شناسایی و تحلیل اولویت‌های پژوهش در علم اطلاعات و دانش‌شناسی از دیدگاه اساتید و دانشجویان دکتری در این رشته

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

2 دانشجوی دانشگاه شهید چمران اهواز

3 استاد گروه آمار دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی و دسته‌بندی محورهای پژوهشی مهم در علم اطلاعات و دانش‎‏شناسی و سنجش میزان اهمیت آن‏ها به منظور تعیین اولویت‌های پژوهشی در این رشته است.
روش/ رویکرد: پژوهش حاضر از نوع نظری- کاربردی و روش پژوهش سندی- تحلیلی و پیمایشی است. جامعه‌ی پژوهش حاضر شامل اساتید و دانشجویان مقطع دکتری در رشته‌ی علم اطلاعات و دانش‏شناسی در دانشگاه‌های تهران، خوارزمی، الزهرا، فردوسی مشهد، شیراز، اصفهان و شهید چمران اهواز در سال تحصیلی 95-1394 هستند. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون) استفاده شده است.
یافته‌ها: پس از مرور متون، 120 موضوع پژوهشی شناسایی و در 22 محور کلی دسته‌بندی شدند. در میان محورهای پژوهشی شناسایی شده، اولویت‌های پژوهشی از دیدگاه جامعه‌ی مورد بررسی شامل «فناوری اطلاعاتی و ارتباطی»، «آموزش در علم اطلاعات و دانش‌شناسی»، «مطالعات مربوط به کاربران»، «پژوهش در علم اطلاعات و دانش‌شناسی»، «نیازها و رفتارهای اطلاعاتی» و «کتابخانه‏های مجازی» هستند.
نتیجه‌گیری: نتایج بیانگر آن است که موضوعات تازه و کاربردی و موضوعات مرتبط با فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی نسبت به موضوعات سنتی و مباحث نظری، برای انجام پژوهش‌های آینده در این رشته دارای اولویت بیش‌تری هستند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identification and analysis of research priorities in knowledge and information science from the viewpoint of faculty and doctoral students in the field

چکیده [English]

Abstract
Purpose: The Purpose of this study is identification and categories important research topics in knowledge and information science and measurement of their importance to determine research priorities in the field.
Method: This study is of an applied-theoretical type that done by documentary analytic and survey method. The study population consisted of faculty and doctoral students of Knowledge and information science in University of Tehran, kharazmi University, Al-Zahra University, Mashhad Ferdowsi University, Shiraz university, University of Esfahan and Shahid Chamran University studying in academic year 2015-2016. In this study to analyze the data, descriptive Statistics (Mean and Standard deviation) and inferential statistics (pearson correlation coefficient) is used.
Results: After extensive review, 120 research topic is identified and is classified in 22 main aspects. Among the research topics identified, research priorities from the perspective of the studied population include "information and communication technology", "Education in knowledge and information science", "user studies", "Research in knowledge and information science", "information needs and behaviors" and "virtual libraries" are.
Conclusion: Results indicate that new and applied topics and topics related to information and communication technologies than traditional subjects and theoretical subjects for future research in this field are greater priority.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: research priority
  • research topic
  • knowledge and Information Science
  • faculty
  • doctoral student

