مطالعه رابطه نفوذ اجتماعی با بهره‌وری و کارایی در بین پژوهشگران حوزه مدیریت دانش از دیدگاه علم‌سنجی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

2 دانشیار، واحد کرمانشاه، دانشگاه پیام نور، کرمانشاه، ایران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علم‌سنجی، دانشگاه یزد، یزد، ایران.

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین نفوذ اجتماعی، بهره‌‌وری و کارایی در بین پژوهشگران حوزۀ مدیریت دانش با استفاده از داده‌‌های پایگاه وب آو ساینس است. به بیان دیگر، این پژوهش قصد دارد با ترسیم شبکه هم‌‌نویسندگی پژوهشگران حوزه مدیریت دانش، کاربرد سنجه‌‌ مرکزیت را در ارزیابی علمی پژوهشگران این حوزه بررسی کند و رابطه این سنجه با میزان تولیدات علمی افراد و نیز تاثیرگذاری پژوهش‌‌های آن‌‌ها را مورد تأمل قرار دهد.
روش‌‌: پژوهش حاضر از نوع پژوهش‌‌های کاربردی علم‌‌سنجی است که از فنون هم‌‌نویسندگی و تحلیل شبکه‌‌های اجتماعی بهره گرفته است. جامعۀ آماری پژوهش را کلیه مقالات حوزۀ مدیریت دانش تشکیل می‌‌دهد که طی سال‌‌های 1900 تا 2018 در پایگاه وب‌آوساینس نمایه شده‌‌اند و شامل 23258 رکورد از 37697 نویسنده هستند. به منظور محاسبه نفوذ اجتماعی، ماتریس مربع هم‌نویسندگی با نرم‌افزار بیب اکسل تهیه، و با استفاده از امکانات نرم‌افزار «یو سی نت» مولفه‌‌های نفوذ اجتماعی (شامل مرکزیت نزدیکی، رتبه و بینابینی) محاسبه گردید. شبکه هم‌نویسندگی این حوزه با استفاده از نرم‌افزار نت‌‌دراو ترسیم شد و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها در سطح آمار توصیفی و استنباطی از نرم‌افزارهای اس.پی.اس.اس. و لیزرل استفاده شد. در این پژوهش، تعداد مقالات نویسندگان به عنوان شاخص بهره‌‌وری و تعداد استنادهای دریافتی آنان نمایانگر شاخص کارایی در نظر گرفته شد. در بررسی رابطه بین متغیرهای پژوهش نیز آزمون رگرسیون، با توجه به نرمال بودن توزیع داده‌ها مورد استفاده قرار گرفت.
یافته‌ها: بررسی روند رشد مقالات حوزه مدیریت دانش در بازه زمانی 1990 تا 2018 در پایگاه وب آو ساینس نشان داد که مقالات این حوزه، بویژه از دهه 2000 به این سو، رشد قابل ملاحظه‌‌ای داشته و این تعداد در سال 2017 به اوج خود رسیده ‌‌است. طبق یافته‌های پژوهش، در میان 37697 نویسنده که در تولید مقالات مدیریت دانش مشارکت داشته‌‌اند، «چن وای» با داشتن 139 مقاله، بیشترین میزان بهره‌‌وری را در این حوزه دارد و از نظر کارایی «گاتزچاک» با دریافت 2398 استناد، در رتبۀ اول قرار گرفته است. اما، از نظر شاخص‌‌های نفوذ اجتماعی «وانگ وای» دارای ثبات و جایگاه بالاتری نسبت به دیگر نویسندگان این حوزه است و از این نظر از قدرتمندترین نویسندگان این حوزه به‌شمار می‌‌رود. یافته‌های مربوط به هم‌نویسندگی مقالات حوزه مدیریت دانش نشان داد که شبکه اجتماعی این نویسندگان از یک خوشه بزرگ و تعداد معدودی گره منزوی تشکیل شده است. مطالعه شبکه اصلی هم‌‌نویسندگی نیز حاکی از آن است که ارتباط منسجمی بین نویسندگان وجود دارد. در بررسی رابطه بین نفوذ اجتماعی با کارایی و بهره‌‌وری نویسندگان، یافته‌‌ها بیانگر این است که تعداد تولیدات علمی افراد و نیز میزان استنادهای دریافتی آنان با شاخص‌های اثرگذاری اجتماعی دارای ارتباط مثبت و معنی‌‌داری است. به عبارت دیگر، با افزایش تعداد تولیدات علمی یک پژوهشگر، و یا با افزایش تعداد استنادهای دریافتی وی، درجه مرکزیت او در شبکه هم‌‌نویسندگی نیز افزایش می‌‌یابد.
نتیجه‌‌گیری: بررسی رابطه بین نفوذ اجتماعی نویسندگان (حاصل از نمره مرکزیت‌‌ها) با کارایی (تعداد استنادهای دریافتی) و بهره‌‌وری (تعداد مقالات) نشان داد پژوهشگرانی که از نظر هم‌‌نویسندگی دارای نقش مرکزی‌‌تری هستند، از بهره‌وری و کارایی بهتری نیز برخوردار می‌باشند. به بیان دقیق‌‌تر، هرچه شخص نمره مرکزیت بالاتر داشته باشد، بهره‌وری و کارایی نویسنده نیز افزایش پیدا می‌کند. لذا، با استناد به نتایج حاصل از پژوهش، برخورداری نویسندگان از نفوذ اجتماعی بیشتر در حوزه روبه رشد مدیریت دانش، بر ارتقاء شاخص‌‌های بهره‌‌وری و کارایی آنان تاثیرگذار است. بر این اساس می‌‌توان نتیجه گرفت که تحلیل شبکه‌‌های اجتماعی ابزاری قدرتمندی در ارزیابی پژوهشگران است که می‌‌تواند حتی به عنوان شاخصی جایگزین مورد استفاده قرار گیرد.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Studying the Relationship between Social Influence, Productivity and Efficiency amongst Researchers in Knowledge Management from a Scientometric Perspective

نویسندگان [English]

  • Afsaneh Hazeri 1
  • Fatemeh Makkizadeh 1
  • Faramarz Soheili 2
  • Zakieh Zare Zardeini 3
1 Associate Professor, School of Social Sciences, Yazd University, Yazd, Iran
2 Associate Professor, Payame Noor University, Kermanshah, Iran
3 M.A. in Scientometrics, Yazd University, Yazd, Iran
چکیده [English]

Purpose: The purpose of this study is to investigate the relationship between social influence (measured by centrality scores), performance (measured by the number of citations), and productivity (measured by the number of articles) among researchers in the field of knowledge management. In other words, this study aims to examine the application of centrality measures in the scientific evaluation of researchers.
Method: This is an applied scientometric study that employs co-authorship and social network analysis techniques. The statistical population comprises all articles in the field of knowledge management indexed in the Web of Science from 1900 to 2018, encompassing 23,258 records authored by 37,697 individuals. To calculate researchers’ social influence, a square co-authorship matrix was created using BibExcel software. The centrality components of social influence, including closeness, degree, and betweenness, were calculated using UCINET software. The co-authorship network of this field was visualized using NetDraw software. For data analysis, both descriptive and inferential statistics were employed using LISREL and SPSS software. In this study, the number of authored articles was considered an indicator of productivity, while the number of citations received served as an indicator of performance. To examine the relationships among research variables, a regression analysis was conducted, given the normal distribution of the data.
Findings: An analysis of the growth trend of articles in the field of knowledge management from 1990 to 2018 in the Web of Science database reveals a significant increase, particularly since the 2000s, peaking in 2017. The findings indicate that among the 37,697 contributing authors, Chen Yi stands out with 139 articles, making him the most productive author, while Gatzchak, with 2,398 citations, ranks highest in terms of performance. Regarding social influence indicators, the results show that Wang Yi holds a more stable and prominent position compared to other authors in the
field. Overall, the researchers' social network is coherent and well-integrated. Findings related to
co-authorship patterns reveal that the authors’ network consists of a large connected component and a few isolated nodes. The main co-authorship network demonstrates a coherent structure among authors. In examining the relationship between social influence and authors’ productivity and performance, the findings indicate a positive and significant correlation: authors with higher scientific output and more citations tend to have higher centrality scores.
Conclusion: The analysis of these relationships shows that researchers with more central roles in co-authorship networks also tend to have higher levels of productivity and performance. In other words, the higher the centrality score, the greater the productivity and performance. Therefore, based on the study’s findings, in the expanding field of knowledge management, greater social influence contributes positively to an author’s scientific output and impact. It can thus be concluded that Social Network Analysis is a powerful tool for evaluating researchers’ scientific activities and can potentially serve as an alternative to traditional evaluation indicators.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social influence
  • Research Productivity
  • Research Performance
  • Co-authorship
  • Social Network Analysis
  • Knowledge Management
امامی میبدی، ع. (1379). اصول اندازه‌گیری کارایی و بهره‌وری (علمی - کاربردی). تهران: موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
بصیریان جهرمی، ر.، گرایی، ا. (1393). علم‌سنجی اطلاع‌سنجی: مطالعه‌ یک دهه‌ پژوهش‌های سنجش کمّی در ایران (۱۳۸۱-۱۳۹۱). مجله علم‌سنجی کاسپین، ۱(۱):۲۷-۱۹.
حیدری، غ.، زوارقی، ر.، مختارپور، ر. (1399). ساختار نویسندگی و هم‌نویسندگی مطالعات علم اطلاعات و دانش‌شناسی ایران: وضعیت حضور و نفوذ در خارج از مرزها. کتابداری و اطلاع‌رسانی، 23(3): 90-62.
https://doi.org/10.30481/lis.2020.57141
رضایی-حقیقی، م.، دانش، ف.، شبانکاره، خ.، حمیدی، ع. (۱۳۹۹). انتشارات علمی پژوهشگران ایرانی بیماری‌های ایسکمیک قلبی براساس شاخص‌های نفوذ فکری و نفوذ اجتماعی. مدیریت اطلاعات سلامت، 17(2): 80-86.
عصاره، ف.، سهیلی، ف.، فرج‌پهلو، ع. معرف‌زاده، ع. (1391). بررسی سنجه مرکزیت در شبکه هم‌نویسندگی مقالات مجلات علم اطلاعات. پژوهشنامه کتابداری و اطلاع‌‌رسانی، 2(2): 181-200.
http://dx.doi.org/10.22067/riis.v2i2.13610
مکی‌زاده، ف.، دهقان، آ.، مصطفوی، ا. (1399). بررسی رابطه بین نفوذ اجتماعی، بهره‌وری و کارایی، در شبکه هم‌نویسندگی پژوهشگران حوزه اخلاق پزشکی. اخلاق و تاریخ پزشکی ایران، 13(1): 240-252.
موسوی چلک، ا.، سهیلی، ف.، خاصه، ع. (1396). رابطه بین نفوذ اجتماعی و بهره‌وری و کارایی در شبکه اجتماعی هم‌نویسندگی پژوهشگران علوم قرآن و حدیث ایران. کتابداری و اطلاع‌رسانی، 20(3): 74-50.
CAPTCHA Image