ارائه مدل مفهومی سیستم اطلاعات مدیریت معاونت توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

2 استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

3 استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

10.22091/stim.2024.11118.2142

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر ارائه مدل مفهومی سیستم اطلاعات مدیریت معاونت توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور است.
روش‌: پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی بوده و از نظر نوع گردآوری داده‌ها، رویکرد پژوهش کیفی و روش آن تحلیل محتوای کیفی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل ‌کارکنان معاونت توسعه‌ نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور بود. ابزار پژوهش، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود که سؤالات آن بعد از سه مصاحبه، نهایی شد. 19 نفر از کارکنان معاونت توسعه نهاد به عنوان نمونه پژوهش با روش هدفمند، و با حداکثر تنوع انتخاب شدند. بعد از هر مصاحبه، متن آن پیاده‌سازی و کدگذاری شد. در تحلیل محتوای مصاحبه‌ها کدهای اولیه، مقوله‌های فرعی و مقوله‌های اصلی استخراج شدند.
یافته‌ها: در تحلیل مصاحبه‌ها تعداد 12 فرایند برای معاونت توسعه نهاد شناسایی شد. فرایندهای اداره‌کل تأمین منابع شامل دو فرایند تعیین تکلیف منابع اهدایی و شناسایی منابع کتابی و غیرکتابی بود. فرایندهای اداره ترویج کتابخوانی و امور فرهنگی شامل سه فرایند برگزاری مسابقات کشوری، تبلیغات دیجیتالی، و نشست‌های‌ کتابخانه‌ای بود. اداره ‌کل توسعه کتابخانه‌ها و مشارکت‌ها شامل‌ هفت‌ فرایند ‌اصلی شامل ایجاد و طراحی کتابخانه‌ها، طراحی خدمات برای کتابخانه‌ها، فهرست‌نویسی، فرایند صلاحیت احراز پست، فرایند انتخاب برگزیدگان کشوری، فرایند بروزرسانی دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های‌ مربوط‌ به ‌کتابخانه‌ها، و ‌فرایند پشتیبانی و ‌توسعه ‌‌‌‌نرم‌افزار سامان بود. برای هر کدام از فرایندها، دروندادها به عنوان اطلاعات مورد نیاز کارشناسان جهت انجام فرایند و بروندادها به عنوان گزارش خروجی فرایندها برای مدیران شناسایی شد. همچنین ویژگی‌های هر کدام از اطلاعات نیز تعیین گردید.
نتیجه‌گیری: در پژوهش حاضر با شناسایی فرایندهای معاونت توسعه نهاد، فهرستی از اطلاعات مورد نیاز کارشناسان و مدیران با ویژگی‌های مورد نظر برای هر فرایند تهیه شده است. براساس این فرایندها، دروندادها و بروندادها و ویژگی‌های اطلاعات، می‌توان مدل سیستم اطلاعات مدیریت معاونت توسعه نهاد را به صورت سلسله مراتبی ترسیم کرد. در این راستا، به معاونت توسعه نهاد پیشنهاد می‌‌‌‌‌‌‌‌شود براساس نیازهای مدل مفهومی شناسایی شده در این پژوهش، یک سیستم اطلاعات مدیریت با داشبوردهای پیشنهادی برای فرایندهای مختلف طراحی شود. همچنین پژوهش حاضر مدلی برای سیستم‌های مدیریت اطلاعات سازمان‌ها در اختیار می‌گذارد که راهنمایی برای استخراج مؤلفه‌های سیستم اطلاعات مدیریت آنها است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Designing a conceptual model of Management Information System of the Iran Public Libraries Foundation

نویسندگان [English]

  • Shahla Ebadpour Aliabad 1
  • Davoud Haseli 2
  • Somaye Sadat Akhshik 3
1 Master's degree, Department of Knowledge and Information Science, Kharazmi University, Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Department of Knowledge and Information Science, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Department of Knowledge and Information Science, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Purpose: This study aims to design a conceptual model of the management information system for the Library Development and Reading Promotion Department within the Iran Public Libraries Foundation.
Method: The present study was conducted with a specific purpose and utilized qualitative research methods for data collection, specifically qualitative content analysis. The statistical population for this study comprised the employees of the Development Office of the Public Libraries Institution. The research tool employed was a semi-structured interview, with the questions finalized after conducting three preliminary interviews. A total of 19 employees from the Development Office of the Institution were selected as the research sample using a purposive sampling method to ensure maximum diversity. Following each interview, the transcripts were created and coded. In the content analysis of the interviews, primary codes, subcategories, and main categories were identified.
Findings: In the analysis of the interviews, twelve processes were identified for the Deputy
for Institutional Development. The processes of the General Office of Resource Supply included two specific activities: assigning donated resources and identifying both book and non-book resources. The Office of Reading Promotion and Cultural Affairs undertakes three key initiatives: organizing national competitions, implementing digital advertising campaigns, and hosting library meetings. The General Office of Library Development and Partnerships encompasses seven primary processes: creating and designing libraries, developing library services, cataloging, the qualification process for positions, selecting national winners, updating guidelines and regulations related to libraries, and supporting and enhancing the Saman software. For each process, inputs were identified as the information required by experts to execute the process, while outputs were defined as process output reports intended for managers. Additionally, the characteristics of each piece of information were established.
Conclusion: This study has identified the processes of the Library Development Department, compiling a list of essential information for experts and managers, characterized for each process. Based on these processes, inputs, outputs, and information characteristics, a hierarchical model of the management information system for the department can be constructed. It is recommended that
the Library Development Department develop a management information system with proposed dashboards for various processes based on the conceptual model needs identified in this research. Additionally, this study offers a framework for the management information systems in organizations, aiding in the identification of their management information system components.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Management Information System
  • Processes
  • Inputs
  • Outputs
  • Information Characteristics
  • Iran Public Libraries Foundation
اشرفی، ح.، شریفیان، ل.، شاهقلیان قهفرخی، م. (1397). اهمیت سیستم‌های اطلاعات در سازمان‌ها با تأکید بر سیستم اطلاعاتی تصمیم‌یار و مقایسه با سیستم‌های مدیریت. رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 2(6): 33-48.
اکبری، ع.، عاصمی، ع. (1390). بررسی وضعیت سیستم‌های اطلاعات مدیریت در کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های شهر تهران از دیدگاه مدیران. رویکردهای نوین آموزشی، 6(2): 99-116.
ترکمن، ا. (١٣٩٤). بررسی تأثیر سیستم اطلاعات مدیریت بر بهبود تصمیم‌گیری مدیران (مطالعۀ موردی: بانک ملی شهر تهران). پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
حجازی، ا.، صیادی، ی. (1399). فراتحلیلی بر رابطه بین به‌کارگیری سیستم‌های اطلاعاتی مدیریت و بهبود تصمیم‌گیری مدیران (کاربردی). مدیریت فرهنگ سازمانی، 18(2): 217-247.
https://doi.org/10.22059/jomc.2019.271143.1007663
حسامی، ش.، اشرف گنجویی، ف.، زارعی، ع. (1395). ارائه الگوی تحلیل نیازمندی‌های مدیریت الکترونیک داوطلبان ورزشی. مدیریت منابع انسانی در ورزش، 3(2): 151-164. https://doi.org/10.22044/shm.2016.833
خیرآبادی، م. (١٣٩٤). ارزیابی تأثیر استفادۀ مدیران بخش دولتی از سیستم‌های اطلاعات مدیریت در فرایند تصمیم‌گیری بر پایۀ شبکه‌های عصبی مصنوعی (مورد مطالعه: سازمان‌های دولتی مرکز استان خراسان جنوبی). پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام‌نور تهران.
رابینز، ا. (1377). مدیریت رفتار سازمانی. ترجمه م. عربی و ع. پارسایان. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
شریفی، م.، معتدل، م.ر.، طلوعی اشلقی، ع.، سهرابی، ط. (1400). ارائه مدل مفهومی بهره‌وری سیستم اطلاعات مدیریت منابع انسانی ناجا. مدیریت منابع در نیروی انتظامی، 9(2): 31-64.
طالبی، ب.، عهدی هوجقان، م.ح. (1395). بررسی سیستم‌های اطلاعات و انواع آن. در: تهران: دومین کنگره بین‌المللی توانمندسازی جامعه در حوزه مشاوره، خانواده و تعلیم‌وتربیت اسلامی.
طهماسبی‌پور، م.، اشرف گنجویی، ف.، سجادی، د. (1397). ارائه الگوی تحلیل نیازمندی‌های سیستم اطلاعات مدیریت جذب نیروهای داوطلبی ورزشی. پژوهش در مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی، 8(16): 139-151.
عاصمی، ع.، زال‌زاده، ا. (1389). سیستم‌های اطلاعاتی با تأکید بر سیستم کتابخانه و مرکز اطلاع‌رسانی. تهران. کتابدار.
عسگری، م.هـ.، طالقانی، م.، فقیه ‌عبداللهی، م. (١٣٨٩). بررسی اثرات استقرار سیستم اتوماسیون جامع اداری بر کیفیت تصمیم‌گیری مدیران در دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان مازندران. مهندسی مدیریت، 18(2): 217-247.
قاسمی، ق.، رضوی، ع.ا.، قیاسی، م. (1400). تحلیل اکتشافی عوامل موثر بر اجرای سیستم اطلاعات مدیریت و تأثیر آن بر زنجیره ارزش مدیریت دانش (مطالعه موردی: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی). علوم و فنون مدیریت اطلاعات، 7(1): 121-152.                        https://doi.org/10.22091/stim.2020.6033.1454
قنبری، ع.م.، سرلک، ن.، هاشمی، م. (١٣٩٢). نقص سیستم اطلاعات حسابداری در فرایند تصمیم‌گیری مدیران شرکت ملی گاز ایران. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 18(2): 81-104.
 https://doi.org/10.22034/iaar.2013.104545
کشاورزیان، س.، اصنافی، ا.ر. (1396). جایگاه سامانه اطلاعات مدیریت در کتابخانه‌ها. پژوهش‌های کتابخانه‌های دیجیتالی و هوشمند، 4(2): 39-48.
محمودی، م. (1381). تحلیلی بر سیر تحولات سیستم‌های اطلاعات مدیریت و رویکردهای آن. مجتمع آمورش عالی قم، 13: 117-148.
مومنی، ع.، رضائی، م. (1396). نظام اطلاعات مدیریت در کتابخانه و موزه براساس مدل مفهومی هوش گیلفورد. بازیابی دانش و نظام‌های معنایی، 4(10): 81-100.        https://doi.org/10.22054/jks.2018.31034.1166
مومنی، هـ. (1390). سیستم اطلاعات مدیریت پیشرفته. تهران‌: ستاره سپهر.
CAPTCHA Image