مراجع

- اشرفی‌‌ریزی، ح؛ کاظم‌‌پور، ز؛ پاپی، ا(1388). بررسی انتشارات تخصصی غیردولتی در حوزه‌‌ی کتابداری و اطلاع‌رسانی در سال‌‌های 1380-1387. فصلنامه‌‌ی کتابداری و اطلاع‌‌رسانی. 13 (2)، 18-31.
- حیدری، غ (1389). معرفت‌‌شناسی علم‌‌سنجی. شیراز: پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC).
- خسروی، ف (1385). صاحب درد. فصلنامه کتاب، 17 (2)، 7-10.
- سیامکی، ص (1391). بررسی کمی و محتوایی مقالات تألیفی در مجلات علمی- پژوهشی و علمی- ترویجی حوزه‌‌ی                   کتابداری و اطلاع‌‌رسانی با تأکیدی بر گرایش‌‌های موضوعی و روش‌‌شناسی و ابزارهای گردآوری داده‌‌ها در این مقالات طی سال‌‌های 1384-1388. پایان‌‌نامه‌‌ی کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده‌‌ی علوم تربیتی و روانشناسی، گروه علم اطلاعات و دانش‌‌شناسی.
- شرفی، ع؛ نور محمدی، ح (1393). تعیین پوشش موضوعی اولویت‌‌های پژوهشی علم اطلاعات و دانش‏شناسی. پژوهش‌‌نامه کتابداری و اطلاع‌‌رسانی، 4 (1)، 169-182.
- فتاحی، ر. (1388). خلاقیت در پژوهش: تحلیل عناصر و عوامل نوآوری در پژوهش در چارچوب نظریه‌‌های خلاقیت. مقاله‌‌ی منتشر شده در همایش پژوهش در کتابداری و اطلاع‌‌رسانی: رویکردها، رویه‌‌ها و کاربردها، تهران (صص 9-29). تهران: دانشگاه تربیت معلم.
- فتاحی، ر؛ بگلو، ر؛ آخشیک، س. (1393). گذری و نظری بر گذشته، حال و آینده‏ی کتابداری و اطلاع‏رسانی در ایران: نگاهی به شکل‌‌گیری، دستاوردها و چالش‏های توسعه‌‌ی علم اطلاعات و دانش‌‌شناسی. شیراز:           نامه‌‌ی پارسی.
- فتحی واجارگاه، ک(1385). نیازسنجی پژوهشی: مسئله‌‌یابی پژوهشی و اولویت‌‌بندی طرح‏های تحقیقاتی ویژه‏ی مدیران و کارشناسان واحدهای پژوهشی. تهران: آییژ.
- گل‌‌پاش، ح (1394). تحلیل محتوای عنوان و نوع روش پژوهش پایان‌‌نامه‌‌های تحصیلات تکمیلی علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه‌‌های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران در سال‌‌های 1388-1393. پایان‌‌نامه‌‌ی کارشناسی ارشد، دانشگاه بیرجند.
- وزیرپور کشمیری، مهردخت؛ سه‌‌دهی، مریم؛ صابری، محمد کریم (1389). تحلیل محتوای چکیده‏ی پایان‏نامه‌‌های کارشناسی ‏ارشد کتابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال و علوم و تحقیقات از سال 1386- 1380. فصلنامه‌‌ی مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 23 (89)، 113-128.
 
- Blessinger, K.; Frasier, M. (2007). Analysis of a decade in Library: 1994-2004. College and                   Research Libraries, 68 (2): 155-169. From: http://www.scopus.com/results/results.url?sort=pdf.
- Blessinger, K.; Hrycaj, P. )2010(. Highly cited articles in library and information science:                 Analysis of content and authorship trends, Library&InformationScience Research, 32 (2), 156-162.
- Buttlar, L. (1991). Analyzing the library periodical literature: content and authorship, College & Research                   Libraries, 52 (1), 38-53.
- Huanwen, C. (1996). A Bibliometric study of library and information science research in china. Asian Libraries. 5 (2), 30-45.
- Jarvelin, K.; Vakkari, P. (1993). The evolution of library and information science 1965-1985: a Content analysis of journal articles. Information Processing & Management. 29 (1), 129-144.
- Kagberg, L. (1996). A Content analysis of library and information science serial literature published in Denmark, 1957-1986. Library and information science research. 18 (1), 25-52.
- Luo, L.; McKinney, M. (2015). JAL in the past decade: A comprehensive analysis of academic library research. The Journal of Academic Librarianship, 41 (2), 123-129.
- Naseer, M. M.; Mahmood, K. (2009). LIS research in Pakistan: An analysis of Pakistan Library & Information Science Journal - PLISJ (1998-2007) [Electronic Version]. Library Philosophy &Practice. Available at: http://www.webpages.uidaho.edu/~mbolin/naseer-mahmood.htm.
- Rahul S. L. (2013). Content Analysis of Open Access LIS Journal “ALIS” (2002-2011). International Journal of Information Dissemination and Technalogy. available at:                 http://hdl.handle.net/10760/18283.
- Reshma, R. (2011). Research trends in library and information science in India with a focus on Panjab University, chanadigarh. International Information & LibraryReview, 43 (1), 23-42.
- Sarah, M.; Pete, D. (2004). Striking a balance: priorities for research in LIS. Library Review. 53 (3), 167-176.
- Sivakumaren, K. S.; Swaminathan, S.; Jeyaprakash, B.; Karthikeyan, G. (2011). Research trends in Library and Information science in Tamil nadu: A Study. International Journal of Current Research, 3(12), 373-376. 
- Thavamani, K.; Pushparaj, A. (2013). An analysis of Research output of Library and InformationScience                   (LIS) Subject in terms of Doctoral Degrees awarded (Ph.D) in India during 2007–2011: Special Reference to Northeastern Region. Journal of Library & Information Science. 3 (1), 77-87.
- Tuomaala, O., Järvelin, K., & Vakkari, P. (2014). Evolution of library and information science, 1965–2005: Content analysis of journal articles. Journal of the Association for Information Scienceand Technology, 65(7), 1446-1462.
- Xiao, X.; Zhang, F.; Li, J. (2015). Library and Information Science Research in China: A Survey Based Analysis of 10 LIS Educational Institutes. The Journal of Academic Librarianship. 41(3), 330–340.
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار