing and information services are the most important keywords in this cluster. The findings also showed that the third cluster consists of 10 keywords and is mainly related to marketing to libraries and shows that the emergence of marketing in libraries and its use in marketing is one of the most important topics for researchers in this field. In the fourth cluster, 8 keywords mainly deal with marketing through social networks.
Conclusions: It is inferred that drawing and analyzing a marketing map to libraries reveals approaches and issues that have so far been neglected. Therefore, it is expected for researchers to pay more attention to the gaps in the field of marketing to libraries which have not been paid as much attention as they should, especially in topics such as marketing in academic libraries, marketing in public libraries, digital marketing, and marketing through social networks such as Facebook and Twitter. Researchers are expected to be aware of the thematic gaps in the field and to conduct research on the issues raised.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  •  Marketing
  • Library
  • Information Center
  • scientific map
  • scientific production
  • web of science
جلیل‌‌پور، پ. (۱۳۹۴). بازاریابی در کتابخانه‌‌ها و مراکز اطلاع‌‌رسانی ایران: مروری بر متون. نقد کتاب اطلاع‌‌رسانی و ارتباطات، ۲(۵): ۲۸۳- ۲۹۸.
حاجی زین‌‌العابدینی، م.، رحمانی، م.، انصاری، م. (۱۳۹۶). تحلیل برنامه‌‌های بازاریابی کتابخانه‌‌های دانشگاهی دنیا و ارائه الگوی پیشنهادی برنامه بازاریابی خدمات کتابخانه‌‌های دانشگاهی ایران. کتابداری و اطلاع‌‌رسانی، ۲۱(۱): ۱۲۳-۱۵۲.  DOI: 10.30481/lis.2018.55469
سهیلی، ف.، شعبانی، ع.، خاصه، ع.ا. (۱۳۹۵). ساختار فکری دانش در حوزه رفتار اطلاعاتی: مطالعه هم‌‌واژگانی. تعامل انسان و اطلاعات، ۲(۴): ۲۱-۳۶.
سیفی، ل.، کاظمی، ر. (۱۳۹۷). استفاده از مفاهیم بازاریابی در ارائه خدمات کتابخانه‌‌های عمومی: مرور نظامند. کتابداری و اطلاع‌‌رسانی، ۱(۳): ۹۱-۱۲۴.  DOI: 10.30481/lis.2018.68910
ضیایی، ث. (۱۳۸۶). بازاریابی در کتابخانه‌‌های دیجیتال. کتاب ماه کلیات، ۸-۹: ۴۰-۴۷.
علیزاده، ح. (۱۳۸۵). بررسی کاربرد اصول بازاریابی محصولات و خدمات کتابخانه‌‌ها. کتابداری و اطلاع‌‌رسانی، ۹(۴): ۱۰۹-۱۲۶.
ماهاپاترا، پلیوشکانتی (۱۳۸۵). مدیریت منابع انسانی در کتابخانه‌‌ها. ترجمه ثریا ضیایی و مجتبی کفاشان. مشهد: مرندیز.
نوروزی، ی.، عرب‌‌لو، ح. (۱۳۸۹). بررسی کاربرد اصول بازاریابی در ارائه خدمات اطلاعاتی در کتابخانه‌‌های دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران. تحقیقات کتابداری و مراکز اطلاع‌‌رسانی دانشگاهی، ۴۴(۵۲): ۹۳-۱۱۲.
CAPTCHA Image